Liever met Roemer dan met Spekman

Op Mootz heb ik al eens uiteengezet waarom dat het geval zou kunnen zijn. Dat heeft alles te maken met de PvdA, die zich blijft gedragen als de elitaire bestuurspartij die alles beter weet. Terwijl deze partij de ene na de andere politiek-strategische blunder maakt en onverbeterlijk op het foute paard blijft wedden. Zelfs als de PvdA verkiezingen verloren heeft, blijft ze doen alsof er gewonnen is. Dat kan geen toeval meer zijn, dat is structureel. De keuze voor Diederik Samsom, een voormalige actievoerder uit de wereld van Greenpeace, weerspiegelt dat. De PvdA is niet langer een echte, dat wil zeggen realistische, sociaaldemocratische partij, maar een club die gekaapt is door allerlei minderheden, van milieuactivisten tot feministen, en van allochtonen tot bestuursambtenaren die voor zichzelf in (dikbetaalde) zaken zijn gegaan. Allemaal fietsen ze van gesubsidieerde gebakken lucht, op kosten van werkend Nederland. Dan kan zo'n Hans Spekman van de PvdA wel een SP-light willen maken, maar dan kunnen VVD en CDA waarschijnlijk beter gaan voor het origineel.

Zo'n 'monsterverbond' met de SP heeft een aantal voordelen. Allereerst lijkt er een meerderheid voor te zijn. Na de gedoogconstructie met de PVV voor een rechts minderheidskabinet niet onbelangrijk. Daarbij valt niet in te zien waarom de SP niet net als de PVV een kans zou krijgen om te laten zien wat ze waard is. Onder Jan Marijnissen heeft de SP geduldig aan de eigen opmars gewerkt, vanuit de basis in Oost-Brabant, en heeft zij laten zien geen eendagsvlieg te zijn. Het is verkeerd de SP altijd maar weer op haar maoïstische verleden vast te pinnen. In China weten ze inmiddels beter dan waar ook wat (staats)kapitalisme is, en ook de SP heeft niet stilgestaan. Uit de provincie klinken realistische geluiden, over de verloedering van het onderwijs (een andere erfenis waar de PvdA zware verantwoordelijkheid voor draagt), en over de noodzaak om zich met Nederland te blijven identificeren. Interessant dat die koers juist in het ontkerkelijkte katholieke zuiden, dat er vroeger nooit helemaal bij hoorde, zo aanslaat. De SP was eerder eurosceptisch dan wie ook, en is op dat gebied minder hysterisch dan de PVV. Niet dat de SP zomaar regierungsfähig is, maar in Brabant heeft de partij laten zien dat er op lokaal niveau wel degelijk mee te werken is. Roemer maakt ook avances richting CDA.

Voor VVD, CDA en ook de andere linkse partijen biedt dat de mogelijkheid om de PvdA links te laten liggen. En dat gebeurt dan ook, al hebben ze dat bij de PvdA zelf nog niet door. Aan het zogeheten Kunduz-akkoord, een kunststukje van Alexander Pechtold, waar D66, de ChristenUnie en GroenLinks elkaar wel gevonden hebben, deed de PvdA niet mee. De SP en de PVV ook niet, maar daarom kan het voor CDA en VVD interessant zijn om de SP als nog onbezoedelde partij uit dat kamp los te weken. Alleen al uit politiek-strategische verhoudingen is het verfrissend om het idee te doorbreken dat de PvdA eeuwig en altijd de leidende partij op links moet zijn. 'Kunduz' bewijst dat het ook zonder de PvdA kan. Verder zie ik voor zo'n doorbraak (beter: inbraak) twee inhoudelijke redenen.

Allereerst doet de PvdA niet meer waarvoor zij is opgericht: het verheffen en disciplineren van de arbeidersklasse. Dat is ook voor rechts vervelend. Het lijkt erop dat de SP in dat vacuüm aan het springen is en de sociaaldemocratische partij wil worden die de PvdA ooit was. Dat zien we terug bij de vakbeweging, waarin SP'ers een steeds belangrijker rol spelen. Dat mag dan niet allemaal even 'modern' en pragmatisch zijn, maar rechts Nederland moet wel met de vakbeweging over allerlei 'hervormingen' op het gebied van de arbeidsmarkt en pensioenen wel tot zaken blijven komen. Dan kunnen de werknemers beter goed georganiseed blijven. Het poldermodel blijft baat houden bij een partij die zich inzet voor de verheffing van de onderklasse en de geëmancipeerde wereld van Henk & Ingrid die bovendien de eigen gelederen disciplineert. Daarin excelleert de SP als een klassieke arbeiderspartij voor de lagere middenklasse. Waarom zouden de burgerlijke partijen de SP niet aanmoedigen deze 'sociaaldemocratisering' voort te zetten?

Daar zit tegelijk ook de tweede inhoudelijke reden. Het grootste probleem in Nederland is de vervreemding van de vroegere 'volkspartijen' van hun basis, de mentale kloof tussen een academisch geschoolde 'elite' en de praktisch denkende gewone Nederlanders. De 'Kunduz-coalitie', een randstedelijk kunststukje van D66 met GroenLinks, versterkt die kloof, en een gelegenheidscoalitie tussen de traditionele bestuurspartijen VVD, CDA en PvdA wekt helemaal de indruk dat de Haagse elite zich wil afschermen van 'het volk'. Een coalitie waarbij de SP voor vol wordt aangezien doorbreekt dat idee in één klap, en dwingt de PvdA eindelijk eens te gaan nadenken over wat daar allemaal fout is gegaan. Het is tevens een aardig nummertje verdeel-en-heers (van VVD en CDA). Natuurlijk moet er voor de SP, dat de PvdA al naar de marge verdringt, ook sociaal-inhoudelijk wat in het vat zitten. Dat kan het onzalige plan zijn om de AOW-leeftijd al in 2013 te verhogen, misdadig academisch hapsnapwerk waar D66 zich sterk voor heeft gemaakt. De SP heeft helemaal gelijk als zij als sociaal denkjende volkspartij zegt dat politici met hun poten van de AOW moeten afblijven. Dat geldt dus ook voor poitici van CDA en VVD, die op dat punt hun huiswerk mogen overmaken.

Natuurlijk moet er nog heel wat water door de Maas stromen voor het zover is, en misschien komt het wel nooit zover. Maar het is dom en kortzichtig, en een belediging van de kiezer, om de SP niet als potentiële regeringspartner te zien. Ik denk dat de SP, die zich ook onder de gemoedelijke Roemer in een realistische richting lijkt te bewegen, voor rechts Nederland een aantrekkelijker partij is om tot zaken te komen dan de PvdA. Die is onder de populistische Hans Spekman en de studentikoze Diederik Samsom totaal losgezongen van de economische en politieke werkelijkheid. De PvdA heeft dat zelf niet door en denkt weer aan zet te zijn. Reden te meer dit ijdele gezelschap uit die droom te helpen.