Diederik Samsom vindt: Een nieuwe koers voor Europa

Nee! Echt!? Hebben jullie (politici) je prioriteiten wel op een rijtje gehad, dan? Je weet wel, de belangrijkste zaken eerst en daarna de iets minder belangrijke.

Iets dat andere Europeanen in schaterlachen doet uitbarsten natuurlijk, 'gezonde overheidsfinanciën'.

Jullie 'als sociaal-democraten' weten iets 'nóg beter'? Dan wie?

We waren toch al uit de crisis ... ? O, nee, niet. We zijn uit de acute crisis ... 'in overheidsfinanciën' ... 'misschien'. Zijn we daar echt uit, met 1.4% krimp?

Goed, we lopen dus het risico van een verloren generatie in Europa. Weet je zeker dat het niet de jouwe is, of de mijne? Misschein was het wel die van onze ouders? 

En overschat je nu jullie invloed niet, enorm?

Dat 'mogen we niet laten gebeuren' ... 'mogen we niet laten gebeuren'. 'Mogen' en 'laten gebeuren'. Wat zeg je hier nu eigenlijk - behalve dat 'niet' dat nogal voor de hand ligt.

'Wij als politici' gebruik je nu al voor de tweede keer. Daarnaast kwam een keer 'wij als sociaal-democraten' en 'wij als Duitsers' voorbij. Vind je dit nu zelf niet ook een beetje kinderachtig, 'wij als'? Alsof je je rol kunt kiezen en alsof jij niet gewoon nog steeds politicus bent, zelfs wanneer je zegt 'ik als mens' (of zoiets wazigs).

Zeg gewoon eens 'ik vind' of 'ik wil' of iets dergelijks.

We kunnen niet vertrouwen op maatregelen uit het verleden, zoals die van de EU?

Waarom zou je overigens willen vertrouwen op mechanismen en maatregelen uit het verleden?

Niet?

Dus je vindt zelf ook dat de leiding van de EU aan het 'doormodderen' is? En dat ze breeduit over een heel smal paadje gaat?

Hoe bedoel je dat? Bedoel je dat er gratis tafeltennis- en tafelvoetbaltafels zullen moeten worden uitgedeeld? Of bedoel je dat de structuur van de Europese Unie niet voldoet en dat die structuur de crisis veel destructiever heeft gemaakt dan-ie zou zijn geweest hadden we grenzen en verschillende munten gehad?

Toe maar, startersleningen! Wat voor bedrijven willen die starters starten, dan? En aan wie willen ze hun producten en/of diensten slijten, dan? Nu weet ik het niet zeker maar dit heeft veel weg van 'het paard achter de wagen'.

En wat betreft die 'infrastructurele projecten', Duitsland heeft nog voor een miljardje of duizend (lees: 1000!) aan wegenonderhoud en -reparaties liggen. Vandaar dat ze nu tol gaan heffen maar dan alleen op niet Duitse auto's. Vanwege de Europese gedachte.

Mee eens.

Ware het niet dat voor velen de binnenlandse markt, mede door toedoen van de EU geïmplodeerd is, belangrjke Europese exportmarkten zijn verdwenen en ze door de Haagse en - vooral ook - Brusselse regelgevingswaanzin niet de banen kunnen creëren die ze zouden willen, op een manier die hen het beste past .

Dat is geen keuze. Kiezen doe je uit twee of meer zaken, niet uit één.

Hebben we gezien ja, maar zei je hierboven niet dat 'we niet vertrouwen [kunnen] op de mechanismen en maatregelen uit het verleden'?

Die Duitse maakindustrie, wat heeft die met Nederland te maken?

Dat Duitsland innovatief is, is slechts ten dele waar; Duitsland is vooral cumulatief innovatief. Dat wil zeggen dat Duitse ondernemingen erg goed zijn in het overnemen van briljante ideeën, om die vervolgens, stapje voor stapje, nog beter te maken.

Dat Duitsland goed is in 'cumulatieve innovatie' en slecht in 'verstorende', heeft vooral te maken met de inflexibele arbeidsmarkt, met verouderde, hiërarchische organisatie- en sociale structuren en met - in vergelijking - lage lonen. In Nederland is de situatie een heel andere.

Daarbij komt dat, wanneer je Duitsland gaat imiteren, je meteen al een moordende concurrentie - namelijk met Duitsland - zult creëren, wat niet erg slim is, vooral als de bedrijven die dat volgens jouw wensen doen, net met grote bedragen zijn gesubsidieerd. Concurreren is goed maar probeer het asjeblieft wel slim te doen.

Nee joh, laten we dat nou niet doen ... asjeblieft, NIET!

Spreek je nu over regio's? Ik dacht dat we Europa juist moesten standaardiseren, zodat regio's geen enkel verschil meer maken?

Samenwerken, oké maar het gaat toch vooral om innoveren, om creativiteit, om eigenzinnigheid.

Die 'beste kenniseconomie', uit welke 'regio' komt die volgens jou?

Wat mij betreft denk je te veel in clichés. Dat de maak-industrie Duitsland tot nu toe veel heeft gebracht, wil niet zeggen dat dat zo blijft. Wanneer China (of enig ander giga-land) het trucje doorkrijgt is het afgelopen en moet je iets anders gaan doen.

Juist dáár gaat het om, flexibel te zijn, vóór te blijven, niet om te imiteren.

Die Europese - en op het moment vooral Duitse - kracht heeft het continent gebracht waar het nu is. En dat is voorwaar geen kleinigheid. Alles zelf gedaan - althans, wanneer ik de NATO en het Marshallplan even niet meereken - ondanks inmenging van allerlei overbodige politici. Gezonde concurrentie én handel met elkaar drijven, dat is waar het om gaat.

Waarom hoor ik politici ('wij politici') toch altijd roepen dat de EU voor enorme export heeft gezorgd? Da's namelijk een leugen; bedrijven zorgen voor export.

Even simpel (want dat is bij 'jullie als politici' nogal nodig): Stel dat de EU Europa zo heeft gemaakt zoals gepland (één staat, één volk, één taal et cetera et cetera) maar Nederlandse bedrijven maken kloteproducten, verkoopt Nederland dat wat? En nu hoort Nederland niet tot de EU maar Nederlandse bedrijven produceren diensten en producten die ie-der-een wil, MOET hebben, verkoopt Nederland dan wat?

Huh .... ? O, dat wist ik niet. Iedereen aan Windows en SAP!

Leuk, een 'digitale agenda'.

Zoals ik net al zei moet je dan juist NIET de Duitse bedrijvigheid kopiëren omdat Google en eBay (vergeet Apple ook niet en facebook en Tesla en al die andere bdedrijven) voorbeelden zijn van 'verstorende' innovatie, innovatie dus die alles verandert, echt ingrijpend is. Duitsland is daartoe, vanwege het ordoliberalisme en vanwege redenen zoals hierboven omschreven, niet in staat

Overigens moet je dat sowieso nooit doen, kopiëren.

Dat Duitsland haar industriële bedrijvigheid wél graag gekopieerd ziet, kan ik begrijpen; op die manier hebben grote exporteurs als Siemens, Daimler Benz en VAG - waarbij die laatste twee voornamelijk naar landen buiten de EU exporteren, wat goed uitkomt omdat de Europese automarkt goeddeels verdwenen is, zodat importeurs en dealers geen droog brood meer kunnen verdienen - er een aantal Nederlandse toeleveranciers bij, waardoor ze de prijzen bij hun bestaande kunnen drukken. Daar is in principe niets mis mee maar juist op de lange termijn is het een ongezonde ontwikkeling omdat het een eenzijdige afhankelijkheid creëert die, op het moment dat er iets misgaat, catastrofaal zal uitpakken. Diversiteit is daarom een veel logischer en gezondere optie.

Standaardiseren naar EU normen (i.p.v. DIN) heeft dan al helemaal geen zin want het gaat bij economische ontwikkelingen juist om creativiteit en kennis. En creatieve energie ontstaat juist wanneer zaken 'schuren', bij verschillen en juist niet wanneer alles overal hetzelfde is en tot in de puntjes geregeld. Kennis ontstaat door goed - d.w.z. onafhankelijk - onderwijs dat zijn methoden niet vormgeeft naar de waan van de dag of naar waar 'het bedrijfsleven' om vraagt.

De DIN zorgt er in Duitsland overigens voor dat bijvoorbeeld iedere trap overal en altijd dezelfde afmetingen heeft, dat vensters overal (waar je ook bent) standaard afmetingen hebben en op dezelfde manier openen en kiepen en dat al het pils zo ongeveer hetzelfde smaakt (het Reinheitsgebot was een voorloper van de DIN). Het is het volkomen doorgeslagen verlangen alles voorspelbaar te maken. Zelfs bij de gemiddelde Tatort weet je, dat zodra er iemand een Jaguar rijdt (of in ieder geval een auto van niet-Duits fabrikaat), dat dat de dader is.

Hier, daar ga je al; waar worden de innovatiefste, duurzame, nieuwe auto's gemaakt? Nee, niet in Duitsland, nee. Daar worden nog steeds 'riesige 500 Ps starke Dieselmotore' in overmaatse personenvehikels geperst. Nee, ze komen uit de VS en uit Japan.

Wat zeg je, of we die dan maar moeten gaan imiteren? Neehee! NIET! IMITEREN!

Ook windmolens zijn niet erg innovatief ... niet erg mooi ... niet erg effectief (zeker niet als je er met je V10 diesel, met 250 km/h voorbij mag razen, zoals in Duitsland) ... maar wel erg duur.

Of iedereen probeert overal gewoon eigen varianten en dan blijkt er ineens een (bijvoorbeeld) ontzettend bijdehante Hongaar die een geweldig effectief systeem heeft bedacht, waar ieder ander land zo maar geld aan wil uitgeven?

Dat is het - qua BBP - al.

Nee, de verkiezingen gaan over de keuze tussen een centraal gestuurde economie en cultuur en economische en culturele verscheidenheid.

... en politici creëren geen banen - nou ja, buiten die die gesubsidieerd zijn natuurlijk. Bedrijven creëren banen. Maar dan alleen wanneer ze producten kunnen slijten in binnen- en buitenland. En dat kunnen ze indien er in binnen- en buitenland geld is en hun producten en diensten goed en innovatief genoeg zijn. Geld moet er dus zijn en dat maakt de uitpersmethode die nu door de EU gehanteerd wordt tot een treurige actie. Kwaliteit en innovatie bereik je niet door gestandaardiseerde samenwerking maar door kennis, eigenzinnigheid, creativitiet, slimheid en doorzettingsvermogen.

Alleen 'zij als politici' die 0 vertrouwen hebben in Nederland, in Nederlandse ondernemers, in Nederlandse vindingrijkheid zeggen: laat Europa dat maar voor ons regelen.

Mee eens.

Nee, als Europese ondernemers, Europeanen, burgers, in al hun verscheidenheid daarin slagen, goed opgeleid en enthousiast, dan wordt Europa nog welvarender en zelfbewuster. Met de EU heeft dat alles maar weinig te maken.

Ik heb de indruk dat je Europa als continent roemt om haar innovatieve vermogen, om haar creativiteit, om haar kwaliteit maar dat je - bewust - achterwege laat waaraan dit te danken is, namelijk aan haar veelzijdigheid. Europa is een groot laboratorium waar allerlei scheppingen, juist door toedoen van verschillende culturele en wetenschappelijke ingrediënten geboren worden. Dat heeft Europa welvarend gemaakt. Die welvaart is door toedoen van de EU in razend tempo afgenomen. Dat heeft niets te maken met Europa als continent maar alles met de manier waarop het continent 'bestuurd' wordt. 

Ik ben het dan ook met je eens dat het anders moet maar de manier die jij daartoe voorstelt voegt niets toe, het ontneemt dit prachtige continent juist alle voorwaarden die nodig zijn om toekomstige welvaart op een vreedzame en inspirerende manier haalbaar te maken.