Minder eurocommissarissen en meer ruimte voor nationale parlementen. Plus: nu geen Roemenië of Bulgarije toelaten tot Schengen-gebied. Klinkt leuk. Maar is het genoeg?
Eurosceptisch, eurorealistisch, eurokritisch - er zijn meer dan een paar termen voor het gedachtengoed waarin de Europese Unie slechts een beperkte rol krijgt toebedeeld. Een ding staat vast: de partij die belooft de EU terug in haar hok te duwen, kan volgend jaar de Europese verkiezingen winnen in Nederland. PVV, SP, ChristenUnie/SGP, andere kleine partijen en ja, zelfs VVD en CDA hebben er baat bij de eurosceptische kiezer (van links tot rechts, dwars door alle lagen van de bevolking heen) aan zich te binden.
Het CDA heeft al een concept-verkiezingsprogramma klaarliggen. Over twee weken wordt bekend wie de lijst van het CDA aanvoert: Wim van de Camp of Esther de Lange. Het enige verschil tussen de twee kandidaten lijkt de leeftijd. Echt spannend wordt het nergens. Dat hoeft ook niet: als het CDA straks maar als één man achter de lijsttrekker staat. Het CDA in de Kamer pleit sinds een paar maanden voor lastenverlagingen en tegen nivelleringen. Dat maakt het CDA aantrekkelijker voor rechtse kiezers dan bijvoorbeeld de VVD. Maar op het gebied van Europa is niet helemaal duidelijk waar het CDA voor staat.
Eurosceptisch is het CDA niet. Een beetje misschien. Misschien dat er nog meer volgt, of misschien wil het CDA helemaal niet concurreren met andere eurosceptische partijen. Dan wordt het CDA een middenpartij die het grootste deel van de bemoeienis van de Europese Unie wel best vindt. Kan ook. In ieder geval, in het concept-verkiezingsprogramma staat een aantal punten waar iedere Nederlander het moeiteloos mee eens kan zijn: het aantal eurocommissarissen moet worden gehalveerd van 28 naar 14, het Europees parlement moet voortaan op één plek vergaderen (dus niet meer Brussel én Straatsburg) en nationale parlementen moeten meer tijd krijgen om bezwaar te kunnen maken tegen plannetjes die dagelijks worden bedacht door Europese ambtenaren.
Daarnaast staat in het verkiezingsprogramma dat Europa zich niet moet bemoeien met Nederlandse pensioenen. Oh, en Roemenië en Bulgarije mogen "nu" niet toetreden tot het Schengen-gebied. Aan de andere kant vindt het CDA dat de EU zich wel moet bemoeien met lidstaten die "inbreuk maken op persvrijheid, tolerantie en andere normen en waarden". Toch een beetje die Europese gedachte, he? Ik geef toe, de kop boven dit stuk is een beetje misleidend. Echt eurosceptisch is het CDA-verhaal natuurlijk niet. Het is eerder realistisch om te eisen dat er niet meer wordt vergaderd op twee locaties (kostenplaatje: 200 miljoen euro per jaar), dat de EU niet wordt uitgebreid met corrupte landen, en dat er iets minder wordt gestrooid met eurocommissarissen.
Of de eurosceptische kiezer het CDA volgend jaar weet te vinden, durf ik niet te zeggen. Wat nu op papier staat, is gewoon niet genoeg. Waarom maakt het CDA geen bezwaar tegen het feit dat de EU een enorme herverdelingsmachine is? Dat is toch ook waar het CDA in de Tweede Kamer zich tegen verzet? Waarom staat dat dan niet in het verkiezingsprogramma voor de Europese verkiezingen? Of wil het CDA helemaal geen PVV-kiezers overhalen op het CDA te stemmen, omdat PVV-stemmers toch al verloren zijn? Vinden de christen-democraten het wel best zo? Ik mag hopen van niet.