In een ingezonden brief stelt de minister dat de Europese Commissie de bevoegdheid moet krijgen alle EU-landen wat betreft economisch beleid te dwingen hun problemen op te lossen.
Ja, inderdaad, Verhagen spreekt over EU-landen, niet over eurolanden alleen. Zo wil hij garanderen dat de EC ook landen als Groot-Brittannië (dat er verre van florissant voorstaat) op de vingers kan tikken. Zweden en Polen zijn ook niet meer veilig.
Nu concentreert de discussie zich vooral op een strengere naleving van de begrotingsregels. Maar dit is niet meer dan een symptoom van de crisis. De oorzaak ligt dieper. Het gaat niet alleen om gezonde begrotingen, maar vooral ook om gezonde economieën.
(...) Hieruit moeten we een les trekken: als het fundament van de economie niet goed is, zal een land op enig moment ook in de financiële problemen komen. Daarom zijn harde en afdwingbare afspraken nodig om te voorkomen dat EU-landen economisch ontsporen. De huidige procedures waren te vrijblijvend en hadden niet genoeg tanden. Als landen verzuimen hun economie gezond te maken, moeten we ze daartoe kunnen dwingen.
Wie beoordeelt of landen genoeg doen om hun economie gezond te houden? Afdoende is bewezen dat we dat niet aan de EU-landen zelf kunnen overlaten. Dat vereist een strenge en onafhankelijke rol van de Europese Commissie. Die moet zwakheden en risico's van nationale economieën in kaart brengen.
Klinkt geweldig: eindelijk dwingende maatregelen. Waarschijnlijk lossen we er de euro- en schuldencrisis al niet meer op, maar het maakt Europa wel toekomstbestendig. Ofzo. Helaas zijn er twee grote problemen: de eerste is een ordinaire machtsstrijd tussen Noord en Zuid en de gevolgen voor Nederland. De tweede is het criterium van goed economisch beleid.
Eerst de machtsstrijd: reken maar dat het in Europa achter gesloten deuren een groot heen-en-weer gepest tussen Noordelijke en Zuidelijke lidstaten is. Zuidelijke lidstaten voelen zich in hun eer aangetast en halen noorderlingen het bloed onder de nagels vandaan. Denk aan de duiven in de ECB die rustig staatspapier opkopen en een broertje dood hebben aan kritische Duitsers. Of aan Sarkozy die Merkel steeds weer een nadelige deal intrekt.
Wij kunnen in Nederland ook last krijgen van die machtsstrijd: straks staat er een stel Zuid-Europese rancuneuze goochemerds op de stoep met de mededeling dat de Nederlandse hypotheekschuld veel te hoog is. Hadden ze van het IMF gehoord. Of we daar even heel snel verandering in wilden brengen, want anders.
Dan het criterium voor goed economische beleid, dat is ook een nachtmerrie. Wij scharen ons als noordelijke landen vaak achter het economische voorbeeld dat het grote Duitsland dicteert. We vergeten gemakshalve dat dat ook een vorm van sociaaldemocratie impliceert. Moeten we Keynes echt weer willen opgraven? Aan het Zuiden willen we overigens al helemaal geen voorbeeld nemen.
Genoeg stof tot nadenken voordat we Verhagens hardliner-plan met gejuich ontvangen.