Full employment by 2010!

Het is bijna niet te geloven dat er nog mensen zijn die durven te beweren dat de euro zo'n succesverhaal is geweest. De feiten liegen niet: half Europa gaat gebukt onder een knellende schuldenlast, structurele werkloosheid en ontwrichte samenlevingen. Vooral in vak Zuid loopt de werkloosheid sterk op, vooral onder de jeugd. Momenteel is 12 procent van de Europese beroepsbevolking werkloos, dat is één op de acht mensen, het hoogste niveau sinds de invoering van de gemeenschappelijke munt. Onder de jongeren tot 25 jaar is dat zelfs één op de vier! Dit kan natuurlijk niet zo doorgaan, temeer niet, daar er bij ongewijzigd beleid geen enkel vooruitzicht geboden kan worden aan de huidige generatie.

Maar niet alleen de jeugd is de klos, ook de oudere werknemer. Wie rond zijn vijf-en-veertigste werkloos wordt heeft vijf procent kans om een nieuwe baan te vinden. En dan zijn de vooruitzichten in Nederland nog relatief gunstig. Maar ook hier stijgt de werkloosheid snel. Uit cijfers van het CBS van afgelopen februari blijkt, dat het aantal werklozen gestaag toeneemt. Er waren in die maand 638 duizend mensen zonder baan, waarvan 138 duizend jongeren en 231 duizend 45 plussers. Het hoofdprobleem in Nederland ligt dus bij de 45 plussers. In dat licht bezien is het vandaag gepresenteerde plan van de FNV om jongeren dan maar de plaats in te laten nemen van 60 plussers wat merkwaardig. Nog los van de verschillen in kennis en ervaring, hebben die ouderen vaak nog een hypotheek af te lossen, studerende kinderen en andere hoge kosten. Dit is nu weer een typisch voorbeeld van ondoordacht en opportunistisch beleid, en al helemaal nu uit een studie van de Bundesbank blijkt, dat juist oudere werknemers minder geneigd zijn onverantwoorde risico's te nemen. Misschien iets om over na te denken bij de nieuwe cao onderhandelingen in de bankensector...

En zoals altijd is de hoofdoorzaak voor de hand liggend. Door een kunstmatig gecreëerde muntunie, waarin landen hun economie niet kunnen herstellen door hun munt te devalueren en hun loon en prijsniveau aan te passen, teneinde concurrerend te worden ten opzichte van overschot landen, loopt alles vast.

De verschillen binnen de muntunie zijn daardoor vanzelfsprekend enorm. Zo ligt de werkloosheid in Duitsland op het bijzonder lage peil van 5,4 procent, terwijl in Spanje en Griekenland ruim 26 procent van de beroepsbevolking geen betaalde baan heeft. Het beeld van de jeugdwerkloosheid is in die landen nog afschrikwekkender: inmiddels zit bijna 60 procent van de Griekse en de Spaanse jeugd onvrijwillig zonder werk. In Duitsland bleef de jeugdwerkloosheid beperkt tot 7,7 procent, in Nederland is volgens de Europese definities 10,4 procent van de jongeren werkloos. Volgens de Nederlandse definitie was de jeugdwerkloosheid in februari 16,5 procent. Ik ben geneigd de Nederlandse definitie aan te houden, omdat 'Europa' alles mooier voorstelt dan het in werkelijkheid is.

En de vooruitzichtend zijn bepaald niet rooskleurig, integendeel. Volgens econoom Martin van Vliet van ING is de ommekeer op de Europese arbeidsmarkt nog lang niet in zicht:

De understatement van het jaar tot nu toe. Uit cijfers over de Europese industrie van het onderzoeksbureau Markit, bleek dat herstel in die branche nog niet heeft ingezet. Sterker nog, ons land bijvoorbeeld noteert een tien maands laagterecord. De activiteit in de fabrieken in de gehele eurozone lag in maart ook opnieuw lager dan in de voorgaande maand. Die krimp deed zich niet alleen voor in ons land of de probleemlanden van de muntunie. Ook in Duitsland ging de industrie achteruit ten opzichte van februari, terwijl de al langer aanwezige stevige krimp van de Franse industrie aanhield. Voorwaar geen reden voor optimisme. Hoofdeconoom Chris Williamson van Markit:

Als zelfs de linkse econoom Paul Krugman stelt dat er sprake is van een 'one-size-fits-none' en zich hardop afvraagt of de Europese politieke elite wel in de gaten heeft dat er sprake is van een heus probleem, hoelang moet het dan nog duren voordat bij de Europese hoofdstroommedia de ogen open gaan en de EU sprookjes naar het Rijk der Fabelen worden verwezen? Hoelang?