De contouren van een Europese economische regering

Interessant nieuws van Spiegel Online. Daarin wordt gemeld dat Angela Merkel komende vrijdag met een plan komt dat als een stap naar een 'Europese economische regering' - een oude wens van Frankrijk - kan worden uitgelegd. Er wordt van een 'competiveness pact' gerept, als een soort aanvulling op het Stabiliteits- en Groeipact dat in 1997 is gesloten om de Duitse zorgen over een te weinig solide euro de kop in te drukken.

Hoe dat allemaal moet gaan werken, is nog onduidelijk, maar ongetwijfeld zullen de Duitsers en de Fransen het erover eens zijn dat lidstaten (zoals Ierland) voortaan niet met lage belastingen mogen stunten. Dat zal nog een hele bevalling worden, niet alleen in Brussel, waar de meeste lidstaten (en vooral de financieel zwakkere) weinig anders kunnen dan met de voorstellen instemmen, maar ook in Duitsland zelf, waar de euroscepsis groeiende is en er een onder de bevolking heimwee naar de goeie oude D-Mark valt te bespeuren.

Ook belangrijke stemmen uit het bedrijfsleven en Ottmar Issing, voormalig topbankier van zowel de Bundesbank en de Europese Centrale Bank, hebben hun twijfels geuit over de houdbaarheid van de euro in de huidige vorm, wat naar mijn mening niet betekent dat Duitsland de euro wil opgeven, maar de euro meer op Duitse leest wil schoeien. Niet alleen op papier, want volgens de bestaande Europese verdragen was dat al de bedoeling en hadden de bailouts van het afgelopen jaar voor de zwakke broeders nooit mogen plaatsvinden, maar ook in de praktijk (althans om ervoor te zorgen dat zulke ontsporingen niet meer zullen voorkomen).
Wie aan Merkels bereidheid om voor de euro in te staan twijfelt, moet een verhaal uit de International Herald Tribune lezen. Daarin wordt uitgelegd dat de bondskanselier door haar ervaringen met de failliete DDR zich heel goed kan verplaatsen in de angsten van landen die voor een dreigend bankroet staan, en mede daarom vastbesloten zou zijn om de euro te redden.

Dat betekent dat ook de zuidelijke landen in nood nieuw perspectieven geboden moeten worden. Ook minister van Financiën Wolfgang Schäuble liet vandaag in een interview op CNN weten dat aan het voortbestaan van de euro niet getwijfeld kan worden. Op voorwaarde natuurlijk dat de bevolkingen in de lidstaten daar ook in meegaan. Dat laatste valt nog te bezien, maar ik geloof niet dat die bevolkingen in opstand zullen komen tegen alle noodfondsen en hervormingsplannen die momenteel in voorbereiding zijn om de euro te redden. Met uitzondering van enkele direct betrokken experts die dit achter de schermen aan het uitwerken zijn, kan immers geen mens precies doorgronden wat dit allemaal gaat betekenen. Hier ontstaan op geïmproviseerde wijze voldongen Europese feiten, zoals ook de financiële crisis zelf voor voldongen feiten heeft gezorgd, en zulke zaken nemen geen keer. Er zal nog wel gesputter ontstaan, zoals het Nederlandse 'nee' tegen de Europese Grondwet achteraf ook van twijfel over een euro getuigde die reeds was ingevoerd, maar dat zal er niet voor zorgen dat de plannen worden teruggedraaid. De euro is van ons allemaal, of we die nu willen of niet.