Groenlinks presenteerde gister - op zondag ja - een soort manifest. Met dit document, "Hart voor de Toekomst", keert zij definitief terug op haar groene leest.
Bij
lezing komen twee dingen bij me op. Te beginnen met een vraag; waarom word ik in vredesnaam op zondagavond 'gedwongen' om een politiek manifest te lezen? Ik wil dit ook niet op maandagochtend doen. Ik kan mijn week beter beginnen. Kan dat voortaan niet op donderdag? Einde van de nieuwscyclus in Den Haag, domineer je het hele weekend, dan kan dat. Goed, het antwoord is natuurlijk overduidelijk.
Jolande Sap wil als voorprogramma van het Catshuis dienen en moest en zou dit manifest dus voor een conclusie van de onderhandelingen openbaar maken. En uit angst dat er vandaag of morgen een akkoord ligt, moest het maar op zondagavond. Nu kan ze in haar politieke reactie op het nieuwe bezuinigingsakkoord immers naar haar manifest wijzen. Prima. Dat maakt het alleen maar makkelijker om het aan te pakken. Wat onnodig is, aangezien het vanochtend al pijnlijk duidelijk werd dat werkelijk niemand hier naar omkijkt.
Met enig medelijden daarom toch nog maar even over de inhoud.
Groenlinks kiest er duidelijk voor terug te keren op haar groene en linkse leest. Het document is doordrenkt van groenpraat en ouderwets sociaaldenken. Het schrappen van belastingvoordeel voor grootverbruikers en producenten van fossiele industrie, corresponderend met een verhoogde subsidie voor 'groene' energie; meer electrische autootjes, minder asfalt; meer groene banen, die klaarblijkelijk zomaar gaan ontstaan: hier zien we een echte Greenpeacepartij. Het extra belasten van onze grootste industrieen - glastuinbouw en chemie; het herinrichten van de zorg met als uitgangspunt 'iedereen betaalt minder, behalve de geneesmiddelenindustrie en de specialisten'; liefst nog meer geld naar OS en natuurlijk die befaamde Robin Hoodbelasting van 60 procent op inkomens boven de 150.000: daar herkennen we een traditionele socialistische partij.
Ik vind dit enigzins verbazend omdat Groenlinks er in de voorbije jaren juist voor koos om meer richting het midden op te schuiven. Groen was zeker nog van belang in haar programma, maar de nadruk lag op ´liberale vrijheden´ en hervorming van sociaaldemocratie. Dat laatste zien we in dit manifest nog wel terug in een snellere ophoging van de AOW-leeftijd en een hervorming van de woningmarkt, maar het sneeuwt onder in de groenlinksige maatregelen. Gelet op haar naam is dat misschien te verklaren, maar het betekent wel een einde aan de jarenlange vrijage met D66. Groenlinks zit weer stevig in het linkse zadel. Het meest wordt dit nog wel duidelijk in het volledig ontbreken van het paradepaardje van haar links-liberale evenknie: onderwijs. Geen woord daarover in dit manifest. Niks. Klaarblijkelijk niet belangrijk voor groene socialisten anno 2012.
En daarmee biedt deze groen-linkse middelvinger naar de zondagsrust in ieder geval nog iets positiefs. Het politieke midden wordt steeds leger, de polarisatie viert hoogtij. Zo wordt de kans op een toekomstig middenkabinet weer iets kleiner. En dan mag je op zondag best zeggen: Goddank!