'Einde coronacrisis zal de immigratie aanjagen, Europa moet nadenken hoe dat te verminderen'

Econoom Frits Bosch kijkt vooruit naar de wereld na het coronavirus. Daarin neemt de immigratie flink toe, denkt hij. Rijke landen moeten beginnen met nadenken hoe die migratiegolven straks getemd moeten gaan worden. Frits doet een voorschot: trade, not aid.

Bij het begin van Covid-19 leek het erop dat de ontwikkelingslanden minder zwaar getroffen zouden worden dan de ontwikkelde landen. Dat zou betekenen dat corona het effect heeft de inkomenskloof tussen arme en rijke landen te verkleinen. Inmiddels weten we dat het tegendeel nu het geval is. Denk alleen al aan Brazilië en India die extreem zwaar getroffen zijn door de pandemie. We zien wel een afscheiding tussen de ontwikkelingslanden. China buldert qua groei vooruit, ver boven het gemiddelde rijke landen met een groei van 8,5 % versus EU 4,1% op jaarbasis. De VS zit op 5,5% groei. Maar ook andere zich ontwikkelende Aziatische en Europese landen zoals Polen en Hongarije groeien bovengemiddeld hard, rond 5%. Het Midden-Oosten en Sub-Sahara-Afrika zit daar ver onder en vallen verder terug. Aldaar hoge en oplopende werkloosheid door Covid-19, hetgeen deels de onrust zou kunnen verklaren.

De grote vraag is of de groei van ontwikkelingslanden weer zal aantrekken na corona. Dat is geen gelopen race. Zorgwekkend is dat ontwikkelde landen een betere controle wensen over de mondiale distributiekanalen. Ze willen dat meer in eigen hand houden - minder afhankelijk zijn. De recente ervaring is immers dat de distributieknelpunten de mondiale en lokale economie geschaad hebben. Daarbij komt dat de pandemie juist in ontwikkelingslanden voor sociale en politieke onrust heeft gezorgd. Dat leidt tot een minder stabiele economische groei.

Ontwikkelingslanden zijn kwetsbaarder voor crises dan rijke landen. De instabiliteit en werkloosheid leidt tot een bevolking die wil emigreren naar rijkere gebieden. Als rijke landen minder immigratie wensen dan moeten ze ook nadenken hoe ze kunnen helpen deze instabiliteit te verminderen door trade, not aid. Want financiële giften komen veelal in verkeerde handen terecht, en dat stimuleert de corruptie en uitbuiting.

Frits Bosch, auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.