Het probleem van de SGP in Europa

Blakend van zelfvertrouwen kon politiek leider Kees van der Staaij op het overwinningsfeestje van de SGP bekendmaken dat zijn partij een zetel had gewonnen bij de Kamerverkiezingen van 12 september jl. Men was blij, dankbaar, schreef triomfboeken en feliciteerde de oudste partij van Nederland met het behaalde resultaat. De kiezer beloonde de moeite van de SGP voor het overeindhouden van het Kabinet-Rutte I met een stemmenrecord. Prachtig!

Maar het is niet al goud wat blinkt. Een groot probleem doemt op voor de SGP: en dat is diens aanwezigheid in het Europees Parlement. Het is misschien moeilijk voor te stellen na de overwinningsroes van afgelopen september, maar het zal er volgend jaar om gaan spannen of de SGP nog vertegenwoordigd wordt in Brussel of niet. Dat klinkt gek, maar is het niet; om in Nederland een plaats in het parlement te veroveren, moet je minstens genoeg stemmen halen voor één van de 150 zetels, oftewel 0,67% van de stemmen. Nederland heeft in het Europees Parlement echter geen 150 zetels, maar slechts 27. Dat betekent dat je als partij op het stembiljet pas een zetel krijgt bij 1/27e deel van het aantal stemmen, oftewel bij 3,7% van de stemmen.

En het behalen van dat laatste percentage wordt lastig, want bij de afgelopen Kamerverkiezingen - die voor de SGP al een record aan stemmen opleverde - haalde de partij slechts 2,1% van de stemmen. Dat is flink te weinig voor een eigen zetel (overigens verkeren ook de ChristenUnie (3,1%) en GroenLinks (2,3%) in de gevarenzone). Zelfs wanneer je bedenkt dat de verkiezingen voor het Europees Parlement weinig stemmers trekt, waardoor de trouwe achterban van de SGP zou kunnen profiteren, is dit een enorm gat wat niet zomaar overbrugbaar is. De SGP moet haar recordresultaat van afgelopen september zo goed als verdubbelen. Een helse opgave.

In het verleden kon de SGP altijd wel op een afgevaardigde in het Europees Parlement rekenen, doordat de partij samen met de ChristenUnie de gedeelde lijst 'ChristenUnie-SGP' vormde, en zo de stemmen kon bundelen. Ze haalden dan op eigen kracht één zetel, en wisten er vaak nog een restzetel bij te sprokkelen. Zo hadden CU en SGP ieder één vertegenwoordiger. Die lijst is echter stukgegaan, doordat de ChristenUnie vlak na de vorige Europese Parlementsverkiezingen graag bij de Britse Conservatieven aanschoof in diens Europese conservatieve fractie. Deze blokkeerden de ChristenUnie echter, zolang zij samen met de SGP een combinatie vormden. Dit vanwege het welbekende vrouwenstandpunt van laatstgenoemde partij. De ChristenUnie moest kiezen voor de Tories of de SGP, en koos voor eerstgenoemde. De scheuring was een feit, en de SGP is toen maar afgedropen richting de EFD-fractie van o.a. Nigel Farage.

Om europarlementariër Bas Belder in Brussel te houden heeft de SGP dus een flinke opgave voor de boeg. Eén mogelijke oplossing is de gezamenlijke lijst met de ChristenUnie weer herstellen. Die mogelijkheid is er misschien nu de staatkundig gereformeerden hun vrouwenstandpunt overboord hebben gegooid. De SGP zal dan wel moeten overstappen van Farage's EFD naar de Conservatives; het is immers lastig denkbaar hoe het wat linksige ChristenUnie zich thuis zou voelen bij de EFD waar ook een partij als het Vlaams Belang zit.

Het zou ook kunnen dat die verzoeningspoging strandt. De landelijke SGP houdt hier rekening mee, vanwege de rechtse wind die momenteel door de SGP waait versus de gematigd-socialistische wind die nu bon ton is bij de ChristenUnie. De SGP zal het dan op eigen kracht moeten doen, zonder hulp van Slob. De partij doet er mijns inziens in zo'n gevalverstandig aan van de nood een deugd te maken, en campagne te voeren met een variant op de slogan "wij zitten bij Nigel Farage." Dat lijkt wellicht niet helemaal des SGP's: de partij voert het liefste campagne met een Bijbelse leus als "Daad bij het Woord," maar met het oog op het voortbestaan van de Europese fractie is het misschien ook een idee om de in Nederland in ruime mate aanwezige reserve van niet-gelovige eurosceptici aan zich te binden. De dood of de gladiolen, nietwaar?

Ik wens de SGP in ieder geval weer succes en wijsheid toe met het uitstippelen van de overlevingsstrategie voor de Europese Parlementsverkiezingen van 2014. De SGP is immers de enige rechtse, volwaardig eurosceptische partij van Nederland. Het zou zonde zijn als dat geluid niet meer in Brussel te horen zal zijn.