Voorstel! Journalisten zouden zichzelf voortaan 'journavisten' moeten noemen
Dat zou het een stuk eenvoudiger maken voor nieuwsconsumenten. Immers is het onderscheid tussen een 'activist' en 'journalist' een grijs gebied. Journalisten hebben 'de taak' om het nieuws zo objectief mogelijk te presenteren en voeren tegelijkertijd de strijd voor meer transparantie vanuit de overheid. Denk aan de onderzoeksjournalistiek van Follow the Money, dat zowel journalistiek als activistisch van aard is.
En eigenlijk is dat onmogelijk. Die objectieve journalistiek. Objectieve journalistieke is morsdood en heeft nooit geleefd. Het was een illusie, een perceptie die nieuwsconsumenten werd voorgehouden.
Want het verkocht goed en dus verschenen tal van handboeken over objectieve journalistiek, schreven wetenschappers essays en braken velen hun hoofd erover. Op scholen werd steevast gezegd: 'kranten zijn goede bronnen'. Nu hoeven niet alle journalistieke principes overboord, maar het schermen met de term 'objectiviteit' kan écht niet meer.
Ondertussen is het overduidelijk: activisme en journalistiek gaan hand in hand. Onlangs nog brak oud-CBS journaliste Lara Logan de illusie toen ze stelde dat 'journalisten activisten zijn geworden'. Echter is het journalistieke vak de facto altijd activistisch geweest.
Het was slechts de marketing die ons anders liet geloven. En de journalistiek is in transitie getuige het scepticisme dat de onderzoekers van het Reuters News Report in diverse westerse landen waarnemen. Dat is geen probleem, maar het is wel even door de zure appel heen bijten.
En het verlies van de illusie van objectiviteit hoeft geen probleem te zijn en activisme evenmin. Echter wordt het problematisch wanneer journalistiek eenzijdig is, zoals in het geval van NPO-ster Eva Jinek. Zeker wanneer iedereen moet meebetalen aan dergelijke programma's! Prima als iemand vrijwillig lid wordt van een krantje, maar met z'n allen betalen voor onze eigen programmering is gewoon 'not done'.
Dan kan WNL wel de 'rechtse tegenhanger' zijn, maar het blijft water naar de zee dragen. Veel beter zou het zijn als journalisten zichzelf daarom voortaan als 'journavist' omschrijven. Is het meteen duidelijk wat de aard van de journalistiek is. Het is subjectief en activisme hoort er gewoon bij.
De naamsverandering zou vermakelijke doch op niets uitlopende rechtszaken vermijden en maakt het voor nieuwsconsumenten direct duidelijk dat het nieuws niet objectief is, want zo'n naamswijziging valt op! En heeft een reden! Universitaire studies kunnen hierin het voortouw nemen. Verander de naam van de studie 'journalistiek' naar 'journavisme'.
En dat is nodig, onder meer vanwege deze reden. En deze van het NOS-jeugdjournaal en deze om het vertrouwen te herstellen. Het enige dat nodig is, is een béétje eerlijkheid. Kranten hoeven echt niet bang te zijn voor hun verdienmodellen, immers lezen mensen maar al te graag. En eerlijkheid wordt op prijs gesteld.
Zo ben ik als DDS-redacteur allerminst objectief en zie ik mijzelf ook als journavist. Het is dat u het weet!
