Het was me het jaartje wel zeg! We gingen van de ene populistische overwinning na de andere. Jawel: het populisme is terug van weggeweest. En het establishment? Ach, dat kan alleen maar met knikkende knieën toekijken terwijl zijn macht en invloed steeds kleiner worden.
Kan het mooier?
5. Daháág lakei van Brussel! Linkse Renzi stapt op na vernederende nederlaag voor hem én EU in referendum Italië
Boem! Dat was even een gevoelige nederlaag voor de linkse Italiaanse (nu oud-) premier Renzi én de megalomanen in Brussel, zeg. De EU-kopstukken eiste dat Italië haar grondwet even zou aanpassen zodat het 'gemakkelijker zou worden om grootschalige hervormingen door te voeren.' Lees: zodat het gemakkelijker werd voor de EU op haar wil op te leggen aan het Zuid-Europese land.
De Italiaanse kiezer had daar -- gelukkig -- totaal geen trek in. Renzi mocht opstappen, Brussel bleef geschokt achter, maar de Italiaanse kiezer nam het heft duidelijk in eigen hand.
4. Nederland stemt tegen het associatieverdrag met Oekraïne
Er werden miljoenen gepompt in een grote pro-EU campagne. Brussel ging all-in. Voorstanders van het associatieverdrag vertelden ons dat we het moesten steunen omdat Poetin anders zou winnen. Tegenstanders (van met name GeenPeil) werden stelselmatig afgeschilderd als gevaarlijke gekken en Poetin-lakeien.
De bevolking trok zich niets aan van die zwartmakerij, deed zelf onderzoek, en kwam tot de conclusie dat het verdrag absoluut niet goed was. Tegen de wil van het kabinet in stemde maar liefst 61,1% van de referendumgangers tegen. Het was een episch Hollands verhaal van een kleine meute underdogs die het probleem eerst aankaartte, vervolgens een referendum afdwong, en uiteindelijk met de overwinning aan de haal ging. Het establishment begrijpt nog steeds niet wat er precies gebeurd is en hoe het zo kon gaan.
3. Peilingen: Wow! PVV maakt megasprong van 12 zetels en is nu met afstand de grootste partij van Nederland
Ik weet het, ik weet het: peilingen zijn palingen. Peilingen doen er niet toe. Het gaat om verkiezingsdag.
Allemaal waar, maar tóch moet er in dit stuk aandacht besteed worden aan het virtuele succes van de PVV. De partij wordt immers met de dag groter en loopt week na week uit op de VVD. Hoe dat kan? Simpel: de PVV surft mee op de internationale populistische golf. Nou ja, misschien is dat niet helemaal eerlijk: de PVV is één van de bewegingen die deze golf veroorzaakt heeft. Wilders roept al meer dan een decennia hetzelfde, maar door de wanprestaties van het kabinet Rutte II moet hij er nu serieus rekening mee houden dat zijn partij in maart weleens de grootste van het land kon worden. Zelfs als dat uiteindelijk niet lukt is de opkomst van de PVV in de peilingen al bijzonder belangwekkend. Het Nederlandse electoraat heeft het gewoon gehad met de Haagse kaasstolp en wil dat er iets verandert. Wilders belichaamt dat sentiment als geen ander.
2. Britten stemmen voor Brexit
Het was een epische campagne die grote invloed zal hebben op de toekomst van de Europese Unie. Zoals gebruikelijk wilde de gevestigde macht dat kiezers vóór de EU zouden stemmen, en dus tégen de eigen soevereiniteit. Een paar rebellen van de Tories en UKIP waren het daar allerminst mee eens en openden het offensief tegen het volstrekt idiote Europese project. En ja, zij wonnen. De Britse kiezer nam het voortouw in de strijd tegen Brussel. Het was een overwinning van het populisme én van de democratie. Laten we hopen dat Nederland Groot-Brittannië in 2017 achterna gaat.
En op nummer 1...
1: Donald Trump wint de Amerikaanse presidentsverkiezingen
Bijna niemand had het zien aankomen, maar Donald Trump won op verrassende wijze de race voor het Witte Huis. Voor een groot deel had hij dat te danken aan de ontstellend zwakke campagne en kandidatuur van Hillary Clinton, maar hij deed het natuurlijk ook deels op eigen kracht. Trump ontketende namelijk echt een populistische rebellie in Amerika. Hij sprak over dezelfde onderwerpen waar Geert Wilders het in Nederland het vaak over heeft, en schuwde het niet om zijn tegenstanders voor rotte vis uit te schelden. Uiteindelijk werd het hele establishment de grote vijand van Trumps campagne, zowel de Democratische als de Republikeinse elites moesten het ontgelden. Het gevolg: de blanke arbeider holde naar Trump toe en stemde op hem. Het volk overwon op die manier de gevestigde macht -- zowel in politieke als in journalistieke zin.
Natuurlijk betekent dit niet dat ik onverdeeld blij ben met Trumps overwinning. Ik betwijfel nog steeds dat hij uiteindelijk een goede president zal worden. De man heeft een ego van jewelste, gedraagt zich maar al te vaak als een pestkop, en verandert elke dag weer van gedachten. Vandaag pleit hij voor een ban op alle moslimimmigratie, morgen zegt hij dat moslims natuurlijk van harte welkom zijn. Overmorgen roept hij dat hij een groot voorstander is van het kapitalisme, de dag erna meldt hij dat hij bepaalde bedrijven wil subsidiëren zodat ze in Amerika blijven. Er is werkelijk geen pijl te trekken op de man. Maar goed, dat doet er niets aan af dat hij natuurlijk wel degelijk een populistische revolte leidde. Dat deed hij wél... en het was ook nog eens de belangrijkste populistische revolutie van het jaar.