De Nederlandse overheid wil jihadi's aanpakken, maar neemt het kabinet wel de juiste maatregelen? Als we willen voorkomen dat jihadi's uitreizen naar Syrië en Irak om zich aan te sluiten bij de islamitische terreurorganisatie ISIS, dan moeten we eerder en harder ingrijpen. Maar hoe?
Het kabinet wil van jihadi's die twee nationaliteiten en dus twee paspoorten bezitten het Nederlandse paspoort afpakken. Dat lijkt sympathiek, maar dat betekent dat de jihadi's gewoon met hun andere paspoort naar Turkije en vervolgens Syrië kunnen afreizen. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt maakt zich er - terecht - druk om. Hij zit het kabinet op de hielen als het om het tegengaan van jihadisme gaat. Tot zover mijn introductie. Nu is het woord aan Omtzigt zelf.
Frank Verhoef
Drie weken geleden presenteerde de regering stoer een maatregelenpakket tegen jihadis. Die mogen niet meer reizen naar Syrië of Irak en daartoe nam de regering deze maatregel:
15. Bij gegronde vermoedens van uitreis worden de reisdocumenten gesignaleerd ter vervallenverklaring of weigering (inclusief identiteitskaarten).
a. Paspoorten worden vervallen verklaard op basis van artikel 23 van de Paspoortwet bij gegrond vermoeden dat iemand in het buitenland handelingen zal verrichten die een bedreiging vormen voor Nederland.
b. Het reizen met een Nederlandse identiteitskaart buiten de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte (IJsland, Noorwegen en Liechtenstein) wordt onmogelijk gemaakt door een uitreisverbod voor betrokkene wiens paspoort om deze redenen is geweigerd of vervallen verklaard.
Het punt onder b is nieuw zei de regering. En het dichtte een lek. Want met een geldige identiteitskaart kun je naar Turkije reizen. Vandaar kun je de grens met Syrie of Irak oversteken en dan ben je er. Het was dus tijd om de identiteitskaarten in te trekken.
Dat klinkt streng. Maar er is een probleem: de overgrote meerderheid van de jihadis heeft een dubbele nationaliteit en dus een dubbel paspoort. Zij kunnen kiezen of ze op het Nederlandse paspoort reizen of op het Marokkaanse, Turkse of Amerikaanse paspoort, dat zij ook bezitten.
In het debat over IS(IS) kreeg ik geen antwoord op de vraag of er afspraken zijn met Marokko en Turkije over het tegelijk blokkeren van paspoorten en identiteitskaarten. Daarom diende ik deze motie in, op 10 september:
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
van mening dat de maatregel om een paspoort in te trekken van potentiële jihadisten, ook wanneer zij twee paspoorten hebben, effectief moet zijn;
constaterende dat velen met een dubbel paspoort uitgereisd zijn, ook afgelopen week;
verzoekt de regering, binnen twee weken aan te geven, indien nodig vertrouwelijk, op welke wijze alle paspoorten tegelijk vervallen verklaard worden,
en gaat over tot de orde van de dag.
Omtzigt
En toen gebeurde er iets speciaals: het kabinet (Timmermans) durfde hier geen mening over te geven. Hij zei dat Opstelten heel snel een mening zou geven. Ondanks een aantal herinneringen (informeel) hebben we nog steeds geen brief ontvangen of dit mogelijk is en of de regering dit wenselijk acht.
Wat het CDA betreft is het zeer wenselijk dat bij mensen met twee paspoorten beide paspoorten vervallen verklaard worden als je die wilt beletten om te reizen om ergens anders mensen te onthoofden of mee te doen aan genocide. Anders is dit een totaal loze en zinloze maatregel.
Gezien het feit dat er sinds eind augustus (bekend worden van deze maatregel) velen zijn uit gereisd, vrees ik het ergste. Opstelten en het kabinet moeten nu echt actie ondernemen en niet maatregelen die alleen voor de bühne van de regeringspartijen werken.