China en Rusland hebben ook belangen

Wat een schouwspel bij de Verenigde Naties dit weekend! China en Rusland stemden wederom tegen een resolutie die de Syrische president Bashar al-Assad opriep om plaats te maken voor een interim-regering die een einde kon maken aan het geweld en kregen de volle laag van de rest van de debatclub in New York.

De Amerikaanse ambassadrice Susan Rice zei te "walgen" van het Chinees-Russische veto. De twee landen, voegde ze eraan toe, hadden "bloed aan hun handen" omdat zij weigerden foei te zeggen tegen Assad.

Wat dan te denken van de Westerse wereld die net als de Chinezen en de Russen elf maanden lang heeft staan toekijken terwijl de Syrische president duizenden mensen de dood injoeg? Ik kan het de Russische minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov niet kwalijk nemen wanneer hij enige "hysterie" zei de bespeuren bij de vertegenwoordigers van het democratische Westen. Maar wij hebben tenminste ons "afkeuren" uitgesproken! Dat zal de Syriërs deugd doen.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties dient niet ter legitimate van Amerikaans militair avonturisme. (Daar is de NAVO voor.) Dat de Verenigde Staten, bij monde van Rice, desondanks fel uithaalden naar de twee andere mogendheden was daarom verwonderlijk. Wat hopen zij hiermee te bereiken? Denken ze dat China hiernaar luistert en denkt, wij hoeven ons helemaal niet druk te maken om Amerikaans unilateralisme in Oost-Azië, laten we komend jaar niet miljarden meer uitgeven aan defensie? Verwachten ze dat Rusland nu meer druk gaat uitoefenen op Iran of wat minder dreigende taal uitslaat wanneer Georgië weer probeert lid te worden van de NAVO?

China en Rusland hebben ook belangen. Met name de Russen zijn niet gebaat bij de val van Assad. Dan verliezen zij hun enige bondgenoot in het Midden-Oosten en daarmee enige inspraak in de regio. Ja, de Russen verkopen ook wapens aan Assad, net als de Verenigde Staten wapens verkopen aan de Arabische Golfstaten. De Koude Oorlog is niet voorbij. Wanneer het regime in Syrië ten val komt zal waarschijnlijk een soennitische meerderheid aan de macht komen die meer ziet in een bondgenootschap met Saoedi-Arabië dan met Iran. De rest van de Arabische Liga kan niet wachten. Vandaar dat Syrië uit de club is gezet en de Amerikanen vanaf de kant staan toe te juichen. Iran wordt dan verder geïsoleerd, Libanon zou zomaar eens terug kunnen keren in het pro-Westerse kamp en Hezbollah verliest een belangrijke uitvalsbasis.

De Amerikanen hebben dus wel degelijk belang bij het ten val brengen van Assad en vanzelfsprekend wordt dat in moralistische termen gevat. Vrijheid en democratie, net als in Egypte. De alawieten en christenen in Syrie zien het nog niet helemaal zitten. Omdat het land zo'n wespennest van sektarische spanningen is zijn de Amerikanen huiverig voor een militaire interventie. Wellicht dat een opsplitsing van het land in een soennitische woestijn en een kuststrook voor de minderheden uitkomst biedt hoewel ik niet verwacht dat president Barack Obama dergelijk "imperialistisch" gedrag zal vertonen. In de tussentijd gaat de burgeroorlog door.

Doe dus niet alsof het de schuld is van China en Rusland dat er niets gebeurt. Een VN-resolutie haalt niets uit zonder de dreiging van militair ingrijpen. Daar zijn de Westerse landen niet toe bereid en terecht. Libië was te overzien maar in Syrië is veel minder duidelijk of het overgrote merendeel van de bevolking werkelijk zit te wachten op de val het regime. Dat China en Rusland voorlopig op Assad inzetten is volkomen begrijpelijk. Niemand had anders moeten verwachten, zeker mevrouw Rice niet die afgelopen zaterdag bijna ontplofte van woede.

Dan te bedenken dat deze vrouw genoemd wordt als mogelijke opvolgster van Hillary Clinton wanneer Obama in november herkozen wordt. Des te meer reden om te hopen dat dat niet gebeurt!

Foto: Wikicommons / Pete Souza