'Volgend jaar gaat het beter'

De Europese en nationale beleidsmakers willen u doen geloven dat het weer beter gaat met de economie, dat het dieptepunt gepasseerd is, dat het volgend jaar beter gaat. Enzoverder.

Maar een kleine greep uit de ochtendbladen van vanochtend leert dat er niet direct reden is voor optimisme: fors lagere groeiverwachting economie van Italië; moederbedrijf Portugese bank wil bescherming; China leent Argentinië 7,5 miljard dollar; herhaling 9/11 beursval? Daar word je niet vrolijk van, en al helemaal niet als we de geo-politieke spanningen meewegen die momenteel de wereld in de ban houden: Oekraïne, Gaza, de toenemende tweedeling tussen de BRIC-landen en het Westen (VS en EU).

Wat vooral opvalt is dat de economische berichten steevast besluiten met de boodschap dat het 'volgend jaar' beter gaat. Maar hoevaak hebben we dat al niet mogen vernemen? Wie geloof die berichten nog? Want als je eerlijk bent, dan ziet het er eigenlijk helemaal niet zo goed uit. De groei van de wereldhandel vertraagt, het IMF komt met steeds concretere plannen om de (pensioen-)spaarder te plukken om de schuldenberg te verminderen, de dollar als wereldvaluta komt steeds meer onder druk te staan, islamitische terreur all over the place, nee, het ziet er helemaal niet zo florissant uit.

Kijkend naar de eurozone is het beeld niet anders. De tweede en derde economie van die eurozone, Frankrijk en Italië, staan in de min en ook de toekomstverwachtingen zijn matig tot slecht. We praten hier wel over bijna 40 procent van het BBP van de totale eurozone, zie onderstaand taartdiagram:

© benjamin studebaker

En als we Spanje, Portugal, Griekenland, Cyprus en Ierland erbij tellen zitten we op 55 procent, méér dan de helft van de eurozone, die het ronduit slecht doet. Maar ook ons land krijgt geen voldoende. Toegegeven, we voldoen voorlopig aan de begrotingsnorm, maar onze staatsschuld, uitgedrukt als percentage van ons Bruto Binnenlands Product ligt met bijna 75 procent ruim boven de norm van 60 procent. Beter dan de meeste andere landen, maar we zijn wel eenoog in het land der blinden.

Los van de economische malaise is een ander punt van zorg de verslechterde politieke betrekkingen tussen Frankrijk en Duitsland. Het is een publiek geheim dat Merkel en Hollande niet de beste vrienden zijn. Dat lag met de charmante boef Sarkozy heel anders. Je hoort Hollande weinig en dat is niet vreemd, want zijn populariteit is op een historisch dieptepunt aangeland en hij heeft voor de Fransen ook weinig opwekkends te melden. Sterker, de grote hervormingen moeten nog beginnen. Maar dat zal niet betaald worden door de Fransen, maar door de andere 'familieleden'. Lees: vooral de Duitsers. In een opiniestuk bij Follow the Money, Chateau Migraine, schrijft Jan Dwarshuis dat de hamvraag is wanneer er een Franse bank omtuimelt. Ik noemde Frankrijk al eerder 'de nieuwe zieke man van Europa' en met reden, want de werkloosheid in Frankrijk is torenhoog en recente cijfers over de industriële productie zijn op zijn zachtst gezegd teleurstellend te noemen.

Maar niet alleen de Franse bankensector is zwak. Ook de Spaanse, Griekse, Portugese, Italiaanse, Letse, en ja, zelfs de Oostenrijkse bankensector verkeren in moeilijkheden. Kijk maar een naar de koersval  (inlog) die de Oostenrijkse Erste Group Bank AG recent doormaakte. Met andere woorden: het gaat helemaal niet goed met de Europese bankensector. Het zal me benieuwen wat er uit die Asset Quality Reviews met aansluitende stresstesten tevoorschijn komt. En of die testen op een reële wijze zullen worden uitgevoerd en niet op zijn boerefluitjes zoals in het verleden het geval is geweest. We herinneren ons natuurlijk allemaal nog het faillissement van Dexia, luttele maanden na het met vlag en wimpel slagen voor de stresstest. En hoeveel verborgen verliezen schuilen er nog in het Spaanse vastgoed? Wie het weet mag het zeggen.

Intussen hebben Rusland en China ervoor gekozen om de banden met de BRIC landen te verstevigen en heeft men een eigen ontwikkelingsbank opgericht, de New Development Bank, als alternatief voor het IMF. China investeert inmiddels miljarden in Argentinië en Brazilië. De nieuwe bank zal als veiligheidsnet de 'korte termijn druk op de liquide middelen' verhinderen, een 'grotere samenwerking tussen de Brics-landen veroorzaken' en de 'globale financiële veiligheid' versterken, aldus een gezamenlijke verklaring van de BRIC-landen. Met andere woorden: Rusland en China zijn het gemarchandeer van het Westen, via IMF en Wereldbank, zat en varen hun eigen -onafhankelijke- koers.

Samenvattend is dus geen sprake van een stabiel klimaat. Noch financieel-economisch, noch politiek. Dat, gevoegd bij de sociale ellende in grote delen van de eurozone, de toenemende immigratie van testosteronrijke islamieten uit Noord-Afrika en de belangentegenstellingen binnen de EU, kan gemakkelijk leiden tot een langdurige stagnatie in Europa. En dat zou best weleens een vruchtbare voedingsbodem kunnen zijn voor allerlei onverkwikkelijke taferelen. We haven't seen the worse yet, I'm afraid.

Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.