Goede zaak: Schotland blijft bij het Verenigd Koninkrijk

Alhoewel met het stemmentellen de hele avond al duidelijk werd dat de Yes Scotland-campagne achter het net zou gaan vissen duurde het nog tot het vroege ochtendgloren van deze vrijdag voordat het ook ononwonden vast stond: Schotland blijft in een unie met Engeland, Wales en Noord-Ierland. Het Verenigd Koninkrijk gaat diens landgrenzen niet aanpassen. Het referendum over de vraag of er een onafhankelijk Schotland moet komen, is met 55% tegen 45% overtuigend gewonnen door de 'unionists'.

Normaalgesproken zou ik dat een vreemde uitslag vinden. Welk volk is er nu immers niet voor zelfbeschikking? Welk gek volk stemt er nu weer voor verplichte afhankelijkheid van anderen in een unie met volkeren waarmee in de loop van de geschiedenis flink wat strijd geleverd is?

De Schotten dus, en eigenlijk is dat in dit geval ook niet zo gek. Allereerst werd door de voorstanders van onafhankelijkheid dit issue onmiddellijk gekoppeld aan sociaal-democratische stokpaardjes. De Scottish National Party hield de mensen voor dat een onafhankelijk Schotland méér verzorgingsstaat, méér nivellering en méér politieke correctheid kon brengen dan een van het Verenigd Koninkrijk afhankelijk Schotland.

Als je dus kijkt naar de dominante politieke krachten in Schotland dan is de netto-uitwerking van zo'n nieuw te verkrijgen onafhankelijkheid dat Europa er uiteindelijk gewoon een nieuw ultralinks landje bijkrijgt. Dat lijkt me geen gunstige ontwikkeling, en elke Schot die politiek gezien rechts van het midden zit moet dat de haren op de rug overeind zetten.

Verder is er natuurlijk een punt waar UKIP constant op gehamerd heeft: Schotland wil na uittreding uit de Unie wél opnieuw in de EU. Dat zal dus een netto-verslechtering opleveren, want het VK heeft een hoop opt-outs bedongen in diens EU-lidmaatschap. Schotland had in dat geval een nieuwe toetredingsprocedure moeten starten, en daarbij kan je geen opt-outs bedingen. De Schotten hadden dus alle bestaande Europese regelingen voor 100% moeten slikken.

Tel daarbij onzekerheden over pensioenen, spaargeld en werkgelegenheid op (met welke munt zou het land betalen?). Zou een zwakke nieuwe Schotse munt meteen al het spaargeld van mensen doen verdampen? Er was in economisch opzicht veel te veel onduidelijkheid. De Yes Scotland-campagne heeft geprobeerd dat te sussen en te zeggen dat het allemaal vanzelf wel goedkomt, maar de inwoners van Edinburgh en omstreden hebben daar duidelijk niet zonder meer op willen vertrouwen.

Maar dit referendum is niet het sluitstuk van de hele discussie. Wie gisteravond de commentatoren op de BBC heeft aangehoord, en wie vanochtend gewoon maar eens even een blik werpt op de Twitter-timeline van Nigel Farage, krijgt een voorproefje van de constitutionele discussie die pas nu begint los te barsten. De band tussen de verschillende bestandsdelen van het Verenigd Koninkrijk gaat, zelfs met afgewezen Schotse onafhankelijkheid, de komende jaren grondig veranderen.