De overheid moet gewoon wegen, bruggen en metrolijnen aanleggen

De VVD wil het bedrijfsleven de kans geven een dubbeldeks tolbrug tussen Amsterdam en Almere aan te leggen. Heel flink! Het is mij al heel lang een raadsel hoe men van Almere een metropool in de polder denkt te kunnen maken zonder voor goede verbindingen naar de rest van de Randstad te zorgen.

Ooit stond 'Nederland transportland' bekend om een goede infra-structuur, maar die tijd is allang voorbij. We staan tegenwoordig vooral stil, op de weg en in het openbaar vervoer. En waar wel wordt gebouwd en uitgebreid (de A2 is eindelijk verbreed), zorgt het testen van veiligheidssystemen weer voor vertraging en is er geklaag over budgetoverschrijdingen. Denk aan de Noord-Zuidlijn in Amsterdam, hoewel iedereen die tot twee kan tellen kan bedenken dat als die lijn er eenmaal ligt niemand meer over de kosten praat. Dan begrijpen we niet meer hoe het ooit zonder kon. Bovendien is de hoofdstad van het hele land, dus de Rijksoverheid kan hier best aan meebetalen.

Zo'n tolbrug naar Almere doet mij meer aan de Middeleeuwen denken dan aan de eenentwintigste eeuw. Of je nu tol moet betalen aan een particuliere bouwmaatschappij of de overheid, tol blijft het. Ik vind rekeningrijden sowieso een slecht idee, want als dit principe eenmaal is ingevoerd is snel het einde zoek en ontstaat een gevoel van willekeur waarom je op de ene plek wel en op de andere plek niet moet betalen.

Misschien kun je in landen met veel ruimte als Frankrijk autosnelwegen door particuliere ondernemingen laten uitbaten omdat er dan ook andere routes mogelijk zijn, maar in een klein en overbevolkt land als Nederland is dat onmogelijk. Hier moet de overheid gewoon wegen en openbaar vervoervoorzieningen aanleggen, een infra-structuur die ook gewoon met belastinggeld gefinancierd moet worden. We zitten al zo dicht op elkaars lip en gebrek aan wegen zorgt ervoor dat we elkaar nog meer in de weg zitten.

Vrijheid begint in fysieke zin, bij het gevoel dat je de ruimte hebt en weg kunt als het te benauwd wordt. Wij Nederlanders moeten het met een klein grondgebied doen, omdat onze voorvaderen niet in territoriale uitbreiding waren geïnteresseerd (werd toen ook al te duur gevonden), maar liever de wijde wereld introkken om handel te drijven. Daarvoor betalen we nu de prijs. Om aan onze 'kleinheid' te kunnen ontsnappen zijn toekomstbestendige infrastructurele voorzieningen een must.

Dat werd in de jaren dertig en vijftig, toen Nederland veel minder rijk was dan nu, beter begrepen en ik snap niet waarom daar tegenwoordig zo moeilijk over wordt gedaan. Sterker, Almere ligt op land dat dankzij de inspanningen van Rijkswaterstaat op water is gewonnen. En daar moet nu een tolbrug naartoe? Zelfs als die dubbeldeks wordt, is dit een armoedige aanpak. Hier tolheffen is een ernstige vorm van kleingeestigheid. Voor de ontsluiting en de bereikbaarheid van de Flevopolder moet gewoon de hele natie dokken, omdat de hele natie er groter en ruimer door wordt.