Amsterdam moet hoffelijker worden

Van Andre van Es, oud-kamerlid van de PSP en GroenLinks en tegenwoordig wethouder 'diversiteit' van Amsterdam, moet de hoofdstad hoffelijker worden en op die manier de verruwing te lijf. Wie zal het tegenspreken? Het leven wordt er een stuk aangenamer op als we in de publieke ruimte minder chagrijnig zijn en als Andre het zegt - een vrouw met klasse - ga je dat vanzelf doen. Andre van Es komt weliswaar van een radicaal-linkse partij, maar wie haar weleens heeft ontmoet, raakt onmiddellijk onder de indruk van haar prettige en beschaafde verschijning. Zij is ook zeer goed in staat om met andersdenkenden om te gaan, altijd een belangrijk liberaal beschavingscriterium, en geenszins vanzelfsprekend naar ik in de loop der jaren heb moeten vaststellen.

Dat vond ik trouwens ook van haar altijd keurig in het pak zittende oud-partijgenoot Fred van der Spek (PSP), met wie ik tien jaar geleden in een radioforum bij de VARA heb gezeten en die ik heb leren waarderen als een scherpzinnige, helder formulerende en consequent redenerende man. Weliswaar deelde ik zijn marxistische wereldbeeld niet, maar hij had altijd interessante analyses van de wereldpolitiek en ook belangstelling voor 'intelligente conservatieven' (type J.L. Heldring). Van GroenLinks moest Van der Spek niks hebben. Die club was volgens hem net zo rechts en burgerlijk als de PvdA. Vandaar dat Van der Spek, die als 'fundi' te boek stond en mijns inziens ten onrechte voor cynisch werd gehouden (hij vond het belangrijker om scherp te zijn dan om sympathiek te worden gevonden), snel in conflict kwam met de meer pragmatische stroming van een jongere generatie waartoe ook Van Es behoorde en nooit naar GroenLinks is gegaan. Jammer dat zulke eigenzinnige geesten tegenwoordig in de Haagse politiek ontbreken.

Terug naar de hoffelijkheid van Van Es, wat de socialist en machtspolitiek geschoolde pacifist Van der Spek ongetwijfeld onzin zou hebben gevonden. Het pleidooi van Van Es, dat een beroep doet op de eigen verantwoordelijkheid van de burger, is inderdaad nogal burgerlijk en liberaal, zoals haar partijgenote Femke Halsema dat op haar betere momenten ook kon zijn. Je zou er zelfs iets van het (grotendeels mislukte) fatsoensoffensief van Jan Peter Balkenende in kunnen zien, voor links en rechts het toppunt van mufheid en benepenheid. Wat mij betreft verdient Van Es alle steun, al is het natuurlijk niet zo dat het linkse gemeentebestuur van Amsterdam aan de verloedering en het chagrijn van de hoofdstad geen schuld draagt. Neem het gebrek aan hoffelijkheid tegenover degenen van buiten die de hoofdstad met een bezoek komen vereren. Zij komen meestal met een auto, en stuiten niet alleen op parkeertarieven die bijvoorbeeld vier keer zo hoog zijn als in Rome (!), maar ook nog op nieuwe parkeermeters die voor buitenstaanders volkomen onbegrijpelijk zijn.

Niet alleen wordt de bezoeker vele euri per uur uit de zak geklopt, maar er kan niet meer met muntgeld betaald worden, het complete kenteken moet in een zenuwslopende procedure worden ingevoerd, en je moet soms in de regen wachten als een voorganger er in zijn vertwijfeling niet uitkomt, wat een kwartier kan duren. Hoe moeten buitenlandse toeristen dit doen (bij het exemplaar op de Ceintuurbaan waar ik voor stond kon je alleen kiezen tussen Nederlands en Engels, niet voor Duits, Frans, Spaans of Italiaans, taalgebieden waar toch ook weleens toeristen vandaan komen), of ouderen die niet in computerinstructies thuis zijn en een familielid willen bezoeken? Er zijn weinig dingen ergerlijker dan een overheid die je berooft en het je ook nog eens moeilijk maakt om de rekening te betalen. In Utrecht, waar GroenLinks ook aan de macht is, heb ik vergelijkbare meters aangetroffen, met bijna even hoge tarieven als in Amsterdam, maar dan weer net even anders. Om gek van te worden, en het tegendeel van gastvrijheid. Nogmaals, is dit geen wegjagen van al die keurige en hoffelijke buitenlandse toeristen die Amsterdam zo'n internationaal en kosmopolitisch aanzien geven? Wethouders van GroenLinks die de burgers tot meer hoffelijkheid oproepen, weten waar ze moeten beginnen. Bij hun orwelliaanse roofautomaten. Ik denk dat Fred van der Spek, hoe rechts en kleinburgerlijk mijn ergernis in bestuurlijk GroenLinkse kringen ook mag overkomen, het daarmee eens zou zijn.