Haags cijferfetisjisme

In reactie op de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau is heel Den Haag in rep en roer. Er moet weer bezuinigd worden, en volgens NRC Handelsblad zit het kabinet nu al klem tussen de eisen van Brussel en de gedoogpartner PVV. Maar Geert Wilders heeft al laten weten dat 'wij geen cijferfetisjisten zijn'. Dat is een hele geruststelling uit de mond van de PVV-leider die precies wil weten wat de immigratie Nederland heeft gekost en van een hele hoop zaken vindt dat die niet door de hardwerkende Nederlandse belastingbetaler mogen worden betaald. Linkse hobbies als de kunsten en ontwikkelingshulp bijvoorbeeld.

VVD en CDA willen evenmin cijferfetisjisten zijn. Maar hun woordvoerders vinden wel dat het begrotingstekort dat nu door het CPB op 4,5 procent wordt geraamd terug moet in de richting van de 3 procent. EU-president Herman van Rompuy, die gisteren in de Volkskrant in het zonnetje werd gezet (de Belg is helemaal geen grijze muis), speelt het spel heel goed mee, het Nederlandse begrotingstekort moet van hem (van Brussel dus) omlaag. Dat vindt CPB-baas Coen Teulings weer niet. Die vindt dat je 'eerst moet hervormen en pas dan moet bezuinigen.' En Jolande Sap van GroenLinks is het daarmee eens, terwijl Ronald Plasterk het nog eens inwrijft dat het kabinet het in Brussel niet kan maken af te wijken van de 3 procent waarvoor Mark Rutte en Jan-Kees de Jager zich in Europa zo sterk hebben gemaakt. Ook bij de PvdA zijn ze geen cijferfetisjisten, al wordt elk koopkrachtplaatje daar tot twee cijfers achter de komma uitgerekend en houdt de vakbeweging dat precies in de gaten. Daarentegen zitten de werkgevers, de echte praktijkmannen van de kosten-batenafwegingen, snoeihard op de nullijn. Zij zijn altijd voor economische groei, behalve als het om de loonkosten gaat. Dan zijn zij nihilisten, want u weet wel: onze export. Wij moeten het in het buitenland, en niet in eigen land, verdienen. En dan zijn er nog de 'topeconomen' die van mening zijn dat er juist nu niet moet worden bezuinigd omdat de recessie dan nog erger wordt. Deze toppers (type Bas Jacobs en Lans Bovenberg) vinden net als Coen Teulings - bij wie ze kind aan huis zijn - dat 'hervormingen' vooropstaan, waarvan ze weer precies schijnen te weten welke hervormingen noodzakelijk zijn, hoe die economisch gaan uitpakken en hoe de wereld er vervolgens in 2015 uitziet. Daar staat Syp Wynia van Elsevier weer tegenover. Volgens hem kan er 'makkelijk' 15 miljard worden bezuinigd en bestaat er niet zoiets als 'de economie kapotbezuinigen'. Wynia is ook een geducht criticus van het Centraal Planbureau, want nergens in de westerse wereld hebben ze zoiets. Maar ondertussen legt hij wel alles langs zijn zakjapanner en is hij van alle journalisten de grootste cijferaar.

Ik vrees dat er aan het Haagse cijferfetisjisme niks te doen is, want bij gebrek aan echte ideeën, over die veelgenoemde 'hervormingen' bijvoorbeeld, gaat er voor Nederlandse politici niks boven cijfers. Zelfs een campagne om de Nederlandse automobilist weer de ruimte te geven draaide om een verhoging van de maximumsnelheid van 120 naar 130 kilometer per uur. Ook de milieuwetgevers in de fijnstofmetingen en de CO2-uitstoot zijn geweldige cijferfetisjisten. En degenen die de 'hervormingen' in de hypotheekrenteaftrek bepleiten, waar de linkse media ineens een geweldige aardgasbel van Slochteren vermoeden waarmee de overheid die de villabezitter zou subsidiëren een geweldige kostenbesparing zou kunnen realiseren, doen dat weer geheel volgens de Haagse cijferlogica. Wie daar zijn programma niet exact door het CPB heeft laten doorrekenen, telt als serieuze partij niet mee. Het is een tegen elkaar opbieden in gespeelde zuinigheid, dus hoe meer cijfers, hoe beter. Geen wonder dat de media, die dit spel braaf meespelen en ook allemaal het idee verspreiden dat de toekomst via beleid te plannen is en exact kan worden uitgerekend, denken dat het kabinet nu helemaal 'klem' zit. Want ja, cijfers zijn hard, en de rest is boterzacht. Voor ons bestaat alleen nog de economie als 'realiteit', en hoewel de economie een gebied van keuze en mogelijkheden is, zien wij dat altijd door het prisma van de 'noodzakelijkheid', alsof het niet anders kan. Dat het IMF een 'sterke economie' als die van Nederland een half jaar geleden met klem ontraadde om te gaan bezuinigen omdat dat slecht zou zijn voor de Zuid-Europese probleemlanden die echt voor een krimp van vele procenten staan, komt in de Haagse commentaren niet voor. Daarom mijn voorspelling: over een half jaar krijgen we weer nieuwe cijfers, en dan is iedereen de oude alweer lang vergeten.