Een overheid die stuurt en incasseert
En wéér staat er een nieuwe maatregel op stapel die ons consumenten een bepaalde gedragsverandering probeert op te dringen.
De NS heeft, met instemming van de staatssecretaris, laten weten er aan te denken om de tarieven in de spits (maandag t/m vrijdag van 6.30 - 9.00 en 16.00 - 18.30) 10% duurder en de tarieven in de daluren 12% goedkoper te maken. Net alsof iedereen de luxe heeft om zelf te bepalen wanneer hij of zij op de plaats van bestemming moet zijn. Scholieren en studenten zouden wel willen dat ze na 10 uur op school kunnen komen en voor 16.00 uur weer weg kunnen zijn.
Met de afvalstoffenheffing proberen veel lokale overheden de vervuiler te laten betalen. Veel vuil produceren wordt steeds duurder. Maar met dit soort heffingen proberen overheden niet alleen de vervuiler aan te moedigen om minder vuil te produceren, nee ze bedrijven er ook bijvoorbeeld inkomenspolitiek mee. Zo blijken in sommige gemeenten de afvalstoffenheffingen niet alleen te stijgen doordat de kosten van de vuilverwerking stijgen, maar ook omdat er steeds meer wordt kwijtgescholden in het kader van de armoedebeleid. Daarnaast zijn in sommige gemeenten de afvalstoffenheffingen zo hoog omdat daar ook bijvoorbeeld het vegen van de straten onder vallen of de kringloopwinkels die door de gemeente worden gesubsidieerd. Met andere woorden de gemeente zegt wel dat de tarieven omhoog gaan om de vervuiler te laten betalen, maar intussen betaald die mee aan allerlei andere zaken die de gemeente belangrijk vindt. Volgens artikel 15.33 van de Wet milieubeheer mag de afvalstoffenheffing niet meer dan kostendekkend zijn, alleen jammer dat er in die wet niet duidelijker bepaald wordt wat er onder mag vallen.
Enfin, dan de auto. Constant stijgen de kosten meer dan de inflatie. Wederom moet de vervuiler betalen en opnieuw proberen de overheden ons gedrag te beïnvloeden. Minder autogebruik is goed voor het milieu en veiliger voor de op straat spelende kinderen. Zoals de Amsterdamse GroenLinks-leider Rutger Groot Wassink zegt: 'Wij willen autobezit in de stad ontmoedigen en ervoor zorgen dat Amsterdam weer de fietshoofdstad van Europa wordt'. De recente gemeenteraadsverkiezingen in de hoofdstad zullen er waarschijnlijk voor zorgen dat de tarieven voor een parkeervergunning verdubbelen en de parkeertarieven (toch al indrukwekkend hoog) verder gaan stijgen. Die parkeertarieven stijgen ook al aanzienlijk meer dan de inflatie en vaak in het geniep. Niet lang geleden gingen de tarieven in Den Haag van 3 per uur of deel daarvan naar 1 per 15 minuten. Argument was dat het eerlijker was om niet meer per volledig uur te betalen als je er maar kort staat, maar dat wel daardoor de tarieven omhoog moesten. Wat schets onze verbazing? De tarieven zijn weer veranderd in 4 per uur of deel daarvan.
Constant proberen politici ons wijs te maken dat het gebruik van de auto aan banden en schoner moet. Ons gedrag dient beïnvloedt te worden door stimulansen en straffen. De accijnzen gaan omhoog en elektrische autos werden gesubsidieerd. Al met al leidt deze bemoeizucht ertoe dat de centrale overheid alleen al zon 8 miljard per jaar overhoudt aan de autogebruiker.
Rokers zijn al heel lang doelwit van de politici. Roken is slecht voor de gezondheid dus moet het ontmoedigd worden. De beste manier is natuurlijk de prijs verhogen. Gevolg is wel dat de overheid daar 3 miljard aan overhoudt. Die lucratieve bron van inkomsten ligt nu onder vuur omdat de elektrische sigaret in opkomst is. U raadt het al. Ook die moet ontmoedigd worden, dus is men nu doende om deze ook te ontmoedigen (lees belasten).
Gokken moet uiteraard ook ontmoedigd worden. Daarom heeft de overheid ook het monopolie op sommige gokspelen. Dat de overheid er intussen flink aan verdient is mooi meegenomen. De kansspelbelasting levert al gauw een half miljard per jaar op en de staatsloterij is ook goed voor zon 300 miljoen.
De politici raken niet uitgedacht over belastingmaatregelen die ons gedrag moeten beïnvloeden. Tijd om zogenaamd zuiniger te gaan doen met het water. De waterkosten zijn al fors gestegen de laatste jaren, maar een verdubbeling van de waterbelasting zal verspillers eens een lesje leren. Kosten voor de consument zijn al gauw 50 per jaar. Het bedrijfsleven kan 100 miljoen meer gaan betalen.
Ons gas en licht is altijd al een zorg voor de overheid geweest. Sinds de oliecrisis van de jaren zeventig moeten we allemaal minder verbruiken. Op zich een goed streven, echter er is er maar 1 die er wel bij vaart namelijk de overheid. Ongeveer een derde deel van de stroom- en gasrekening van consumenten bestaat uit belastingen. Naast deze belasting betaalt u 21% btw over de levering, transport, de huur van een meter én de energiebelasting.
Uiteraard is alcohol ook slecht voor de mens, dus alsmaar stijgende accijnzen. Nederland had in de jaren zeventig zelfs een frisdrankenaccijns bedacht. Omdat je volgens de Europese richtlijnen geen accijns mag heffen op frisdrank en mineraalwater is het verbruiksbelasting gaan heten.
Nog even wachten en de suikerbelasting is een feit. Per slot van rekening is suiker slecht voor de mens. De eerste voorstellen hebben het daglicht al gezien. De lijst is eindeloos en wordt met de dag langer. De vrije keuze wordt steeds verder beperkt. Soms had je al geen keuze, zoals reizen in de spits, en blijft dus gewoon de extra kosten betalen. Vaak geldt hetzelfde voor mensen die zogenaamd in een goedkope huurwoning zitten omdat er geen andere woning beschikbaar is. Geen probleem als je niet kunt doorstromen, gewoon meer betalen.
Zolang je kunt betalen geniet je nog enige vrijheid, want de overheid stuurt steeds meer maar incasseert ook steeds meer.
