Volgens Maurice de Hond zijn kiezers het met elkaar eens: hun eigen idool won het RTL4-verkiezingsdebat! Of het nu gaat om VVD'ers, die Dijkhoff de medailles toeschuiven of FvD'ers die lofliederen voor kapitein Baudet zingen. Het maakt niet uit. Kiezers vonden 'hun idool' de winnaar van het debat. Maar niet alle kiezers waren even tevreden over hun idool. Volgens de Nederlandse kiezer kende het debat van RTL4 afgelopen week twee grote winnaars, namelijk Thierry Baudet (FvD) en Klaas Dijkhoff (VVD). Kiezers van beide partijen wezen in meerderheid Dijkhoff (83%) of Baudet (69%) aan. Blijkbaar bestaat er in de huidige democratie dus een relatie tussen iemands voornemen om te stemmen op een bepaalde partij en de evaluatie van de prestaties van de lijsttrekker in het debat.
Dat laatste is niet vreemd. Maar dit patroon herhaalt zich niet voor alle kiezers. Kiezers van het CDA, Partij voor de Dieren, SP en 50Plus scoorden relatief hoog op de optie 'geen winnaar'. Voor de PvdD is dit verklaarbaar vanuit de afwezigheid van fractievoorzitter Marianne Thieme. Voor 50Plus geldt hetzelfde. Maar voor de SP en het CDA is het net even anders. Zij waren namelijk wel aanwezig bij het debat van RTL4, maar hun kiezers waren niet blij met de prestaties. Of het gebrek daarvan.
[caption id="attachment_221686" align="aligncenter" width="800"]
Welke voorman was volgens de kiezer de winnaar van het RTL4 debat? Bron: Maurice de Hond.[/caption]
Slechts 24% van de SP-kiezers vond Lilian Marijnissen overtuigend genoeg om haar de winnaar te noemen. Het was waarschijnlijk een loyaliteitsstem. Een steuntje in de rug. Want 15% van de SP'ers geeft aan dat zij Dijkhoff het sterkst vonden. Dat is veelzeggend. En 36% hield het er maar bij dat er eigenlijk 'geen winnaar' was. Marijnissen als slechts presenterende lijsttrekker is niet zo verrassend. Ook in
de reguliere peilingen doet de partij het al tijden bijzonder matig.
CDA-leider Buma kan op net iets meer steun rekenen van zijn eigen kiezers. 38% vond hem het einde. Maar daar is dan ook alles mee gezegd. Als bovenstaande gegevens ons iets vertellen over de toekomst dan zijn het mogelijke electorale verschuivingen in de laatste week. Van de VVD-kiezers lijkt een meerderheid 100% achter Dijkhoff te staan. De kans dat deze partij dus nog zetels gaat inleveren in de komende weken lijkt klein. Hetzelfde geldt voor Forum voor Democratie met een sterk presterende Baudet (69%).
De gegevens suggereren tevens dat kiezers van SP, CDA en zelfs D66 wellicht nog op zoek gaan naar een alternatieve stem. Immers vinden kiezers van deze partijen dat de voorman het niet goed deed. Dit kan wellicht een indicator zijn voor die eerder genoemde electorale verschuivingen. Voor SP-kiezers betekent dit wellicht een stem op 50Plus, PVV, FvD of lokaal. Voor CDA-kiezers lijken de opties geringer. Wellicht ChristenUnie, FvD of de PVV. Afhankelijk van de weging van standpunten van de individuele kiezer.
D66 kan dus ook nog zetels gaan verliezen, wellicht aan Jesse Klaver of Partij voor de Dieren. Maar met nog slechts tien dagen voor de verkiezingen is de kans op zeer grote verschuivingen historisch gezien klein.