Komt Wilders' coalitie van PVV-VVD-SP er?

Op 28 augustus afgelopen jaar was Geert Wilders de eerste van de lijsttrekkers die een voorkeur uitsprak voor een mogelijke coalitie:

Het werd 'misschien ook niet'. De drie partijen haalden gezamenlijk 71 zetels; vijf te weinig voor een meerderheid. VVD en PvdA begonnen een vrijage, en de variant-Wilders ging op 12 september, twee weken na diens geboorte, dus al weer van tafel.

Maar de kiezer is de kaarten van het electorale landschap aan het herverdelen. De VVD verliest fors, maar stevigere winsten van de SP en PVV zorgen dat de Wilders-coalitie deze week stijgt van 73 naar 75 zetels. Nog één zeteltje erbij, en dit hypothetische kabinet is mogelijk. Ik zeg inderdaad hypothetisch, want er liggen nogal wat beren op de weg. Bij alle mogelijk deelnemende partijen.

Voor de PVV zal het na het afgekapte gedoogavontuur lastig zijn om de VVD weer te overtuigen dit keer wél een kabinet de rit te willen laten uitzitten. Veel VVD'ers hebben de uit het Catshuis wegvluchtende Wilders nog goed op het netvlies staan, en willen niet graag opnieuw in een coalitie stappen met een onbetrouwbaar politicus. Aan de andere kant is momenteel de haat jegens de VVD vanuit de PVV zó groot, dat moeilijk te zien is hoe de achterban een coalitie van de PVV samen met die 'eurofiele,' 'socialistische,' 'kapotmakende' partij van 'Marx Rutte' gaat pikken.

De VVD op z'n beurt zal überhaupt niet staan te springen om te regeren. "Ons past bescheidenheid," sprak Mark Rutte in 2006 nadat zijn partij een dreun had gekregen bij de verkiezingen en voor het eerst kleiner was dan de SP. De liberalen zullen met een dergelijke uitslag graag hun wonden willen likken in de oppositie... niet nog langer verantwoordelijk worden voor beleid wat mede met socialisten tot stand is gebracht. Met de PvdA werd nivellering al streng veroordeeld door de achterban; met de SP zal dit niet minder erg zijn.

En dan de SP. De SP is een echte linkse partij en daarbij hoort ook een zekere portie politieke correctheid. Veel SP'ers vinden Wilders vanwege z'n opvattingen over de islam niks minder dan een fascist, en zullen niet graag in een coalitie stappen met die enge blonde man uit Venlo. In de coalitie van Rutte I was er over Wilders en zijn kompanen voortdurend geëtter vanuit de CDA-hoek, en zoiets zal zich voortzetten in een PVV-SP-VVD-kabinet, maar dan vanaf de zijde van de SP.

Het onderlinge wantrouwen is dus groot, en zal voor machtige obstakels zorgen. Maar wie weet is dat toch te overbruggen. Rutte en Samsom hebben in de afgelopen verkiezingscampagne (tot en met de uitslagenavond aan toe!) elkaar te vuur en te zwaard bestreden, en moet je ze nu eens klef zien doen. Eerder bleken in 2007 ook aartsvijanden Maxime Verhagen (CDA) en Wouter Bos (PvdA) bereid een kabinet te formeren wat toch nog drie jaar heeft gezeten.

Kortom, wie PVV-SP-VVD de meest ideale coalitie vindt ziet een pad met vele valkuilen voor zich. Maar zeker als er geen andere geloofwaardige combinatie te vormen is én de PVV de grootste partij wordt, ontstaan er mogelijkheden.