Bankenunie verzekert brandend huis
Op kosten van Henk en Ingrid, uiteraard.
Flinke stap
Tijdens de top van afgelopen week hebben de Europese leiders een flinke stap gezet op weg naar een Europese bankenunie. Wat hebben die leiders nou precies besloten vorige week? De rijksoverheid meldt hierover het volgende:
De kosten hiervan [het redden van een noodlijdende bank] komen in eerste instantie voor rekening van degenen die eerder profiteerden van de risicos die de bank nam. Daarna betalen andere banken via een resolutiefonds mee. Pas in laatste instantie kan een beroep gedaan worden op een publieke achtervang. Via het depositogarantiestelsel blijven tegoeden tot 100.000 gegarandeerd.
Dat klinkt allemaal nog wel redelijk. Al is het de vraag of, zoals de bankenlobby ons wil doen geloven, banken in de problemen uiteindelijk gered moeten worden door 'een publieke achtervang' (lees: de belastingbetaler). Dat spaarders boven een ton ook worden aangesproken als hun bank dreigt om te vallen wordt niet overal met gejuich begroet, maar als er dan zo nodig betaald moet worden zou ik zeggen: liever die spaarders dan de belastingbetaler. En last but not least: resolutiefonds en depositogarantiestelsel zijn vooralsnog nationaal georganiseerd en dat betekent dat we niet hoeven op te draaien voor buitenlandse banken die zichzelf in de problemen hebben gebracht. Toch?
Een beetje garant
Maar wacht eens even, we betalen als Nederlandse belastingbetaler toch al een tijdje mee aan het overeind houden van Spaanse banken? Dat klopt, en die hele Bankenunie is erop gericht dat we in Europa 'een beetje voor elkaar garant durven te staan', zoals Diederik Samsom het op 9 juni nog zo mooi formuleerde in Buitenhof. Het overheidsbericht waaruit ik hierboven citeerde doet daar ook helemaal niet geheimzinnig over:
De richtlijn voor redding en afwikkeling van banken is een volgende stap in de totstandkoming van een bankenunie. Eerder werd al afgesproken dat er maximaal 60 miljard uit het Europese noodfonds ESM gebruikt mag worden als banken in financiële problemen komen en de stabiliteit in de eurozone bedreigen.
Ah, het ESM. Maar dat ESM was toch bedoeld voor noodlijdende overheden en niet voor noodlijdende banken? De EU en afspraken, het blijft een ongemakkelijke combinatie. Onnodig te zeggen dat die bovengrens van 60 miljard binnen de kortste keren zal worden opgerekt. Dijsselbloem gaf al een hint in die richting. Niet alleen het ESM zal worden geplunderd. Het depositogarantiestelsel en, naar ik aanneem, ook de resolutiefondsen moeten in de toekomst op 'Europees' niveau worden getild. Geheel in de geest van Diederik Samsom gaan we voor elkaar garant staan in 'Europa'. Henk en Ingrid mogen de portemonnee trekken voor banken die er een potje van maken, niet alleen Nederlandse banken, maar nu ook banken elders in Europa.
Las Vegas
Gelet op het voorgaande kan worden gesteld dat de aanloop naar de Europese bankenunie erop neerkomt dat we ons hoofd al in de strop hebben gestoken en dat we nu alleen nog kunnen wachten tot die strop wordt aangetrokken.
Lang zal dat wachten overigens niet duren. DNB-president Klaas Knot verklaarde al op 21 oktober in Buitenhof dat als eenmaal het Europese bankentoezicht is geregeld, banken in andere landen door de Nederlandse belastingbetaler uit de brand worden geholpen, en dat gaat niet alleen om toekomstige problemen, maar ook om de problemen die nu al bij die banken - met name in Frankrijk en andere Mediterrane landen - bestaan.
Die problemen zijn veroorzaakt door het wanbeleid van bankiers die geen verschil maken tussen een bank en Las Vegas. Hoewel men het probeert voor te stellen dat het bij de bankenunie gaat om een soort onderlinge verzekering, doet die bankenunie iets wat geen enkele verzekeraar ooit zal doen, namelijk het verzekeren van een brandend huis!
