Brusselse stoelendans
Heeft premier Rutte weer zitten slapen tijdens de Europese Raad?
Het lijkt er wel op, want de berichten van het benoemingenfront stemmen allerminst vrolijk. Zeker bezien vanuit het Nederlands belang. In concreto is het volgende besloten: de Poolse premier Donald Tusk wordt de opvolger van Herman van Rompuy als voorzitter van de Europese Raad, en de Italiaanse minister van buitenlandse zaken Federica Mogherini neemt het stokje over van Catherine Ashton als Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid.
Donald Tusk
Laten we beginnen met Donald Tusk. Een onmisbare competentie van een voorzitter is goed kunnen communiceren. Daar gaan we met Tusk al meteen de mist in. Hij spreekt naar verluidt slechts gebroken Engels en helemaal geen Frans. Dan had Van Rompuy zijn zaakjes heel wat beter voor elkaar. Dat Tusk geen Frans spreekt is pikant. Onder Sarkozy zou een benoeming van zo iemand op deze sleutelpositie ondenkbaar zijn geweest. Het tekent de teloorgang van de Franse invloed in de EU als gevolg van de achteruithollende financieel-economische positie van Frankrijk en het afkalvende prestige van president Hollande. Een ander aspect van de benoeming van Tusk is zijn vijandige houding ten opzichte van Rusland. De oorlogshitsers in het Westen hebben er met de nieuwe voorzitter van de Europese Raad een strijdlustige bondgenoot bijgekregen.
Federica Mogherini
Dan Federica Mogherini. Een zwak punt is haar gebrek aan ervaring in de buitenlandse politiek. Als minister van buitenlandse zaken is ze pas een half jaar in functie en dus eigenlijk nog bezig zich in te werken. Daar staat tegenover dat ze wel vloeiend Engels spreekt, wat uitzonderlijk is voor Italianen. Verder wordt Mogherini natuurlijk geassocieerd met de - zeker tot voor kort - milde Italiaanse opstelling tegenover Rusland. Wellicht zou ze in zekere mate tegenwicht kunnen bieden aan de hardliner Tusk. Wat wel te denken geeft is dat Italië met de benoeming van Mogherini nu een tweede topfunctie binnen de EU in de wacht heeft gesleept. In Frankfurt zit immers ook al een Italiaan, die als een bezetene bezig is Noord-Europees geld door te sluizen naar Zuid-Europa.
Het ergste moet nog komen
In de marge van de Europese raad is ook de positie van voorzitter van de eurogroep aan de orde geweest. Zoals bekend heeft bondskanselier Merkel de Spaanse minister van financiën Luis de Guindos als opvolger van Jeroen Dijsselbloem naar voren geschoven. Weer een vertegenwoordiger van de Zuid-Europese zwakke broeders in een financiële topfunctie, al heeft premier Rutte nog goede hoop dit gevaar te kunnen afwenden. Het zou voor Nederland goed zijn als die hoop van Rutte in vervulling gaat, te meer daar in de toekomst de voorzitter van de eurogroep zijn functie niet meer hoeft te combineren met die van minister van financiën (aannemende dat de hiertoe strekkende afspraak tussen Berlijn en Parijs nog steeds van kracht is). Ondertussen zijn de Fransen - notoire aan-de-laars-lappers van begrotingsafspraken in de eurozone - aan het lobbyen om begrotingswaakhond Olli Rehn te laten opvolgen door de Franse ex-minister van economische zaken, financiën en buitenlandse handel Pierre Moscovici.
Wie ontvangt, bepaalt
Het meest opvallend aan dit alles is dat al die posten in handen komen of dreigen te komen van landen die netto-ontvanger zijn van Noord-Europees spaar- pensioen- en belastinggeld: via de landbouwsubsidies en de structuurfondsen, alsmede via de reddingsfondsen voor de euro en de financiële goocheltrucs van ECB-president Draghi. In de EU geldt steeds vaker het motto: wie ontvangt, bepaalt.
Mijn eerdere bijdragen aan deze site staan hier.
