De SP staat momenteel op circa 31 zetels in de peilingen. Naast dat dit een historisch hoogtepunt is voor de socialisten, illustreert het ook dat Nederland ten diepste verdeeld is over de volgende vraag: wat is een gezonde en rechtvaardige maatschappij?
Iedereen zal het eens zijn dat een gezonde maatschappij bestaat uit gezonde mensen. De lichamelijke gezondheid van haar burgers is iets waar een regering zich maar in beperkte mate in kan mengen. Veel verder dan voorlichting, preventie, een halfslachtig rookverbod en het op peil houden van de algehele gezondheidszorg komt een regering eigenlijk niet.
Een onverwacht ander verhaal gaat op voor de invloed van de regering op de psychische gesteldheid van haar burgers. De geestelijke gezondheidszorg kent een breed scala aan klinische ziektebeelden, van schizofrenie tot manische depressies en ernstige verslavingen. Maar naast deze zeer ernstige vormen van psychopathologie, die vaak in substantiële mate door erfelijkheid bepaald worden, zijn er ook de mildere vormen van psychische klachten. Denk hierbij aan milde depressies, angsten en andere gemoedstoestanden die de kwaliteit van leven verminderen.
Het onderzoek naar en de theorieën over het ontstaan van de laatst genoemde toestanden zijn zeer talrijk, maar er is één factor die er altijd zeer sterk mee samen lijkt te hangen: het ontbreken van een oprecht gevoel van eigenwaarde. Nu lijkt het vergezocht dat een overheid kan hieraan kan bijdragen, maar dit wordt minder onwaarschijnlijk als men beseft dat- voor lichamelijk en mentaal capabele mensen- zelfredzaamheid een voorwaarde is voor een oprecht gevoel van eigenwaarde.
Het is het domein van zelfredzaamheid waar de socialisten het afleggen tegen liberalen. Socialisten beweren graag dat zij zich in hun filosofie onderscheiden op het gebied van de omgang met mensen die daadwerkelijk niet meer kunnen werken en voor zichzelf kunnen zorgen. Dit is niet het geval. Het verschil manifesteert zich in hun behandeling van degene die nog wel kunnen werken maar dat om welke reden dan ook niet willen of doen.
De SP koestert de intentie de uitkeringen op te laten lopen met een bedrag van 962 miljoen euro. Zij zullen het nooit met zoveel woorden zeggen, maar dit komt er altijd op neer dat het voor personen die wel kunnen werken maar dit om welke reden dan ook niet doen, veel makkelijker wordt om een uitkering te krijgen.
Er is haast geen prikkel op aarde die zo onweerstaanbaar is als gratis geld, lees: een gratis leven. Maar een gratis leven op koste van de staat, is funest voor de psychische gesteldheid. Het berooft de gezonde mens namelijk van een voorwaarde voor een oprechte beleving van eigenwaarde: zelfredzaamheid. Eigenlijk is een te makkelijke toegang tot gratis geld voor de fysiek en mentaal capabele mens, een mensenrechtenschending. De verleiding is in veel gevallen niet te weerstaan, en dit ontneemt iemand zijn recht en mogelijkheid tot zelfbeschikking. De verleiding kan hen veroordelen tot een lang leven onder de klamme deken van de staatszorg.
Dit is dan ook precies wat het sociaal economisch beleid van de SP op zal leveren; meer mensen die kunnen werken, maar de verleiding niet konden weerstaan en in de uitkering terecht komen. Dit resulteert in meer mensen met een lagere eigenwaarde dan mogelijk omdat zij niet meer voor zichzelf zorgen, maar voor zich laten zorgen en wel op kosten van mensen die wel werken. Het gevolg is dat deze groep naast dat zij zich buiten de productieve maatschappij plaatsen, ook kwetsbaarder wordt voor psychische klachten omdat zelfredzaamheid- een voorwaarde voor eigenwaarde- ontbreekt.
Winston Churchill omschreef het socialisme als a philosophy of failure, the creed of ignorance, and the gospel of envy, its inherent virtue is the equal sharing of misery. Met name het envy element dat inherent is aan het socialisme, levert een sfeer van entitlement op. Dit laat zich in deze context het best vertalen als het buiten de eigen inspanning om, recht hebben op voorspoed en welvaart. Het socialisme is een ideologie van geforceerde gelijkheid, waarin er in essentie geen plaats is voor verschil in welvaart, ongeacht de inspanningen die iemand levert.
Hier komt de visie op een rechtvaardige samenleving om de hoek kijken. Waar een liberaal beleid in essentie gestoeld is op equity- beloning naar inspanning- is een socialistisch beleid gestoeld op het forceren van equality- gelijkheid ongeacht de individuele inspanning. Weer is de belangrijkste vraag: welke van de twee visies haalt het beste in de mens naar boven?
Ligt het in de genetische blauwprint van de mens besloten dat wij hard werken om individuele welvaart te bereiken, opdat wij ons succesvol voort kunnen planten en voor onze familie kunnen zorgen? Of ligt er genetisch besloten dat wij hard werken, opdat een willekeurige landgenoot zich even goed voort kan planten en voor zijn familie kan zorgen, ondanks dat hij zelf niet werkt?
Er is maar één juist antwoord, en dat is de eerste. Het probleem van het socialisme is dat het in essentie gestoeld is op de tweede optie. En een ideologie die een vervormd en non-existent beeld van de menselijke aard als vertrekpunt hanteert, is gedoemd te falen.
Ook beroept het Socialistisch electoraat zich graag op hun gebrek aan kansen en mogelijkheden in Nederland, maar zij lijken zich niet te beseffen dat er niet al te ver over onze grenzen mensen zijn die zouden smeken om hun ´gebrek aan kansen en mogelijkheden´. Een op internet circulerende verzameling aan nieuwjaarswensen van Bill Gates verwoordt de realiteit erg treffend: The world doesnt care about your self esteem. The world will expect you to accomplish something before you feel good about yourself.
Een beleid dat stoelt op de notie van beloning naar inspanning, haalt het beste in de mens naar boven omdat het strookt met de menselijke aard en omdat de zelfredzaamheid die er uit volgt, een oprecht gevoel van eigenwaarde kan bewerkstelligen, hetgeen weer leidt tot een psychisch gezondere bevolking. Een beleid dat stoelt op gelijkheid ongeacht de individuele inspanning bestraft het beste in de mens, namelijk zijn vermogen tot het generen van individuele welvaart. Het bekrachtigt het slechtste in de mens, namelijk het vallen voor de verleiding van het ervaren van voorspoed op andermans kosten. En het ontzegt veel mensen hun kans op een oprechte beleving van eigenwaarde, omdat zelfredzaamheid niet langer noodzakelijk is voor het ervaren van voorspoed en comfort.