Dijsselbloem met twee petten op? Dat kon nooit goed gaan. Waar ligt zijn loyaliteit?
Door de storm, Sinterklaas en Mandela is het een beetje ondergesneeuwd, maar op 5 december deed zich een
opmerkelijke aanvaring voor tussen minister Dijsselbloem en een meerderheid van de Tweede Kamer over de op handen zijnde Europese bankenunie:
Een meerderheid in de Tweede Kamer is het onder aanvoering van regeringspartij de VVD erg oneens met minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem over een wezenlijk onderdeel van de Europese bankenunie.
De liberalen willen, gesteund door CDA, PVV en SP 'nationaal afgebakende fondsen' voor banken. Het kabinet houdt juist vast aan een Europees fonds met 'nationale compartimenten'. Zeker in de eerste periode moet een uitwisseling van die compartimenten mogelijk zijn, vindt Dijsselbloem.
VVD-Kamerlid Mark Harbers kreeg donderdag steun van het CDA en de SP bij het indienen van een motie in de Kamer. Onder meer de PVV, ChristenUnie en de SGP stemden er vervolgens ook voor. PvdA en D66 waren er op tegen.
Dijsselbloem was het met delen van de uitgebreide motie eens, maar had in het debat alvast aangekondigd dat hij de in zijn ogen onverstandige delen van de oproep gewoon niet zal uitvoeren.
Mocht u geneigd zijn te denken dat dit een meningsverschil is over technicalities dan hebt u het mis. Hier zijn vitale Nederlandse belangen in het geding. De vraag dringt zich op waar de loyaliteit ligt van deze minister met die twee petten op.
Wat is namelijk het geval? Volgens de door Brussel geïnspireerde
officiële overheidspropaganda is de bankenunie bedoeld om te voorkomen dat de belastingbetaler ervoor moet opdraaien als er weer eens een systeembank in moeilijkheden komt. In plaats daarvan moeten degenen die de lusten hebben genoten (aandeel- en obligatiehouders, spaarders boven een ton) ook de lasten dragen. Een voor de hand liggende gedachte. Als dat niet volstaat is er een stroppenpot (resolutiefonds) die door de banken wordt gevuld. Wat er echter niet bij wordt verteld door de propagandisten is dat die bankenunie tevens een herverdelingsmechanisme impliceert volgens de
Eerste hoofdwet van de eurodynamica:
In de eurozone stroomt het geld altijd van Noord naar Zuid
En dat is precies de kern van het conflict tussen Dijsselbloem en de Tweede Kamer. Volgens de minister moet dat resolutiefonds voor alle betrokken landen gezamenlijk gelden en dat betekent dat de Nederlandse banken uiteindelijk moeten meebetalen om de problemen bij Franse en Spaanse banken op te lossen. Om die kosten te dekken zullen de Nederlandse banken hun bijdragen aan het resolutiefonds moeten doorberekenen in de tarieven voor hun klanten, tevens belastingbetalers.
De Nederlandse belastingbetaler is ook anderszins het haasje, aangezien in het kader van de bankenunie het ESM mag worden aangesproken om noodlijdende banken op de been te houden, althans zolang het resolutiefonds nog niet op het vereiste niveau is. De EU kennende, zou het mij niet verbazen als ook nadat het resolutiefonds op peil is, het ESM-loket voor noodlijdende banken open zal blijven. En last but not least: dezelfde tegenstelling die we nu waarnemen inzake het resolutiefonds zal ook gaan spelen bij het depositogarantiestelsel, waarover in een later stadium zal worden beslist.
Dat resolutiefonds in de versie van Dijsselbloem, en ook meer in het algemeen die hele bankenunie, zogenaamd bedoeld om de belastingbetaler te ontzien, zou door het ingebakken herverdelingsmechanisme van Noord naar Zuid de Nederlandse belastingbetaler weleens duur te staan kunnen komen.
Kritische lezers vragen zich misschien af of bovengenoemde 'Eerste hoofdwet', waarvoor het empirisch bewijs zich de afgelopen jaren heeft opgestapeld, ook van toepassing is op de bankensector. Premier Rutte - in een poging Dijsselbloem bij te vallen -
suggereert van niet:
Transfers tussen fondsen zouden ook plaats kunnen vinden van Zuid- naar Noord-Europa in plaats van wat gevreesd wordt: alleen maar van Noord naar Zuid. ''Stel er is een probleem met een Duitse of Finse bank; dan kan het ook nodig zijn om bij te springen".
Rutte heeft in zoverre een punt dat de transparantie over de soliditeit van de verschillende europese banken te wensen overlaat en dat we eigenlijk niet precies weten welke lijken er bij de verschillende banken in de kast zitten. Behalve notoire probleemgevallen als de Spaanse en Franse banken, zouden bijvoorbeeld
ook Duitse banken er niet al te florissant voor staan. Voor ons in Nederland is de vraag belangrijker hoe de soliditeit van de Nederlandse banken zich verhoudt tot het gemiddelde in de eurozone. Hoe het ook zij: het moet wel heel raar lopen wil een Europees resolutiefonds beter uitpakken voor Nederland dan een nationaal resolutiefonds. Sinds Jan Kees 'we krijgen ons geld met rente terug' de Jager past een gezond wantrouwen tegenover het europeaniseren van financiële risico's. De Tweede Kamer heeft daarom gelijk en Dijsselbloem niet.
Hier wreekt zich de onwenselijke situatie dat de Nederlandse minister van financiën tevens voorzitter is van de eurogroep. In die laatste hoedanigheid krijgt hij zijn instructies uit Brussel, zo niet uit Parijs. En, in tegenstelling tot wat men ons wil doen geloven, zijn de belangen van Brussel hier, zoals zo vaak, tegengesteld aan die van Den Haag.
Tegengestelde belangen, dat is de rode draad die door de financiële crisis in de eurozone loopt.
Mijn eerdere bijdragen aan deze website staan hier. 
