50 jaar D66, en 50 jaar hun beginselen verkwanseld, zo lijkt Maurice de Hond te willen zeggen in een bijlage bij zijn laatste peilingen.
Na jarenlang langzaam herstel lijkt de klad er nu eindelijk in te zitten bij D66. In de peiling van Maurice de Hond die vandaag uitkwam moet de partij zetels prijsgeven op het aantal dat ze bij de verkiezingen in maart haalden. En dat is ook niet zo gek, zo vertelt De Hond in een bijlage. Want D66 verliest altijd als ze meedoen aan een kabinet:
"De ervaring leert dat meer da drie kwart van de partijen die in de 21e eeuw aan een kabinet meededen bij de volgende verkiezingen (fors) verloren. Ook bij de Gemeenteraadsverkiezingen en Provinciale Statenverkiezingen, die in die regeerperiode plaats vonden, deden de meeste regeringspartijen het dan niet goed. De laatste vier keer dat D66 in een regering zat bij een verkiezing (1982, 1998, 2002, 2006) verloor die partij fors."
Maar er zit meer achter. De opiniepeiler merkt ook op dat alhoewel D66 meer dan vijftig jaar geleden is opgericht om onze democratie toekomstbestendig te maken, de partij er in dit tijd nooit in is geslaagd om dat te realiseren. De partij breekt dus al iedere Kamerverkiezing sinds diens oprichting dezelfde verkiezingsbelofte.
Het gevolg is niet alleen dat men D66 daardoor onbetrouwbaar vindt en hard bij de partij wegholt, maar ook dat we nu met een gefragmenteerd politiek landschap zitten waarin het vrijwel onmogelijk is om comfortabele meerderheden te vormen en stabiele kabinetten te kunnen realiseren. De Hond suggereert dat dit anders was geweest als D66 niet een halve eeuw lang hun grondprincipes had verwaarloosd:
"Het tragische is dat, doordat ook sinds de oprichting van D66, ruim 50 jaar geleden, er geen enkele echte hervorming is geweest van ons politieke stelsel, we inmiddels in een politieke en electorale situatie zijn beland, waarbij de vorming van een stabiele en krachtige regering, onmogelijk is, en er ook geen vooruitzicht is, hoe dat in de toekomst wel bereikt kan worden (met twee derde meerderheden in beide Kamers)."
En dan:
"Doorgaan op de oude voet zal echter de regeerbaarheid van Nederland verder doen verkleinen. Wellicht kan, als D66 tot het volgende kabinet toetreedt, de voormannen van die partij daaraan voorafgaande nog eens het Appèl lezen, dat in september 1966 uitkwam, en de basis werd van de oprichting van de partij Democraten 66, nu ruim 50 jaar geleden. De ondertitel van dat pamflet luidde: “Aan iedere Nederlander, die ongerust is over de ernstige devaluatie van onze democratie”.
Ter afsluiting citeer ik de derde alinea:
“Wij zijn van mening dat ons staatsbestel bedroevend functioneert. Het politieke spel moet nog steeds worden gespeeld volgens de regels die dateren uit de vorige eeuw. Die regels zijn in de jaren na 1848 opgesteld voor een maatschappij die niet te vergelijken is met de onze. De turbulente ontwikkelingen sinds 1900 hebben onze samenleving immers ingrijpend veranderd. Maar nog steeds moeten regeerders en parlement het doen met de codes van een voorbij tijdperk. De laatste jaren presenteren de bittere gevolgen daarvan zich met een steeds grotere frequentie.”
Ik stel voor dat we dat Appèl even met z'n allen gaan bookmarken in onze browsers, en elke keer dat we weer zo'n pedante D66'er á la Alexander Pechtold tegenkomen we er luidkeels uit gaan citeren. D66 is namelijk helemaal geen uitstekende partij die een zege is voor het land: de sociaal-liberalen verkwanselen hun beginselen al meer dan vijftig jaar, en zijn er daardoor medeschuldig voor dat we momenteel onregeerbaar zijn. Ze hebben ons in talloze Kamerverkiezingen veranderingen beloofd, en die nooit gebracht.
Dus, met de vriendelijke groeten van Maurice de Hond: D66'ers zijn de minkukels van de Nederlandse politiek. Hoppa!