Wanneer autoriteiten merken dat de publieke steun voor hun beleid afneemt, is hun geconditioneerde reflex er vaak een van: 'Er is niets mis met ons beleid, maar we hebben het niet goed genoeg gecommuniceerd.' Vervolgens wordt de hulp ingeroepen van communicatie-experts om de boodschap beter te verkopen. Het is een soms meer soms minder milde vorm van indoctrinatie.
Datzelfde geldt ook voor de nakende klimaatcatastrofe (die maar niet wil komen). Aan de PR-activiteiten rondom 'klimaat' zijn waarschijnlijk wereldwijd inmiddels honderden miljoenen uitgegeven. Maar toch neemt de zorg bij het publiek voor de gevolgen van de vermeende antropogene opwarming van de aarde af, zoals uit opinieonderzoeken in verschillende landen blijkt. Dit is een nachtmerrie voor de betrokken beleidsmakers en hun PR-mensen ('spindoctors'). Zijn al hun investeringen in de vorm van inspanning, geld en prestige dan toch uiteindelijk voor niets geweest?
De meeste wetenschappers houden er niet van om een actieve rol te spelen in de maatschappelijke discussie. Zij geven hogere prioriteit aan hun wetenschappelijk onderzoek en zijn vaak wat onhandig in hum omgang met de media. Dat zijn enkele redenen waarom er zich slechts een beperkt aantal wetenschappers in het maatschappelijke debat mengt. Dat geldt ook voor klimaat. De bekende wetenschappelijke woordvoerders zijn niet noodzakelijkerwijs de beste op hun terrein. Sommigen hebben zelfs opvallend weinig 'peer-reviewed' publicaties op hun naam staan. Toch profileren zij zich in de media als prominente verkondigers van het broeikasevangelie.
Binnen het AGW-kamp maakt men zich zorgen over de afname van de publieke steun voor een pro-actief klimaatbeleid. Het zag er tot voor kort - in de aanloop naar de grote internationale klimaatconferentie van Kopenhagen - nog allemaal zo veelbelovend uit. Maar na de mislukking van deze klimaatjamboree, Climategate en andere IPCC-blunders, alsmede de relatief koude winters van de laatste jaren, lijkt het tij gekeerd.
Op vele plaatsen in de wereld worden pogingen gedaan om het verloren terrein terug te winnen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de modernste methoden van publieksbeïnvloeding, gebaseerd op een voor buitenstaanders vrij ondoorzichtig mengsel van waarheden, halve waarheden en onwaarheden, waarbij indicaties die in strijd zijn met AGW stelselmatig worden achtergehouden.
Wat is hierin de rol van wetenschappelijke tijdschriften? Naar mijn mening zouden deze zich verre dienen te houden van dit soort activiteiten. Maar bij 'Nature', dat al sinds jaar en dag tot de belangrijkste pleitbezorgers van de menselijke broeikashypothese behoort, en ook verantwoordelijk is voor de publicatie van de inmiddels gediscrediteerde hockeystick-grafiek van Michael Mann et al, die uitgroeide tot icoon van het IPCC, denkt men daar anders over.
In een recent Nature-artikel schenkt Jeff Tollefson aandacht aan de erosie van het publieke vertrouwen in de klimaatwetenschap. Hij opent zijn artikel met uitspraken van Michael Mann, die hij portretteert als slachtoffer van harde acties van klimaatsceptici. Mann mag bij hem zijn beklag doen over wat hem allemaal is aangedaan. Hij blijkt niet zo goed te weten wat hij met de kritiek aan moet.
Jeff Tollefson:
Mann isn't alone in wondering how to respond to the wave of attacks that followed November's leak of e-mails from climate researchers at the University of East Anglia in Norwich, UK. Beyond the satire and vitriol appearing on blogs, researchers have endured threatening phone messages and other forms of harassment. And they're frustrated that governments have yet to mobilize in the face of solid evidence for global warming. All of this has spread fear among climate scientists that they are losing the war over public opinion, just a few years after a swell of support followed the most recent report from the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in Geneva, Switzerland, which garnered a Nobel Peace Prize in 2007.
Is dat niet fantastisch! Geen woord van afkeuring over de malafide praktijken van Mann en consorten! Nee, ze zijn eigenlijk heel zielig vanwege al die narigheid die ze nu over zich heen krijgen. Maar ja, wie kaatst moet de bal verwachten.
En Tollefson vervolgt:
Still, scientists and scientific societies have decided that they need to fight back against the proliferating misinformation. They are using novel approaches to get their message across, such as trying to humanize climate scientists. "We're trying to see if we can inoculate against some of the distrust in climate scientists," says Brenda Ekwurzel, head of the climate-science education group at the Union of Concerned Scientists in Cambridge, Massachusetts, which is seeking to make individual scientists more accessible by introducing them to the media and the public.
Dat is een gotspe. Tenzij ik wat heb gemist, dacht ik dat de desinformatie toch vooral afkomstig was van het Climategate-team en het IPCC. Maar misschien heb ik wat over het hoofd gezien.
In reactie op de vorenbeschreven ontwikkelingen zijn sommigen in het AGW-kamp voorstander van meer openheid.
Tollefson:
Scientists are also trying to take a proactive approach, designed to counter charges that they are a cabal that won't share data and that blocks dissenting views. Ralph Cicerone, president of the US National Academy of Sciences, says that the climate-science community must find ways to open up. He plans to talk to editors of science journals about setting standards for how much and what kind of raw data should be made available when climate studies are published. In addition to making the field more transparent, he says, standards will help scientists to separate legitimate requests for data from harassment. "In fields where we don't have standards on how much data is enough, we have to create them, and climate science is such a field," says Cicerone.
Dat is allemaal mooi en aardig. Maar wat werkelijk nodig is, is een vrij en open debat over de voors en tegens van de AGW-hypothese. Dat is good scientific practice. De voorstellen van Cicerone zijn een stapje in de goede richting, maar ook niet meer dan dat.
Tollefson vervolgt:
Other groups are experimenting with new methods for introducing climate science to the public. The Union of Concerned Scientists has begun profiling individual researchers on its website in an effort to put a face on the IPCC, which has been an easy target for critics in part because of its status as an impersonal international entity.
Een dergelijke aanpak is vast onderdeel van een moderne propagandacampagne. Maar zal het helpen? Mijn ervaring is dat de AGW-aanhangers in een open debat gewoonlijk afgaan of op zijn minst ernstig in moeilijkheden komen. Hun sterkste argument is meestal een beroep op het gezag van het IPCC. Maar autoriteitsargumenten gelden nu eenmaal niet in de wetenschap nog los van het feit dat het IPCC dóór en dóór gepolitiseerd is. Dat is de reden waarom zij zulke debatten plegen te ontwijken (de goede uitzonderingen niet te na gesproken).
Tollefson:
At Climate Central, a non-profit organization based in Princeton, New Jersey, scientists work with journalists and writers to develop climate stories in partnership with media outlets.
Tja, zo gaan die dingen. Greenpeace doet dat ook. Aanvankelijk met succes. Maar dat succes is nu wat tanende. Het publiek is inmiddels was afgestompt voor de bekende paniekverhalen over fantasiedreigingen.
Tollefson:
Researchers at George Mason University have teamed up with Climate Central on a project to see whether meteorologists on television can change the way people think about climate issues by making global warming into a local phenomenon.
Nu moeten de weermannen en weervrouwen ook al als apostelen van het broeikasevangelie optreden! Maar van de VS is bekend dat een groot deel van de meteorologen aldaar niet in AGW gelooft. Maar ze houden hun mond stijf dicht, want dat kan ze hun carrière kosten, zoals een aantal van hen tot hun schade heeft moeten ondervinden. Los daarvan zijn er voor zover mij bekend geen betrouwbare wetenschappelijke methoden om de gevolgen van mondiale klimaatverandering (als die al voorspelbaar zouden zijn hetgeen onzeker is) voor lokaal klimaat te bepalen.
En zo gaat de manipulatie maar door. Zou men nu ècht niets van Climategate hebben geleerd?
En overigens ben ik van mening dat 'Nature' zich met wetenschap moet bezighouden, met al de twijfels en onzekerheden die daarmee onlosmakelijk zijn verbonden. Klimaatactivisme hoort niet tot de taak van een wetenschappelijk blad.