Onlangs stemde de Commissie Interne Markt van het Europees Parlement over E-Call, een verplicht alarmsysteem dat als het aan de Europese Commissie ligt vanaf oktober 2015 moet worden ingebouwd in alle nieuwe personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen die in de EU op de markt komen. Eind februari wordt dit plenair behandeld door het Europees Parlement.
Waar gaat het om? E-Call is een systeem dat ingeval van een ernstig ongeluk automatisch de 112-alarmcentrale 'belt' en allerlei gegevens doorseint. Met het systeem, zo luidt de claim, kan het aantal van de huidige jaarlijkse 28.000 verkeersdoden in de EU worden teruggebracht met tussen de 1 en 10% en kunnen de negatieve gevolgen van ongelukken worden verminderd.
Zoals veel van de verstikkende plannen van de Europese Unie is het E-Call systeem voor de burger slecht nieuws. In alarmerend tempo komt de Europese Commissie met plannen en wetten die de burger steeds minder bewegingsruimte, keuzevrijheid en privacy geven.
De Europese Commissie ligt op ramkoers om de wetgeving erdoorheen te jassen. En dat terwijl de beoogde positieve effecten schromelijk worden overdreven en de vraag gerechtvaardigd is of de maatregelen wel proportioneel zijn aan de beoogde doelen. Met andere woorden wegen de inbreuk op de privacy van álle EU-automobilisten plus de kosten van de inbouwapparatuur wel op tegen de beoogde doelen? Dan hebben we het ook nog niet gehad over de ongewenste zaken zoals mogelijk misbruik van de gegevens en de mogelijkheid die de wetgeving openlaat om de apparatuur in de toekomst ook voor andere doeleinden te gebruiken. Het apparaat kan niet worden uitgezet, een amendement voor verplichte levering van de handleiding en specificaties aan de koper van de auto met dat apparaat erin is weggestemd, onduidelijk is wie de eigenaar is van de data, en geen mens heeft ooit nagedacht of de gegevens in rechtszaken mógen, laat staan zúllen worden gebruikt.
Geschetst wordt een afname van het aantal verkeersdoden en van de ernst van verwondingen door E-Call. Vermeldenswaardig is dat Nederland al jaren bij de EU-landen hoort met relatief het laagste aantal verkeersdoden. Tegenover 32 verkeersdoden per 1.000.000 inwoners in Nederland staan landen als Griekenland, Litouwen en Roemenië met respectievelijk 92, 100 en 96. In Nederland wordt geïnvesteerd in goede wegen en maatregelen die de verkeersveiligheid bevorderen. Daarmee wordt gestuurd op het zoveel mogelijk voorkomen van ongelukken, en je hoeft geen Einstein te zijn om te snappen dat voorkomen beter is dan genezen.
Een kwart van de verkeersdoden in de EU hangt samen met alcoholgebruik in het verkeer, het is daarmee oorzaak nummer 1. Andere belangrijke risicofactoren zijn rijgedrag, afleidende activiteiten, slecht wegdek, vermoeidheid, etc. Het verplicht inbouwen van een spionagekastje in de auto is dus pure symboolpolitiek, het voorkomt immers geen ongeluk.
Een ander belangrijk issue in dit dossier is de streep door de keuzevrijheid van de consument. Met E-Call als verplichting in plaats van vrijwillige aankoop om in je auto in te bouwen verdwijnt de keuzevrijheid bij de consument, daar waar die evident wel thuishoort.
Redenen genoeg om dit dossier op zijn minst kritisch te beschouwen maar liever nog er een complete streep door te zetten. Maar helaas, het stokpaardje 'veiligheid voor de burgers' is opgevoerd voor dit dossier, en dat betekent dat parlementariërs in een politiek correcte kramp schieten en -vooral voor de bühne- stoer proberen te stellen dat 'we goed moeten zorgen voor de privacy' en 'we dat maar goed moeten gaan regelen'. Goed regelen? Alsjeblieft zeg, met uw privacy wordt gewoon een loopje genomen: Stap één in de volledige controle over uw voertuig is een feit. Wat gaat er volgen? Ideeën over het op afstand kunnen stoppen van uw auto zijn al concreet genoemd. En daarna? Vult u het maar in.
Bizar is dan ook de stellingname van een flink deel van de Europarlementariërs. Je zou zeggen dat keuzevrijheid en consumentenbelangen bij liberalen en leden van de commissie die over consumentenbescherming gaat hoog in het vaandel staan, maar kennelijk maken zij zich niet druk om de privacy en gegevensbeschermingsissues van E-Call.
Ik weet niet wat verontrustender is in dit dossier 'spionagekastje': dat de Commissie de vrijheid en de privacy van de consument in rap tempo door het putje spoelt, of dat een groot deel van het Europees Parlement hier schouderophalend en gedwee mee instemt.
Patricia van der Kammen (woordvoerder Interne Markt) en Auke Zijlstra (woordvoerder Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken) zijn Europarlementariërs namens de PVV.