Gaat het kabinet blunderend het nieuwe jaar in?

 Het lijkt erop dat het kabinet een verkeerde maatregel heeft genomen om het lekken van de miljoenennota voor te zijn.

Wettelijk is vastgelegd dat op de derde dinsdag van september het regeringsbeleid voor het nieuwe jaar uiteen wordt gezet. In onze folkloristische goedheid hebben we de Koning aan het geheel toegevoegd door deze in een gouden koetsje op het Binnenhof af te zetten en vervolgens in de Ridderzaal de plannen voor te laten lezen.

Nu is er een klein probleempje. Terwijl het kabinet zijn uiterste best doet het totaalpakket aan plannen geheim te houden, is er altijd wel weer een of andere onverlaat die de stukken aan wetsovertreder Paul Tang of gewoon direct aan Frits Wester bezorgt. Omdat het kabinet hier niet zo vrolijk van wordt, heeft het besloten om de stukken al op de vrijdag vóór prinsjesdag (16 september) te openbaren. Voorwaarde: de Tweede Kamer mocht nog niet over de stukken praten.

Dat is vanzelfsprekend een rare regel. De PVV zal zich vanwege de gedoogconstructie best aan die opdracht willen houden, maar een partij als de SP heeft daar geen enkel belang bij. Zou Roemer tegen de afspraken in op vrijdag al gaan praten, dan mocht hij op vrijdag, zaterdag, zondag, maandag en de helft van de dinsdag prijsschieten op het kabinet, zonder dat dit er zelf op zou kunnen reageren. De reden? Het kabinet wil de Koningin niet schofferen door voor haar beurt te spreken. Eerst de troonrede, dan pas het debat dus.

De Tweede Kamer heeft tegen de regel dat er nog niet over gepraat mag worden, geprotesteerd. Met succes. Gistermiddag hebben de fractievoorzitters in overleg met Kamervoorzitter Gerdi Verbeet besloten dat er alsnog over de stukken gebabbeld mag worden, máár: niet gedebatteerd. Hilarisch. Pechtold reageert op de stukken, NRC vraagt Van Haersma Buma om een reactie en voilà, daar gaan we. Het is idioot om op deze manier te trachten de vrede te bewaken en de Koningin niet te schofferen.

Maar wat nog veel erger is voor het kabinet: het probleem dat de Kamer vijf dagen lang met pikhouwelen, zwaarden en kanonnen op het kabinet kan inhakken zonder dat het zich kan verweren. Wat er nu in het beste geval kan gebeuren, is dat de VVD en het CDA in de Tweede Kamer het afzonderlijk van elkaar gaan opnemen voor Rutte en zijn manschappen. Maar wordt dat een succes? Ik ben bang van niet. De voorproefjes die we hebben van wat er gaat gebeuren, laten zien dat de papieren in een flinke dosis PVV gedrenkt zijn. Wie gaat dat sausje voor zijn rekening nemen? Om alvast een poging te wagen die vraag te beantwoorden: Wilders niet, want dat zou zijn achterban niet pikken. Hij moet uit goed fatsoen weliswaar zijn zegeningen tellen, maar kan niet anders dan direct ook de 'asociale' kant van het kabinetsbeleid en de vermeende Eurofilie aan de kaak stellen.

De enige die het regeringsbeleid tegenover de hongerige wolven van de oppositie kan verdedigen, is Mark Rutte. Hij is er hoofdelijk verantwoordelijk voor maar mag pas vier dagen na de oppositie zijn geweer laden. Rutte wordt weleens geprezen om zijn gulle manier van politiek voeren, omdat hij zowel de PVV en de SGP als GroenLinks en D66 zaken gunt zonder dat hij er harde toezeggingen voor terug krijgt. De manier waarop hij de discussie rondom de belangrijkste miljoenennota van zijn regeringsperiode - en misschien wel uit alle eerste vijftien jaren van het millennium - uit handen geeft, is wel heel erg filantropisch.

Ik heb al vaker op dit podium aangekondigd dat de peilingen van half oktober waarschijnlijk in de verste verte niet zullen lijken op die van twee weken geleden. Prinsjesdag wordt een belangrijke slag, terwijl ook 'Europa' maar door gaat.

Het wordt een hectische maand voor de VVD en het CDA.