Eurocommissaris Almunia valt Duits energiebeleid aan

Deze 'posting' verscheen eerder op de onvolprezen website Climategate.nl.

Eurocommissaris Almunia (mededinging) vermoedt dat de Duitse wetgeving voor hernieuwbare energie ingaat tegen de Europese Mededingingswet.

Volgens dit bericht in Euractiv start de Europese Commissie vandaag een onderzoek dat Duitse bedrijven zou kunnen verplichten miljoenen Euros alsnog te betalen. Het probleem is de uitzondering die de Duitse wet maakt voor bedrijven in energie-intensieve sectoren zoals staal, chemie, glas, cement en bouwmaterialen. Die betalen daardoor een beperkte bijdrage aan het energienet. Deze uitzonderingspositie kregen Duitse bedrijven die opereren op de wereldmarkt om concurrerend te kunnen blijven.

Wij (lezers) van Climategate.nl weten al veel langer dat de ‘Energiewende’ een kostbare groene ideologie is voor de Duitse (en zelfs Nederlandse) belastingbetaler. Voorlopig heeft Merkel de rekening bij ‘de consument’ gelegd, de brave belastingbetaler. Maar het lijkt erop dat de Europese Commissie daar problemen mee heeft:

De fossiele brandstof ‘ontwenningskuur’ heeft de energie-rekening voor Duitse burgers gevoelig verhoogd. Dat levert geen tevreden kiezers. En nu dreigt er voor de industrie – de Duitse sterkmaker in Europa en in de wereld – ook nog eens een miljoenenclaim. Terwijl die industrie al veel meer voor zijn energie betaalt dan bijvoorbeeld bedrijven in de VS die al profiteren van schaliegas. Dat zal de druk van de Duitse industrie op de politiek verder aanwakkeren en dat allemaal vlak voor de Duitse verkiezingen:

Deze Duitse ontwikkeling is helaas kenmerkend voor de milieu- en energiepolitiek in Europa. Gedreven door ideologie en niet door ratio raak je al snel van kwaad tot erger. Dan creëer je virtuele niet-levensvatbare markten voor windhandel–molens en subsidiepanelen. En vervolgens moet je dan weer reparatiewetgeving maken voor ‘onvoorziene’ problemen. Dat wordt een zeer kostbare zaak die u en ik betalen: kassa! Voeg daar het woud van regelgeving bij en je wurgt innovatie en ondernemerschap.

In de VS en Azië denken jonge ondernemers als ze een goed idee hebben; hoe bouwen we hiermee een markt? In Europa verschuift deze reflex meer naar: hoe krijg ik subsidie? De EU zou Europa juist sterker moeten maken om goed mee te kunnen in de ‘global competition’. Maar de combinatie van het regelwoud, de energiekosten en de subsidieverslaving equiperen ons voor de derde klasse in plaats van de mondiale 'major league'.

Een goede coach zou op zo’n moment zeggen; laten we nog eens vanaf het begin kijken of we eigenlijk wel goed bezig zijn in plaats van een fundamenteel fout systeem proberen te repareren. Of misschien moeten we een andere vergelijking gebruiken gezien de noodzakelijke talenten om op de wereldmarkt succesvol te zijn: In plaats van slimme post-doc instituten in te richten, rommelen we wat op kleuterklas niveau.

Ooit was energie gewoon op zichzelf staand en werd het belang voor onze welvaart gerespecteerd. Dat was die tijd dat CO2 nog gewoon een onbeduidend gas in de atmosfeer was, door ons uitgeademd en door planten weer ingeademd. Onder ‘emissies’ verstond je toen lozingen naar water en lucht en kwam ‘CO2’ niet eens bij je op. Ooit was er een plan om in de EU een open interne markt te creëren, ook voor energie. Dat zou competitie en creatief ondernemerschap stimuleren met een wetgever die slechts de uitwassen hoefde te reguleren. Tot het energiebeleid aan het klimaatbeleid gekoppeld werd, toen ging het rap bergaf.

Het politiseren van de wetenschap heeft ons op donkere dwaalsporen gebracht en voorlopig zijn we de weg nog flink kwijt. Terugkomend op de 'global competition': die is kei- en keihard en Europa heeft heel weinig invloed meer op de spelregels. Ze zal zich aan de rest van de wereld moeten aanpassen, niet andersom. Maar het duurt altijd (te) lang voordat een gewezen autoriteit accepteert dat ze dat niet meer is, zoals bijvoorbeeld eens het British Empire.

Goedkope en betrouwbare energie is een basisvoorwaarde voor succes. En ooit zullen we van fossiele brandstoffen af moeten. Maar die switch kan alleen met èchte innovatie en alleen op basis van èchte economische levensvatbaarheid. Subsidiemarkten in het leven roepen is contraproductief en leidt tot economisch perverse situaties (zoals met subsidiepanelen en houtpellets), die niet te verantwoorden zijn naar de belastingbetaler.

We hebben geen ‘koolstof-taks’ (alleen het woord al) ingevoerd maar een emissiehandel bedacht met marktwerking. We zouden dat in de EU wel even regelen en vervolgens de hele wereld laten zien hoe het moest. Hoe anders is de realiteit. In plaats van op onze schreden terug te keren en de uitgangspunten nog eens opnieuw te bekijken houdt de EU krampachtig vol dat ze de wereld moet leiden op weg naar de milieu-en-klimaat-heilstaat.

Veel anderen zien dat we op een dwaalspoor zitten en volgen daarom wijselijk niet. En zo zitten alleen wij met een emissiehandelssysteem dat onze energie duurder maakt. En daar begint de lappendeken van regelingen. Dat fiksen we wel even met staatshulp, belastinggeld dus, kassa! Die compenseren we onder toezicht van EU regels. Een ingewikkelde regeling op Brussels papier voor de sectoren die onder 'carbon leakage' vallen. Alweer zo’n term. Bedoeld wordt dat bedrijven naar het buitenland uitwijken vanwege energiekosten. Het geld voor de staatshulp komt echter niet ‘uit Brussel’ maar moet door de lidstaten zelf opgehoest worden, kassa! Dat ligt natuurlijk even anders voor de Duitse of Spaanse staatskas om maar twee voorbeelden te noemen. En dat geeft ook weer problemen met de mededingingsregels: kap het regelwoud!

Dan blijkt de CO2 prijs te laag te zijn voor de groene dromen van sommige politici en willen ze alsnog in de emissiehandel markt ingrijpen door emissierechten uit de markt te halen en later (misschien?) weer vrij te geven ('back-loading').

De EU kan zijn regeldrift gewoon niet beheersen. Een eerste stemming haalde het niet maar een tweede compromis is er nu toch door. Als onderdeel van het compromis zal worden gekeken of er geen ‘kwalijke neven-effecten’ optreden, zoals 'carbon leakage'. Alweer een vaag ‘onderzoek’ door de Commissie, kassa! Er wordt gestaag verder gebouwd aan de lappendeken. Moet ik hier nog meer van de Europese nachtmerrie toelichten? Hoe verstikkende de kluwen is? Hoe we met de schaarse kansen omgaan, zoals schaliegas? Het lijkt me beter van niet op deze zonnige dag. Als u het al tot hier heeft volgehouden bent u vermoedelijk al lang aan de Prozac toe (kassa!).

In zo’n uitzichtloze situatie verwacht je, net voordat de totale wanhoop toeslaat, dat de juf zegt: begin maar gewoon eens helemaal opnieuw EUtje, dan zal het wel beter gaan.

Aldus Dolf van Wijk.

Voor mijn eerdere DDS-bijdragen, zie hier.