Sommige economen beweren dat de absolute economische top eind jaren zestig heeft plaatsgevonden.
Toen was het immers mogelijk met een modaal inkomen een modaal huis te kopen, een modale auto te rijden, een modaal gezin te onderhouden, eenmaal per jaar op een modale vakantie te gaan en bovendien nog wat te sparen van dat modale inkomen. In het begin van de jaren zestig was Detroit de stad met het hoogste inkomen per capita van de Verenigde Staten. De Verenigde Staten waren toendertijd het economisch sterkste land ter wereld. Met wat fantasie, kun je stellen dat Detroit één van de meest welvarende steden ooit is geweest. Een goede halve eeuw later, op 18 juli 2013, is de stad failliet.
Hoe failliet is Detroit?
De bevolking is gedaald van 1,8 miljoen naar minder dan 700.000. Van de resterende inwoners is 47% functioneel analfabeet.
Ooit werkten 300.000 mensen in de autoindustrie, nu zijn het er nog 20.000.
Het aantal gewelddadige misdrijven is vijfmaal hoger dan het landelijke gemiddelde. De motivatie van de dienders wordt omschreven als extreem laag. Burgers hebben het vertrouwen in de politie verloren en enkele relatief welvarende stukken hebben private bewakingsdiensten ingeschakeld. De responsetijd van de politie op een 911 oproep is bijna 1 uur terwijl het landelijke gemiddelde 11 minuten is. De politiewagens zijn oud en missen noodzakelijke technologie.
Ook de responsetijden van ambulances en de brandweer zijn beduidend trager dan het landelijke gemiddelde. Dat is niet zo vreemd want slechts 10 tot 14 van de 36 ambulances zijn in staat te rijden. Dat is ongeveer eenderde. Tweederde rijdt niet. Sommige ambulances hebben meer dan 250.000 mijl op de teller staan en vallen regelmatig uit.
De brandweerkazernes zijn oud en onvoldoende onderhouden. Brandweerwagens hebben veel mechanische problemen. Er zijn geen vervangende voertuigen en uitrustingsonderdelen die als standaard worden gezien zijn afwezig. In februari 2013 werd brandweermannen verboden de hydraulische ladders te gebruiken, uitgezonderd levensbedreigende noodsituaties, vanwege het jarenlange uitblijven van veiligheidsinspecties.
Hoge absentie onder buschauffeurs maakt het openbaar vervoer onbetrouwbaar en duur. De afwezigheid van camera's maakt het gevaarlijk. Ook is het onderhoud getypeerd als zeer inefficiënt.
40% van de 88.000 straatlantaarns functioneert niet als gevolg van achterstallig onderhoud en verwaarlozing. Daarnaast zijn er bij het nog werkende deel regelmatig storingen vanwege het inadequaat onderhouden electriciteitsnet dat zich eveneens in een staat van verwaarlozing bevindt.
Er zijn ongeveer 78.000 verlaten en vervallen gebouwen in Detroit. De helft ervan wordt aangeduid als gevaarlijk. Daarnaast zijn er 66.000 onbebouwde grondstukken die vervallen en vacant zijn.
Van de 317 stadsparken zijn er nog 107 geopend. Bij 38 daarvan zal de onderhoudsstatus verlaagd worden.
De automatisering, voor zover aanwezig, is verouderd; zowel bij DPD (Detroit Police Department), DFD (Detroit Fire Department) als EMS (Emergency Medical service) kernfunctionaliteit is slechts beperkt aanwezig, systemen zijn niet geïntegreerd en de zoek- en rapportagecapaciteit is daardoor nagenoeg afwezig.
De stad Detroit gebruikt meerdere gescheiden salarissystemen. Salariëring geschiedt grotendeels handmatig en is daarom duur en foutgevoelig. De kosten per salarisbetaling zijn 62$, meer dan viermaal het landelijke gemiddelde van 15$ en ongeveer drieeneenhalf keer zoveel als het publieke sector gemiddelde van 18$.
De verwerking van inkomstenbelasting geschiedt grotendeels handmatig. Het systeem daarvoor stamt uit de jaren 90, heeft geen automatiseringmogelijkheden en is door een audit van de belastingdienst in juli 2012 omschreven als catastrofaal.
Het financiële rapportage pakket stamt uit 1999 en wordt door de leverancier niet langer ondersteund. Daarnaast worden lang niet alle mogelijkheden van het pakket benut en is er geen koppeling met het budgetsysteem. Ca 70% van alle journaalposten worden handmatig ingegeven. Een deugdelijk backup systeem ontbreekt.
In navolging van de automobielindustrie worden de belangen van de werknemers van de stad Detroit vertegenwoordigd door vakbonden, 47 wel te verstaan. Deze vakbonden hebben nogal wat arbeidsrechten en -regels bedongen waardoor het functioneren van het stadsbestuur bemoeilijkt wordt. Ik noem de 'bumping rights', dwz: het criterium om voor een andere functie in aanmerking te komen, ook bij een andere afdeling, is enkel gebaseerd op de hoeveelheid dienstjaren; kwalificaties, ervaring of eerdere verdiensten dan wel uitglijders spelen in de sollicitatieprocedure geen rol van betekenis.
Eveneens in navolging van de automobielindustrie, waar in overleg met de vakbonden loonsverlagingen zijn ingeruild tegen meer riante pensioenvoorzieningen, hebben de werknemers van de stad Detroit een genereus pensioen weten te bedingen.
Ofschoon het door de warrige administratie moeilijk is een goed beeld te krijgen van de financiële staat van Detroit, geeft het rapport van emergency manager Kevin Orr de volgende data. De schuld is onderverdeeld in twee groepen: de schuld op de balans, die wordt geschat op iets meer dan 9 miljard, en de schuld buiten de balans. Dit zijn de: Other Post-Employment Benefits (OPEB). U moet hier denken aan gezondheidszorg en levensverzekeringen voor gensioneerden. Deze kosten zijn toegenomen tot 5,7 miljard (dat is volgens de gegevens van juni 2011, dus waarschijnlijk inmiddels veel meer). Voor 99,6% van de OPEB toezeggingen is geen geld gereserveerd. Wat betreft de pensioenen zelf is er wat hoopvol gerekend en daardoor is er eveneens te weinig geld voor gereserveerd. Dit veroorzaakt een tekort van zo'n 3,5 miljard.
We hebben dus een totale schuld van naar schatting 18 miljard op een jaarlijks budget van 1,2 miljard. Normaal gesproken ligt de faillisementsdrempel bij een schuld ter grootte van zo'n 100% van het jaarinkomen. In Detroit staat de teller op 1500%. De helft van de schuld is overigens pensioengerelateerd. In al die tijd heeft niemand wat in de gaten gehad of het nodig gevonden om in te grijpen. Niet in Detroit zelf, niet in de staat Michigan en niet in Washington.
Hoe heeft het zover kunnen komen?
Er lijken twee belangrijke trends te bestaan. Allereerst is er een stijging van de kosten voor bewoners en bedrijven als gevolg van een toename in criminaliteit (hogere belastingen en hogere verzekeringskosten). Daarnaast is er een stijging van de kosten als gevolg van een toename in regulering en rechten (of zijn dat gunsten) voor zowel het werkende als het niet-werkende deel. Hierdoor verslechtert de concurrentiepositie van de stad tov omliggende steden; met als gevolg dat bedrijven steeds meer naar de suburbs trekken. Vervolgens uit de stad zelf vertekken en tegenwoordig voor een flink deel het land verlaten hebben. Dit proces leidt onvermijdelijk tot een daling van inkomsten. De stad Detroit heeft haar uitgavenpatroon desondanks niet hierop aangepast en heeft veel te lang op veel te grote voet doorgeleefd. Ten tweede is er de gestage toename van ongeschoolde en laaggeschoolde arbeidskrachten die aangetrokken werden door de hoge lonen. Als gevolg daarvan was Detroit altijd al een gekleurde stad (rassenrellen in 1943 en in 1967, toen zelfs het leger is ingezet). Sommigen konden goed meekomen, anderen niet. Naarmate de arbeiders met de bedrijven wegtrokken, bleef een relatief groeiend deel onrendabelen achter.
Deze twee fenomenen, een almaar uitdijende overheid in combinatie met een toename van laaggeschoolde immigranten, zien we ook in de rest van de US, Europa en Nederland. In die zin moet Detroit een waarschuwing zijn voor dit beleid. In de woorden van Mark Steyn: Like Detroit, America has unfunded liabilities, to the tune of $220 trillion, according to the economist Laurence Kotlikoff. Like Detroit, its cosseting the government class and expanding the dependency class, to the point where its bipartisan immigration reform actively recruits 5060 million low-skilled chain migrants. Like Detroit, Americas governing institutions are increasingly the corrupt enforcers of a one-party state.
Zoals verwacht, wordt de waarschuwing die de val van Detroit is, niet eens weggewuifd door het sociaal-democratische, sociaal-liberale en sociaal-christelijke deel van de politiek (dat zijn ze zo ongeveer allemaal). De val van Detroit blijft simpelweg onbesproken. Misschien wel omdat een toename in staatsregulering en multiculturalisme, op instigatie van de EU, de kern van hun beleid moet vormen.