Creëert ECB een nieuwe zeepbel?

De economie van Europa lijkt op een wipwap. Sommige kwartalen zit de economie in de lift om een kwartaal later ongenadig te krimpen.

Gisteren vergaderde de ECB over het te voeren beleid en met name over de lage inflatie.

Lage inflatie

De inflatie is op dit moment erg laag en schommelt rond de 0.7%. Volgens het mandaat zou de ECB de inflatie in de buurt van, maar onder de 2% moeten houden. Wanneer we kijken naar de groeicijfers van de Eurozone dan is er met de inflatie niet zoveel mis. Volgens Eurostat is de economische groei in de Eurozone 0,2%. De inflatie is dus nog altijd hoger dan de toename van de productiviteit. Er zijn een aantal methoden die de ECB kan toepassen om de inflatie aan te wakkeren. Ten eerste zou de ECB de rente nog verder kunnen verlagen zodat er een negatieve rente ontstaat. Banken zouden dan effectief gezien worden beboet wanneer ze geen krediet verstrekken. De paradox is dat volgens Frits Bolkenstein de crisis van 2008 onder meer werd veroorzaakt door te lage rentestanden. Het is dan ook behoorlijk dubbel dat de rentestanden nu nog verder worden verlaagd terwijl dit de crisis heeft veroorzaakt.  

Een andere mogelijkheid is het toepassen van kwantitatieve verruiming. Het voordeel van kwantitatieve verruiming is dat de staatsschuld relatief gezien afneemt en de export aantrekt. Maar het is tevens het laatste redmiddel en een teken dat men in Frankfurt met de handen in het haar zit. Andere landen hebben deze methode ook toegepast waaronder de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Japan. In de VS heeft de Federal Reserve miljarden dollars in de economie gepompt en dit heeft gezorgd voor een schijngroei. Dit is onder meer te zien aan de stand van de Amerikaanse beurzen die op een recordhoogte staan. De verhoudingen tussen de economie en de beurzen is daar volledig zoek. Volgens verschillende financiële experts is het einde van de jarenlange rally dan ook in zicht. Zo stelt Mark Spitznagel: “We have no right to be surprised by a severe and imminent stock market crash,” Kwantitatieve verruiming is vooral een korte termijn oplossing en zal uiteindelijk leiden tot een nieuwe zeepbel.

Werkloosheid

Behalve Duitsland lieten de grote Europese landen geen groei zien. Zo stagneerde de economie van Frankrijk en kromp de Italiaanse economie. Ook de werkloosheid blijft onverminderd hoog in vrijwel alle Eurolanden. Zo is er in Griekenland ruim 26,5% werkloosheid, Cyprus 16,4% en zet Italië 12,6% op het scorebord. Kwantitatieve verruiming zou op korte termijn de werkloosheid kunnen verlichten doordat de euro in waarde zou dalen. Hierdoor zou de export aantrekken en de werkloosheid afnemen. Het is maar de vraag of die korte economische groei een nieuwe zeepbel rechtvaardigt.

Verwachtingen

Ondertussen kennen we de ECB als behoedzame bank. Ik verwacht dan ook geen beleidswijziging de komende tijd. De rente zal waarschijnlijk gelijk blijven of nog iets worden verlaagd. Het idee om de geldhoeveelheid te verruimen zal nog wel even in de ijskast blijven staan.