Gouden poging, jammer van het resultaat

Nederlanders hebben een moeizame relatie  met komedie. Met enige jaloezie kijken we dan ook naar het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten en hun komedieklassiekers zoals Yes, Minister, Blackadder, Frasier en Curb your Enthusiasm om vervolgens te concluderen dat wij niets in huis hebben dat zich daarmee kan meten. En aangezien nadoen de hoogste vorm van vleierij is, ontstaan met enige regelmaat pogingen om een Angelsaksich succesnummer te vertalen voor de Nederlandse markt. 

Bij deze komedie-adaptie bestaan in Nederland twee scholen: die van het geheel 'eigen' maken van een buitenlands succesnummer en die van de vertaling met lichte aanpassingen. De poging van de VPRO enkele jaren geleden om de legendarische serie Yes, Minister op het Nederlandse scherm te brengen als Sorry Minister is een voorbeeld van de eerste school. Wat mij betreft een volledig mislukte poging. Het leverde een serie op die gewoon niet grappig was en krampachtig politiek correct moest zijn met (natuurlijk!) een vrouwelijke topambtenaar en haar allochtone medewerker tegenover hun hulpeloze minister. Dit terwijl het origineel juist briljant en met een grote dosis humor een prachtige karikatuur van de Britse civil service en haar verhouding met de politieke top wist neer te zetten. 

De tweede school wordt momenteel aangevoerd door RTL waarbij een komediekraker wordt geactualiseerd en op milde wijze aangepast aan de Nederlandse situatie. Zo werd Everybody loves Raymond als Iedereen is gek op Jack en is het nu de beurt aan een Nederlandse remake van The Golden Girls. Het charmante aan deze aanpak is dat RTL het succes onderkent van de oerserie en geen al te actieve poging doet om de kern van de serie te wijzigen. 

Dat nu gekozen is voor de Golden Girls is natuurlijk niet zo gek. Hoewel het Amerikaanse origineel wat oubollig kan aandoen is het een bijna ambachtelijk gemaakte komedie die niet voor niets zo succesvol was en Beatrice Arthur, Betty White, Rue McClanahan en Estelle Getty naar wereldfaam katapulteerde. Een status die nog eens wordt onderstreept door de nog enige levende Golden Girl Betty White die in de V.S. al weer enkele jaren met een renaissance bezig is en ware entertainment royalty is. 

En laat ik u hier dan maar meteen een illusie armer maken: hoe goedbedoeld de poging van Loes Luca, Beppie Melissen, Cecile Heuer en de (bijna onherkenbare) Pleuni Touw ook is, het blijft bij goede bedoelingen steken. Hoewel het allemaal leuk en aardig is dat Miami Beach is vervangen door Scheveningen kan dit niet verdoezelen dat we in Nederland gewoon niet in staat zijn een echt goede komedie te maken. De oubolligheid regeert bij de Nederlandse Golden Girls terwijl juist de scherpte van het origineel ontbreekt. Het is allemaal erg braaf en gericht op de obligate lach. Misschien moeten we daarom ook maar concluderen dat dergelijke humor gewoon niet ons ding is. Illustratief daarvoor was overigens ook weer het commentaar op het Eurovisie Songfestival afgelopen weekend. Waar we in Nederland opnieuw geconfronteerd werden met tenenkrommend commentaar door de verTrossing en Voledamisering van het songfestival liet de BBC met commentator Graham Norton wederom zien hoe de grote jongens dit doen. Gelukkig spreekt de gemiddelde Nederlander behoorlijk tot uitstekend Engels waardoor gedwongen Nederlandse winkelnering onnodig is.

Deze constatering leidt overigens ook tot de wezenlijke vraag waarom het uberhaupt nodig is om komedies zoals The Golden Girls en Yes, Minister te vertalen. Want helaas geldt voor Golden Girls dat de poging echt wel goed bedoeld is en Loes Luca c.s. hun best doen, maar dat je beter het origineel weer tevoorschijn kunt halen, zachtjes Thank you for being a friend meezingt en je onderdompelt in de gouden wereld van Dorothy, Rose, Blanche en Sophia.