Het verraad van Bolkestein

Pim Fortuyn had gelijk: Nederland is hard op weg een verweesde samenleving te worden. Daarin voelen steeds meer mensen zich door hun voormannen verraden.

Het klinkt door in het boek van Martin Bosma, afkomstig uit een rood nest, die zich afzet tegen NieuwLinks en zich door de PvdA van de grachtengordel verraden voelde. Carel Brendel heeft het over 'het verraad van links' dat zijn traditionele achterban in de steek gelaten heeft. In Limburg zien we het verschijnsel van mensen die zich door het CDA van de calvinistische en met de PvdA heulende Jan-Peter Balkenende tekort gedaan voelden. En ter rechterzijde kunnen we spreken van 'het verraad van Bolkestein', zeker na het onthullende interview met Joost Niemöller deze week op de Dagelijkse Standaard.

'People with a grudge', noemde Bolkestein de mensen die op de PVV stemmen. 'Mensen die werkloos zijn, van wie hun dochter aan de drugs is en hun zoon is weggelopen.' Daarmee trapte hij de kiezers van Geert Wilders, die zich allemaal als hardwerkende eerbare belastingbetalers zien, en dat in grote meerderheid ongetwijfeld ook zijn (net als die miljoen Vlamingen die jarenlang op Filip Dewinter stemden) op hun ziel. Erger, Bolkestein trapte ook al die kiezers op hun ziel die vroeger op hem stemden, omdat hij als enige de problemen van de multiculturele samenleving had aangekaart en niet met meel in de mond praatte. Uit de vele (negatieve) reacties spreekt een onmiskenbaar gevoel van verraad. De man die het zo goed wist, heeft hun vertrouwen beschaamd en zichzelf in de ziel laten kijken. De deftige heer Bolkestein, die altijd zei wat hij dacht, mag dan geen meel in de mond hebben, maar heeft wel een hele dure aardappel in de keel. En eigenlijk wisten ze het wel, onze PVV'ers, want Bolkestein heeft hen al eerder in de steek gelaten, door in 1999 naar Brussel te gaan, om daar voor dat vermaledijde 'Europa' te gaan werken, waar hij zich eerst als euroscepticus had geprofileerd.

Met terugwerkende kracht begint dat vertrek van Bolkestein naar Brussel steeds meer gewicht te krijgen. 'Het verraad van de eeuw' kunnen we het niet noemen, want de eenentwintigste eeuw moest nog beginnen en in 1999 nam alleen links (dat had je toen nog) er aanstoot aan. Die overstap naar de Europese Commissie zou niet sporen met zijn euroscepsis, Bolkestein was geen echte Europeaan. Maar het tweede kabinet-Kok was blij dat het een lastpost naar Brussel kon promoveren. Bolkestein liet een vacuüm na en pleegde het soort vaandelvlucht dat hij Wim Kok (die een paar weken voor de verkiezingen in 2002 opstapte vanwege een rapport over Srebrenica) later zou verwijten. In dat gat was ineens ruimte voor de stormachtige opkomst van Pim Fortuyn, waarmee Nederland als hij premier was geworden 'een pleefiguur in het buitenland' had geslagen. Aldus Bolkestein. Hij had daarin ongetwijfeld gelijk, zoals wel vaker. Maar de PVV-reaguurders hebben op hun beurt gelijk als zij zich door Bolkestein verraden voelen, want het premierschap dat voor hem voor het grijpen lag, zeker achteraf gezien, liet hij liggen en de VVD-leider heeft zich nooit verplicht gevoeld aan de kiezers die hij aan hun lot overliet. Als onsentimentele liberaal zal hij zulke gevoelens ook nooit echt nagevoeld hebben. Bolkestein, die de geest van Fortuyn en later Wilders uit de fles heeft gehaald, ging zijn eigen gang. Zo werd Frits Bolkestein de beste premier die Nederland nooit heeft gehad. Nederland bleef achter als een verweesde samenleving, vol 'people with a grudge', beschadigde en bozige mensen die dat van zichzelf niet willen weten, zich erg beledigd voelen, en het voortaan wel zonder elitaire hoge heren kunnen.