Het Catshuisberaad gaat helemaal niet over bezuinigingen

De main stream media doen ons geloven dat VVD, CDA en PVV na de cijfers van vandaag hard aan de bak moeten om het kabinet te redden. Niets is minder waar.

In feite is de bezuinigingsoperatie voor de coalitie al een tijdje voltooid. Nee, er staan nog geen handtekeningen dus in theorie kan het nog mislopen. De scherpe kantjes zijn er daarentegen al vanaf. VVD en PVV zullen moeten slikken als het gaat om de hypotheekrenteaftrek, het CDA op het gebied van ontwikkelingshulp. Ontslagrecht en WW zullen hervormd worden. Het begrotingstekort van nul dat de VVD graag ziet, zal er ook niet komen. De bezuinigingsoperatie om een begrotingstekort van minder dan drie procent te halen is al zwaar genoeg. De werkelijke opgave in het Catshuis zal zijn hoe het kabinet de megabezuinigingsoperatie zal gaan verkopen. Niets is funester voor de economie dan een beschadigd consumentenvertrouwen.

Dat er vertrouwen geschaad zal worden, is evident. Het is niet mogelijk 10 miljard euro te bezuinigen zonder dat iemand daar iets van gaat merken. Mensen zullen grote aankopen uitstellen, de bouwsector zal het nog zwaarder krijgen dan ze het al heeft. Het is aan het kabinet van dienst om het consumentenvertrouwen terug te winnen. En dat is nogal een klus. Macro-economisch is het prima uit te leggen dat we geld moeten blijven uitgeven. Maar je kunt niet van simpele individuen verwachten dat ze de economie gaan redden als ze niet eens weten of ze over een maand hun baan nog hebben.

Het kabinet heeft een miljardenbezuinigingsoperatie op tafel liggen die minder funest gaat uitpakken dan het wegwerken van het gehele begrotingstekort. Bedenk wel: daar is niets vrolijks aan. De rekening komt bij de volgende generatie te liggen en pijn gaat het toch doen. Ook anderhalf procent wegwerken is al 10 miljard aan overheidsuitgaven uit de economie snijden. Waarom het nodig is? Omdat de rekening anders bij de volgende generatie komt te liggen, inclusief rente. Een alternatieve verklaring die het bij de rechtse partijen goed doet, is omdat we anders meer geld gaan betalen over onze staatsschuld. Dat is helaas niet waar. We staan op de rand van zogeheten eurobonds. Die worden echt niet gunstiger of ongunstiger als Nederland zich iets zuiniger opstelt.

Dagblad DePers vond het grappig om gisteren net te doen alsof Mark Rutte alle problemen weglacht. De krant liet zich gedwee meesleuren in de spin van Abvakabo, die afgelopen week met supermegalollige kaarten kwam. "De grijns regeert." Mark Rutte als de Duitse kampcommandant die met een zelfvoldane glimlach op zijn gezicht Zyklon B in de gaskamers naar binnen staat te gooien. Mijn smaak is het niet, maar effectief is het wel. De rasoptimist Rutte moet heel snel actie ondernemen om de indruk te voorkomen dat hij met het grootste plezier bijna 30 miljard euro wegbezuinigt. Voor het hele kabinet is de opdracht nog groter: de kiezer moet de indruk krijgen dat het uiteindelijke bezuinigingspakket de minst kwade is van alle opties. De bezuinigingen zelf mogen dan al afgekaart zijn, het redden van de beeldvorming is de werkelijke opdracht.