2018 - Het jaar van intens tere zieltjes!

Slachtoffers van de maatschappij
Het patroon is duidelijk. Men neme een vermeende afwijking van de norm, gevoel van minderwaardigheid, machteloosheid, schuldgevoel, gebrek aan zelfvertrouwen of een mix van deze. Dit gevoel speelt haast altijd op bij de politiek-correcte deugofficier, die dit eigen gevoel weer projecteert op een individu. Dit individu plaatst men in een bredere context van een groep met grofweg dezelfde kenmerken. Et voilà, ik presenteer u 'de slachtoffers'. Te dik, te dun, homo, gekleurd, arm, gehandicapt, vrouw, you name it. Er is altijd wel een reden te vinden voor daadwerkelijk, vermeend of potentieel slachtofferschap.

Voorkomen van slachtofferschap
De beste remedie tegen slachtofferschap en het voorkomen van dergelijke 'sociale slachtoffers' is natuurlijk het zo bekwaam mogelijk maken van een individu. Goede opvoeding, omstandigheden en middelen kunnen bijdragen tot de totstandkoming van een sterk, veerkrachtig en waardevol individu. Dit biedt natuurlijk geen garantie voor of iemand wel of geen slachtoffer wordt, maar vermindert wél de kans dat iemand zichzelf als slachtoffer gaat zien of zo'n rol voor zichzelf wil accepteren. Met andere woorden, hebben we hier te maken met een taaie vechter, die mogelijk pech kan hebben in zijn of haar leven maar direct weer opstaat? Of staat hier iemand die al wankel staat en het liefst blijft liggen?

Zwakte, kracht, geluk en pech
En hier zien we wat interessants, want hoe goed je iemand ook 'opvoedt', niet iedereen eindigt even sterk en zelfs op je sterkst kan het nog steeds mis gaan. Hiermee erkennen we dus dat er altijd sterkeren en zwakkeren zullen zijn. Dat is geen probleem op zichzelf. Soms hebben mensen nu eenmaal hulp nodig en zelfs het 'sterke' individu kan om hulp vragen omdat de last te zwaar is. De vraag om hulp is in zo'n geval echter niet vanuit zwakte maar vanuit de wil om slachtofferschap zoveel mogelijk te willen vermijden.

De 'zwakke' persoonlijkheden staan totaal anders in het leven. Zij voelen zich sterker in een groep, het liefst een groep dat dezelfde gevaren herkent als hunzelf. Zij proberen datgene wat voor slachtofferschap zorgt of kan zorgen, zoveel mogelijk te vermijden. Maar om te zorgen dat het ook vermeden blijft, is een zo groot mogelijke, gelijksoortige groep een blijvend vereiste. Om die gelijksoortige groep zo te houden, wordt slachtofferschap een identificeerbare eigenschap.

Typen slachtofferschap
Maar slachtofferschap kwam in drie varianten: daadwerkelijk, vermeend en potentieel. De eerste spreekt voor zich en is de kern van zo'n groep. De tweede zoekt aansluiting bij deze groep maar legt de lat beduidend lager. Het daadwerkelijk zijn van een slachtoffer maakt niet zoveel uit, alleen dat zo iemand zichzelf wel als daadwerkelijk slachtoffer identificeert. Of dit nou komt door het hebben van een lagere pijngrens of voortkomt uit angst zelf slachtoffer te zullen worden, zij zoeken de groep op.

Dan is er nog het type dat zichzelf op geen enkele manier de identiteit van slachtoffer toebedeelt, maar altijd bewust is van de mogelijkheid dat ergens slachtoffers kunnen worden gecreëerd en hijzelf ooit zomaar slachtoffer zou kunnen worden. Daarom is het voor dit individu logisch en verstandig om uit voorzorg al vast goede relaties proberen op te bouwen. Overkomt het hem ooit zelf, dan is het handig om je snel tussen een groep gelijkgestemden te kunnen begeven.

Dit getuigt enerzijds van een gebrek aan vertrouwen in zichzelf of de ander, de twijfel in de (eigen) kracht (of van de ander) om obstakels het hoofd te kunnen bieden. Anderzijds is het een verhoogd gevoel van angst en alertheid, zoals het beeld van een overbezorgde moeder oproept.

Een moeder heeft, in het geval van een klein kind, de terechte angst en wantrouwen in de kracht van het kind om sommige gevaren het hoofd te kunnen bieden. Wanneer het kind echter ouder is maar het klein wordt gehouden, gaat het meer om een vicieuze cirkel waar een gebrek aan vertrouwen niet langer terecht is en de angst ervoor zorgt dat hier niets aan wordt gedaan. De potentie van het kind om te groeien, waardoor de moeder langzaam vorderingen ziet die haar meer vertrouwen geven en minder angst, is het kind ontnomen. Het was dan zwak, blijft zwak en houdt de angst en het wantrouwen van de moeder oneindig relevant.

Een paar voorbeelden (maar niet allemaal even erg):
- Daadwerkelijk : Verkrachte en aangerande vrouwen, vermoorde en mishandelde zwarte Amerikanen en homo's, slachtoffers van de holocaust, gepeste kinderen op school.
- Vermeend: Nagefloten vrouwen, afgewezen Marokkaanse sollicitanten, vrouwen met iets minder loon als de mannelijke collega, homoseksuelen met een onveilig gevoel 's nachts op straat.
- Potentieel: De overbezorgde moeder. Eigenlijk eenieder die hypergevoelig is voor alles wat in potentie tot slachtofferschap kan leiden. Laat zich leiden door angst, wantrouwt zichzelf en/of de ander.

De deugmens
Waar iedereen het er wel over eens is dat daadwerkelijke slachtoffers te betreuren zijn, geldt dat niet voor de overige categorieën. Zij zorgen voor frictie in de samenleving. Zij maken het argument 'stel je niet zo aan' ongeldig. Zij diskwalificeren kritiek door middel van uitsluiting van de groep.

Hier zie je de types die niet tegen een gepest kind kunnen zeggen 'sla dan terug'. Hier zitten de slanke meiden die pleiten voor 'maatje-meer-modellen', De anti-Zwarte Piet mensen die zeggen een donker kind te willen beschermen tegen 'voor Piet te worden uitgescholden' en mensen die homo's, die hun labeltje van slachtofferschap niet accepteren, willen weren van de rest van de homo's. Dit zijn de deugers waar er steeds meer van lijken op te duiken.

Virtue signalling
Er schuilt echter een behoorlijk gevaar voor deze groep. Doordat zij zich zo bezighouden met de potentie van slachtofferschap, komt het wel eens voor dat zij de boel flink verkeerd interpreteren. Zij kunnen bijvoorbeeld prima meegaan in de verhalen van slachtoffers van verkrachting. Ook schrijnende gevallen waar het maar nét goed is gegaan, komen hard bij ze binnen, maar zo nu en dan doen zij zo hun best om iets héél erg te vinden, maar blijkt juist hijzelf in zo'n geval de 'aansteller'. Iemand die #Metoo serieus denkt te moeten gebruiken toen er alleen naar haar werd geknipoogd, bijvoorbeeld.

De reden voor dit gedrag werd eerder al duidelijk gemaakt, namelijk het bij voorbaat al aangeven sympathie te hebben voor een bepaalde (vermeende) groep slachtoffers, met als doel om in het geval van zélf slachtoffer te worden, direct een veilige omgeving paraat te hebben waar zij zich bij kunnen aansluiten.

Antipathie tegen succes
Dit betekent echter ook dat zij een haast natuurlijke afkeer hebben tegen individuen die succes uitstralen, hun labeltje van slachtofferschap niet accepteren of zelfs een gevaar vormen voor de identiteit van een groepje slachtoffers. Zij laten namelijk het door hunzelf bewandelde pad zien richting de verlossing van het slachtoffer-label. Wanneer velen geneigd zijn zo iemand te volgen, wordt de groep waarin is geïnvesteerd al snel kleiner, is 'de deuger' weer op zichzelf aangewezen en was de sociaal-emotionele investering ook nog eens voor niets geweest!

Zo iemand zal zijn 'investering' of optie voor een identiteit als slachtoffer proberen te redden. 'Dat jij daar zo mee om kan gaan betekent niet dat X dat ook maar kan,' hoor je ze al zeggen. 'Ja maar jouw situatie is niet perse te vergelijken met die van een ander,' is hun andere antwoord.

Conclusie
De aantrekkingskracht van slachtofferschap valt niet te vermijden en permanente oplossing is er ook niet. De beste optie is om de ontwikkeling van zelfvertrouwen te stimuleren, het ontwikkelen van vaardigheden aan te moedigen en de discipline om niet bij de pakken neer te gaan zitten zien te kweken. Kortom, het zien te voorkomen van de neiging van mensen om slachtofferschap te gaan zien als onderdeel van iemands identiteit.