Kunstsubsidies? Weg ermee!

Ik ben een bewonderaar van de politicus Frits Bolkestein. Met zijn stijl van politiek bedrijven inspireerde hij de groei van een rechtse intellectuele industrie die inmiddels vertakkingen kent in de Haagse politiek, de academie, de gevestigde journalistiek, ja zelfs de blogosfeer. Ook wij van DDS zijn schatplichtig aan de Bolk, zonder wiens inspirerende voorbeeld wij er waarschijnlijk nooit zouden zijn gekomen. En hoewel ik er in principe geen voorstander van ben dat gepensioneerde partijleiders hun opvolgers voor de voeten lopen, mag ik nog altijd graag lezen en horen wat hij te melden heeft over de politieke actualiteit. Op één uitzondering na: zijn bespiegelingen over het kunstbeleid.

Wie bekend is met Bolkesteins werk, weet dat zijn maffe pleidooi voor een verdubbeling van de kunstsubsidies (afgelopen zondag in Buitenhof) niet uit de lucht kwam vallen. Hoewel hij zich op tal van andere punten een klassieke limited government liberaal heeft betoond, heeft Bolkestein altijd een vreemde blinde vlek gehad als het om het kunstbeleid gaat. De oude Thorbecke was duidelijk: "De Kunst is geen regeringszaak, in zooverre de Regering geen oordeel, noch eenig gezag heeft op het gebied der kunst." De daarmee getrokken scherpe grens tussen kunst en overheid is aan zijn opvolger Bolkestein echter nooit besteed geweest. In zijn handen verwerd de duidelijke stelregel van Thorbecke tot een vrijbrief voor de kunstwereld om naar hartelust te graaien uit de schatkist zonder over de besteding van die gelden ooit verantwoording te hoeven afleggen. De burgerlijke geest die zich bij Bolkestein beklaagde over het feit dat zijn belastingcenten werden gebruik voor het subsidieren van kunstprojecten die zijn eigen levensstijl en opvattingen belachelijk maakten, werd namelijk afgescheept met de dooddoener dat de overheid helaas geen opvatting mocht hebben over de kunsten.

Het moet maar eens afgelopen zijn met dat wederzijdse geruggenkrab van de grachtengordeldieren.

De tijd is gekomen voor een beleid dat de burger niet langer beledigt door hem een intellectueel inconsistent verhaal voor te schotelen. Het is van tweeen een: of de overheid subsidieert en moet dus ook verantwoording afleggen over de besteding van die subsidies, of de overheid oordeelt niet en trekt daar de voor de hand liggende conclusie uit dat er dus ook niet gesubsidieerd dient te worden. De eerste benadering - ruimhartig besteden van andermans centen gekoppeld aan verregaande bemoeizucht - noemen we socialisme. Dat is een legitieme benadering, maar niet een die bij een rechts kabinet past. Dat kabinet moet dus voor de tweede benadering kiezen: geef de burger terug wat aan de burger toebehoort en laat de kunstwereld voortaan zichzelf maar bedruipen.

Als Bolkestein vreest dat met het dichtdraaien van de subsidiekraan het voortbestaan van de kunsten in het geding komt, weet hij wat hem te doen staat: zijn enorme netwerk in high society en bedrijfsleven aansporen tot het doen van gulle giften. Zo werkt het al jaren in Amerika - en niemand waarschuwt daar ooit voor de naderende ondergang van de kunsten.