Er zal nooit wat veranderen: sektarisch geweld laait weer massaal op in 'bevrijd' Irak

Mosul is bevrijd: de grootste stad die terreurbende ISIS ooit in handen had, is weer vrij van het salafistische bewind van de koppensnellers in zwart. Je zou denken dat dat goed nieuws is, en tot op een zeker punt is dat het ook natuurlijk: minder ISIS is altijd prima. Helaas lijkt het er nu, nog voordat de terreurgroep überhaupt helemaal uit het land is verdreven, dat er binnen de kortste keren een soortgelijke extremistenbende zal opstaan.

Even ter herinnering: het gros van het geweld in het Midden-Oosten is te wijten aan de eeuwenoude spanningen tussen soennieten en sjiieten, de twee grootste stromingen binnen de Islam. De meeste terreurgroepen, zoals ISIS dus, zijn soennitisch en hebben behalve een hekel aan ons Westerlingen ook de pest aan sjiieten, die ze net zo graag zouden uitroeien als christenen, joden en atheïsten. Hoewel een groot deel van Irak soennitisch is wordt het al tijden geregeerd door sjiieten, en dat wringt natuurlijk. Dé grote fout die de Amerikanen destijds maakten was dan ook om niet een evenwichtigere machtsverdeling tussen de twee groepen te scheppen.

Nu Irak langzaam bevrijd wordt, is het natuurlijk tijd om de verantwoordelijken voor de gruwelijkheden van de afgelopen jaren ter verantwoording te roepen. Er wordt echter steeds meer duidelijk dat dit op een manier gebeurt die in feite op geen enkele manier verschilt van de ISIS-praktijken. Mensen worden door 'bevrijdende' Iraakse militairen gemarteld, en op de gruwelijkste manier van het leven beroofd: deze fotograaf legde dat allemaal vast. Echt een verbetering dus.

Natuurlijk: niemand zal er rouwig om zijn als ISIS-gekken het leven laten, en ik net zo min. Die mensen hebben gruweldaden begaan, en alhoewel het uiterst politiek incorrect is, zal ik hier gewoon zeggen dat ik nul medelijden met die lui heb als ze dan gepakt worden. Er is alleen één groot probleem: hoe weet je nou of iemand echt bij ISIS actief was? Vanzelfsprekend is er weinig twijfel mogelijk als zo'n jihadist op heterdaad in een hol met kalashnikovs en een grote zwart-witte vlag wordt gevonden, maar wat nou als dat niet zo is? In veel gevallen is de enige aanleiding een beschuldiging van buurtbewoners, of gaat het om iemand die simpelweg lijkt op een oud-jihadist. Op dit moment worden die mensen opgepakt door het leger en op de gruwelijkste wijze afgemaakt, maar hoe vaak zal dat onterecht zijn geweest? Lettende op het feit dat veel sjiieten alle soennieten - zelfs niet ISIS-leden - het bewind kwalijk nemen, waarschijnlijk heel vaak. Wat let je immers om je soennitische buurman, of überhaupt iemand die je gewoon niet mag, aan te geven als extremist? Bewijs voor óf tegen die claims is toch schaars.

Door die staat van wetteloosheid, of je nou gelooft in 'het zekere voor het onzekere' of niet, zal de spiraal van sektarisch geweld gewoon doorgaan in Irak en elders. Juich dus vooral dat ISIS instort, maar juich niet te hard: ISIS 2.0 is al in de maak.