Edith Schippers (VVD) wil kiesdrempel om kleine partijen uit Tweede Kamer te weren

Minister Schippers (zorg, VVD) vindt dat er "een behoorlijke hoge kiesdrempel" moet komen.

De reden? Er zouden te veel kleine partijen in de Kamer zijn, waardoor het moeilijk zo niet onmogelijk is om Nederland goed en gedegen te regeren.

Dat zegt de minister en voormalige 'whip' van de VVD in een gesprek met NRC Handelsblad. Door een kiesdrempel in te voeren wil ze "de ongezonde versnippering en verlamming" in de Nederlandse politiek tegengaan.

Ze legt uit:

“We hebben nu zestien partijen in de Tweede Kamer, die bij elk onderwerp allemaal het woord voeren. Als je iets voor elkaar wilt krijgen moet je daar eerst in de coalitie voor knokken, dan moet je met vijf of zes andere partijen water bij de wijn doen om het door de Eerste Kamer te krijgen. En als dat gelukt is krijg je nu ook te maken met de referendumwet die is aangenomen. Moeilijke besluiten nemen wordt steeds lastiger.”

Ook zegt ze geen "Amerikaanse toestanden" te willen. Dat is een nogal opmerkelijke uitspraak omdat er in Amerika slechts twee partijen zijn (met kans om in het Amerikaanse Congres te komen), de Republikeinse Partij en de Democratische Partij. Als ze gelijk had dat 'minder partijen' een effectievere regering oplevert zou de Amerikaanse regering veel effectiever zijn dan de Nederlandse, en juist als een voorbeeld fungeren voor Schippers van hoe het wél moet.

Of bedoelt ze dat het in Amerika soms gebeurt dat de president geen meerderheid heeft in het Congres waardoor hij de oppositie regelmatig tegemoet moet komen als hij iets voor elkaar wil krijgen? Dat kan, maar een onafhankelijke toeschouwer moet zich wel afvragen wat daar precies mis mee is. Een Parlement moet de regering controleren, indien nodig oppositie voeren en de macht van de regering in balans houden (met de wil van de kiezer). Dat is precies wat er gebeurt in het Amerikaanse systeem - wat dan ook de reden is dat het systeem zo is opgezet. Heeft een land er werkelijk baat bij dat er minder oppositie is? Of is het juist goed en verstandig om wél een actieve en sterke oppositie te hebben die de regering genadeloos controleert en ingrijpt als het nodig is?

Opmerkelijk genoeg zegt Schippers ook dat haar visie niet het officiële beleid is van de regering. Premier Rutte liet eerder bijvoorbeeld al weten dat hij geen enkel probleem heeft met "wisselende meerderheden."

“Er zijn vast mensen die zeggen: moet je je daar als minister van Volksgezondheid wel mee bemoeien? Is dat eigenlijk wel de kabinetslijn? De partijlijn? Nee. Maar ik vind het wel.”

Dat is wat apart omdat we ervan uitgaat dat een minister - en een premier - altijd de mening verkondigt van het kabinet. Zo werkt ons systeem. Het is eigenlijk niet mogelijk dat een kabinetslid iets op "eigen gezag" zegt; dat recht verliest een politicus of politica op het moment dat hij of zij plaats neemt in de regering.

Tenslotte dient de Tweede Kamer het volk te vertegenwoordigen. Als de kiezers versnipperd zijn en veel verschillende denkbeelden aanhangen, is het niet heel gek dat hetzelfde het geval is in de politiek.