Vanochtend maakte de Europese Commissie bekend dat het vertrouwen van consumenten en producenten in de EU en de eurozone in september wederom is gedaald.
Het begint eentonig te worden: na bijna vijf jaar eurocrisismanagement is de economische situatie er niet beter op geworden maar juist veel slechter, en ook zonder enig uitzicht op het noodzakelijke krachtige herstel. In het persbericht van vanochtend meldde de Commissie:
"In September the Economic Sentiment Indicator (ESI) decreased in both the euro area (by 0.7 points to 99.9) and the EU (by 1.0 point to 103.6). The euro-area indicator fell slightly below its long-term average of 100, which it had surpassed only in December 2013. The negative developments in the EU and the euro area indicator mainly reflect more cautious views of consumers and the retail trade sector."
Het schiet maar niet op met die eurozone. Het vertrouwen onder consumenten en ondernemers blijft laag. En vertrouwen is nu eenmaal nodig voor het broodnodig herstel. Hieronder ziet u e.e.a. grafisch in beeld gebracht:
Economic sentiment indicator (s.a.) September EU: 103.6 Euro Area: 99.9
We zijn dus eigenlijk weer terug bij af. De Commissie schrijft dat alleen in Spanje het vertrouwen iets is toegenomen (+0,5), maar in Duitsland en Italië juist is afgenomen. Zorgerlijker is dat de orderboeken in de industrie significant verslechterd zijn. En dat, terwijl de euro na de uitspraken van Mario Draghi toch aanzienlijk in waarde is gedaald. Nu kost het weliswaar tijd om de goedkopere euro om te zetten in klinkende exportorders, maar dat neemt niet weg dat er in de eurozone gewoon sprake is van een structureel probleem.
Het consumentenvertrouwen daalde voor de vierde maand op rij, onder andere door de blijvend hoge werkloosheid, de lage spaarrentes en de algehele economische situatie in de eurozone. De Commissie schrijft:
"Consumer confidence booked the fourth month-on-month decline in a row (-1.4) propelled by consumers' increased pessimism about future unemployment, the future general economic situation and, less so, the level of future savings".
Maar voor niet-euro landen is het sentiment niet veel beter. In de grootste drie niet-eurolanden (Groot-Britannië, Polen en Zweden) daalde het vertrouwen eveneens. In Zweden zelfs met -2,6 punten. In onderstaande grafiek wordt het sentiment van de consumenten in de EU als geheel respectievelijk die van de eurozonelanden weergegeven:
Consumer confidence indicator (s.a.) September EU: -8.0 Euro Area: -11.4
De legendarische woorden van Mario Draghi op 26 juli 2012 Within our mandate, the ECB is ready to do whatever it takes to preserve the euro and believe me, it will be enough hebben voor het nodige herstel van vertrouwen gezorgd zoals uit de grafiek blijkt, maar dat vertrouwen lijkt alweer weg te ebben. Praatjes vullen immers geen gaatjes en gaatjes zijn er genoeg. Niet alleen in de staatsfinanciën van de meeste lidstaten, maar ook in de portemonnees van de meeste consumenten. Vertrouwen herstel je door perspectief te bieden en laat er aan dat laatste nu een schrijnend gebrek zijn in de EU en de eurozone.
In deze link kunt u alle grafieken met toelichting nog eens op uw gemak bekijken.
Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.