Harteloze ondernemer ruimt laatste restje Joodse gemeenschap Deventer op; verbouwt hun synagoge tot foodhal
De ondernemer Ayhan Sahin wil de onlangs door hem aangekochte synagoge in Deventer sluiten voor erediensten, en deze verbouwen tot groot paleis voor eetjestenten. Daarmee dreigt na bijna 700 jaar een einde te komen aan de Joodse aanwezigheid in de Overijsselse stad.
Binnenkort is er wellicht geen Joodse gemeenschap in Deventer meer. Die vrees wordt geuit door Tom Fürstenberg, de voorganger van de Joodse gemeente Beth Shoshanna in de Oost-Nederlandse stad. Zijn vrees komt niet uit de lucht vallen: de synagoge waar zijn gemeente de erediensten houdt, is onlangs verkocht aan een horeca-ondernemer. En deze man wil - surprise, surprise - van de synagoge één grote foodhal maken. Een verzoek om het bestemmingsplan aan te passen ligt inmiddes klaar bij de gemeente Deventer.
Zoals te voorspellen zijn de Deventer joden daar niet bijzonder blij mee. Ze doen nu een laatste smeekbede bij de gemeente om te zorgen dat het pand niet in handen valt van iemand die er allerlei eetstalletjes voor millennials wil vestigen:
"Grootste boosdoener is volgens [Tom Fürstenberg, voorzitter van de gemeente Beth Shoshanna] de gemeente Deventer: “Zij hebben destijds de synagoge niet overgenomen. Dat vond ik toen al laf. Als de gemeente met dit plan akkoord gaat, zou dat een absolute schande zijn.” Ook vreest hij dat dit de genadeklap voor de Joodse gemeente in Deventer zal betekenen. Hij roept de gemeente nu opnieuw op om het gebouw te redden.
Sahin zegt het jammer te vinden dat de Joodse gemeenschap nu mogelijk zonder gebedsruimte komt te zitten: “Het is nog niet zover natuurlijk,” zei hij in De Stentor, waarbij hij aangaf niet van het Leger des Heils te zijn, “maar als zij de volle huur willen betalen, kunnen ze het van me huren.”"
De Joodse gemeente in Deventer kent nog maar zo'n 40 leden. Voor de Tweede Wereldoorlog was het een bloeiende gemeenschap met bijna 500 leden. Toen de nazi's Nederland bezetten, verwoesten zij hun synagoge en roeiden zij de meeste Joden uit. Na de oorlog was het jodendom in Deventer nog maar een schim van wat het ooit was. Een vaag overblijfsel van een indrukwekkende groep mensen die er vanaf de 14e eeuw consistent gewoond heeft, en nu dreigt helemaal verloren te gaan.
Laten we hopen dat de bullebakken Ayhan Sahin en de gemeente Deventer door krijgen met wat voor een culturele genocide ze bezig zijn. En dat ze tot inkeer komen, zodat de synagoge bewaard kan blijven voor Beth Shoshanna. Dat lijkt me wel zo fatsoenlijk, nietwaar?
