Broekriemen vast! Corona gaat voor een tsunami aan kansloze Nederlandse zombiebedrijven in zorgen

Nederland krijgt enorme toename zombiebedrijven, denkt econoom Frits Bosch. Hij roept de Nederlandse regering op om de marktwerking niet teveel te verstoren. Het kost veel teveel geld om alle kansloze bedrijven in leven te houden.

Door de Nederlandse coronasteunpakketten van de overheid zal het aantal zombiebedrijven sterk toenemen. Zombiebedrijven zijn bedrijven die zonder corona door de marktwerking failliet zouden zijn gegaan, maar nu door de steun in het vermogen en loonsubsidie blijven leven. Bedrijven zonder sterk bedrijfsmodel kunnen nu voorlopig toch verdergaan door de steun. De ultiem lage rente draagt bij aan de overlevingskansen.

Hoe moeten we tegen deze steunmaatregelen aankijken?
Ze kunnen kortstondig ingezet worden, maar zeker niet langer dan een half jaar. Ze verwoesten de marktwerking die een signaalfunctie afgeeft over de gezondheid en daadkrachtigheid van bedrijven. Dit is fnuikend voor het concurrentievermogen van Nederlandse bedrijven. Mocht corona langer duren dan er steun gegeven kan worden, dan zal het alsnog faillissementen regenen. Mocht ook de rente een flipje naar boven maken, berg je dan maar.

Welke steunmaatregelen zijn er?
We kennen op dit moment NOW, TOGS en uitstel van betaling. Deze maand liep het economisch steunpakket van de overheid af en moeten bedrijven op eigen kracht verder, tenzij besloten wordt het steunpakket door te zetten.

Moeten we voorstander zijn van doorzetten steun?
Nee, vanwege het in leven houden van niet-levensvatbare bedrijven, het ondermijnen van het concurrentievermogen van ons bedrijfsleven en het ondermijnen van de signaalfunctie van de markt. Daarbij komt dat de steunmaatregelen generiek zijn, dus sectoren worden niet uitgezonderd. Het is een algemeen steunpakket in den blinde. De overheid heeft ook geen idee wie wel en wie niet levensvatbaar zijn. Dat sorteerwerk is een taak die de markt toebehoort en niet geen onderdeel van de overheidstaak is. Het devies luidt dus: overheid, blijf er zoveel mogelijk vanaf, want je maakt met die algemene maatregelen meer kapot dan je lief is.

Is er personeel dat de overstap maakt van kansloos naar kansrijk bedrijf?
Ja. Dat doen ze vooral zonder overheidssteun. Als dat een kostbare opleiding betekent kan ik me voorstellen dat hier steun voor komt. De overheid heeft echter een neiging tot het absurde. Zo krijgen ambtenaren die thuiswerken extra salaris omdat ze kosten moeten maken zoals koffie, thee, boterhammen en beleg. Hoe idioot kun je worden van onze belastingcenten? De ambtenaren hebben niets van doen met ontslagrondes: ze zitten gebakken aan hun baan, ze hoeven minder reiskosten te maken, en worden zo in de watten gelegd. Laten we eens met de stofkam gaan door al die nutteloze ambtenarenbanen gaan. Het bekende grapje is: waarom peutert een ambtenaar niet ’s ochtends in z’n neus? Omdat hij dan ’s middags niets meer te doen heeft. Sterk overdreven natuurlijk, maar het lijkt me goed om ook daar eens te zien of in dit duizendvoudige leger bezuinigd kan worden.

Is er een voorbeeld van een kansloos bedrijf dat in leven wordt gehouden?
Die zijn er legio te geven. Maar natuurlijk denken we dan aan de miljarden naar de KLM. Dat is een vreselijk slechte investering: KLM is kansloos. Dat geld hadden we moeten gebruiken voor onze zorg, onderwijs, politie. Mark Rutte en Wobke Hoekstra maken volstrekt verkeerde keuzes.

Begrijpen politici deze problematiek?
Nee, lang niet altijd. Het doet erg vreemd aan sommige politici, zoals Lodewijk Asscher, te horen beweren dat het beter zou zijn de marktwerking te verminderen. Je vraagt je dan af of men dan wel goed begrijpt wat gaande is. De marktwerking – het vrije marktmechanisme – wordt langs alle kanten ingeperkt. Overheden zijn met miljarden steunpakket – belastinggeld – in de weer om alles en iedereen overeind te houden.

Dus niet nog meer overheid?
De hemel verhoede. Het is al overheid, overheid, overheid, overheid, overheid, overheid, overheid, wat de klok slaat. De ervaring leert dat als de overheid eenmaal uit z’n hok is gekomen – zoals nu – het monster er met geen stokken meer in terug te krijgen is. Je vraagt je dan echt af: wat moeten we met ambtenaren die tot politicus omgebouwd zijn, zoals Asscher? Dit soort lieden wijzen Nederland rechtstreeks naar de afgrond.

Zijn er politici die zeggen dat we minder meritocratie moeten hebben?
Ja. Zelfs een krant als Het Financieele Dagblad denkt dat. Wereldvreemd. Denken ze dat we hier op een eiland wonen in plaats van een mondiale ‘killing competition'? En denken ze dat het geld aan de boom groeit? Zij allen leven in een droomwereld. Slaap zacht!

Het devies luidt: laat de markt zoveel mogelijk z’n werk doen. Overheid blijf met je poten zoveel mogelijk van de markt af. Steun de meritocratie.

Frits Bosch, auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.