Het wordt spannend in Irak

In 2003 vielen de Amerikanen Irak aan. De soenniet Saddam Hussein werd van zijn troon gestoten. Daar waren weinig Irakezen rouwig om. De meerderheid van de inwoners van Irak is namelijk sjiiet. Dat hun president, van de 'verkeerde kant', werd opgeruimd, was prima.

De inval van de Amerikanen zorgde er echter wel voor dat het geweld tussen de soennieten en de sjiieten oplaaide. Niemand kon de groepen uit elkaar houden. Het imperium van Saddam was uit elkaar gevallen. Soennieten pleegden aanslagen op belangrijke heiligdommen van de sjiieten in Irak. Sommigen van die heiligdommen wijzen nog terug naar kalief Ali, de man om wie het hele conflict tussen sjiieten en soennieten eigenlijk draait.

Syrië
De sjiieten beantwoorden deze aanvallen met bomaanslagen op soennitische doelen. Sindsdien is de strijd steeds heviger geworden. Toen er in Syrië een burgeroorlog uitbrak tussen sjiieten en soennieten, deed dat de haat tussen beide bevolkingsgroepen alleen maar groeien, ook in Irak. Sinds enkele weken hebben soennitische rebellen (ISIL) zelfs complete gebieden in Irak in handen. Vooralsnog is de Irakese regering er niet in geslaagd deze bolwerken terug te veroveren.

Het gaat om (delen van) de provincie Al-Anbar. En vergist u zich niet. Deze provincie is enorm groot. Al-Anbar is de grootste provincie die Irak kent en beslaat ongeveer één derde van heel Irak (zie plaatje). In deze provincie is de meerderheid van de bevolking, in tegenstelling tot de rest van Irak, soennitisch. De provincie ligt tegen de Syrische grens. Deze grens is zo lek als een mandje. Rebellen die in Syrië tegen de sjiiet Assad vechten, steken af en toe de grens over. Momenteel vechten velen van deze Syrische rebellen in Irak tegen het sjiitische bewind van Bagdad.

Fallujah
De punt van de provincie Al-Anbar steekt ver het land in. In deze soennitische driehoek liggen twee grote steden. Ramadi en Fallujah. Ramadi ligt zo'n 100 kilometer van Bagdad, Fallujah maar 70. Beide steden zijn momenteel grotendeels in handen van soennitische extremisten. In Fallujah heeft de regering zelfs helemaal niets meer te vertellen. Slechts zeventig kilometer van de hoofdstad van Irak dus. U snapt dat de Irakese regering niet blij is.

De Irakese regering probeert Al-Anbar dan ook weer onder controle te krijgen. Vooral via onderhandelingen. Dat werkt echter voor geen meter. Binnenkort zullen Irakese troepen dan ook proberen de provincie in te nemen. Zij krijgen daarbij de hulp van regeringsgezinde stammen (lees: sjiieten). Makkelijk wordt dat niet. De rebellen in Irak, net als in Syrië, zijn vrij goed bewapend. Ook zij worden gesteund door stammen, maar dan de soennitische. Daarnaast zullen waarschijnlijk nog veel meer rebellen de oversteek van Syrië naar Irak maken om daar hun broeders te helpen. Te denken valt bijvoorbeeld aan terroristische groeperingen uit de Kaukasus die nu nog vechten in Syrië.

Kalifaat
De soennitische rebellen willen een islamitisch kalifaat stichten in Irak en Syrië. Uiteindelijk willen zij dat islamitische kalifaat zelfs uitrollen over de hele wereld. Met de koran in de ene hand en de sharia in de andere hand. Zo ver is het nog niet, maar voor Irak staat de komende weken veel op het spel. Lukt het de regering om de rebellen terug in hun hok te jagen? Of stomen de rebellen over een aantal weken op naar Bagdad? 70 kilometer is niets!

In dat geval wordt Irak een tweede Syrië.