Kijker wordt slecht geïnformeerd over vrijemarktleer

Hoogleraar Irene van Staveren misvat hier op twee manieren wat zij beschrijft als de dominante economische leer. Dan zal ze wel het neoliberalisme bedoelen. Hoe dominant dat nog is, kan je je afvragen, maar goed.

Eerste misvatting: Dat de economie de werkelijkheid simplificeert om die in bestaande modellen te vatten. Idealiter werkt het natuurlijk andersom: de wetenschap beschouwt de werkelijkheid en maakt op basis daarvan modellen die de werkelijkheid verklaren. Nu gaat dat wel eens anders, maar doe niet alsof de hele economische leer zich schuldig maakt aan tunnelvisie!

Tweede punt: De veronderstelling dat het neoliberalisme uitgaat van een rationale mens die alleen op basis van eigenbelang keuzes maakt. Dat is hoe linkse critici de vrijemarktleer graag afschilderen, maar de werkelijkheid is natuurlijk ingewikkelder. Mensen hoeven geen rationale keuzes te maken om te zorgen dat een vrije markt werkt. Waar het voorstanders van de vrije markt om te doen is, is dat mensen überhaupt keuzes kunnen maken, rationaal of niet, op basis van eigenbelang of niet. In tegenstelling tot andere economische modellen die een vorm van dwang propageren.