China's hervormingen, nieuwe kansen voor China-Europa samenwerking

China staat op het punt zijn openheid voor buitenlandse handel en investeringen te vergroten, waardoor zijn rol in de mondiale economische integratie wordt versterkt. In navolging van dit doel werd tijdens de 20e Derde Plenaire Zitting van de Communistische Partij van China, die eind juli 2024 plaatsvond, een reeks nieuwe economische hervormingsmaatregelen geïntroduceerd. Deze maatregelen zijn gericht op het bevorderen van de economische en handelsbetrekkingen tussen China en Europa, het versterken van bilaterale banden en het bevorderen van gedeelde welvaart. 

Onder leiding van EU-China-handelsexperts, Professor Mingzhi Xu, Dr. Jingyi Sun, en Dr. Yawen Zheng van het INSE aan de Universiteit van Peking, heeft de recente hervormingen onder de loep genomen. Zij benadrukken het belang van het uitbreiden van openstelling op hoog niveau, institutionele transparantie, versoepelde regels voor buitenlandse investeringen en de strategische rol van het Belt and Road Initiative (BRI). Volgens hen zullen deze maatregelen de operationele kosten voor Europese ondernemingen verlagen en meer investeringskansen creëren. Opvallend is dat Nederland, als belangrijke handelspartner van China binnen de EU en een cruciale schakel in de China-Europa Spoorwegexpres, aanzienlijk zal profiteren van deze nieuwe maatregelen.

China en Nederland onderhouden al lange tijd een goede relatie, vooral op het gebied van handel en investeringen . Binnen de EU is Nederland China's op één na grootste handelspartner, de grootste bestemming voor Chinese investeringen en de op één na grootste bron van investeringen in China. Buiten de EU is China de grootste handelspartner van Nederland. Nederland fungeert ook als een cruciale hub voor de China-Europa Spoorwegexpres, met zes wekelijkse treindiensten tussen de twee landen.

Volgens Professor Xu zullen de nieuwe maatregelen China's regelgeving en regels meer in lijn brengen met internationale handelsnormen. Deze 'institutionele openstelling' zal de juridische risico's en beleidsonzekerheden voor buitenlandse ondernemingen aanzienlijk verminderen, waardoor het zakelijke klimaat in China transparanter en voorspelbaarder wordt voor Nederlandse bedrijven. Bovendien zullen deze veranderingen de grensoverschrijdende transactiekosten voor Nederlandse bedrijven verlagen, zoals het vereenvoudigen van de noodzaak om zich aan te passen aan twee totaal verschillende regelgevingskaders bij het beheren van bedrijfsgegevens en documenten.

Professor Xu wees er ook op dat de nieuwe maatregelen China's vastberadenheid tonen om de regelgeving voor buitenlandse investeringen te liberaliseren, met name in de industrie, waar markttoegangsbeperkingen volledig zullen worden opgeheven. Deze verandering zal tal van investeringsmogelijkheden creëren voor Europese bedrijven. Hij merkte verder op dat dergelijke versoepelingen van regelgeving bijzonder gunstig zijn voor technologische innovatieleiders zoals Nederland, wat de samenwerking met China op gebieden zoals geavanceerde productie, kunstmatige intelligentie en groene energie zal bevorderen.

De nieuwe maatregelen verfijnen het BRI, waarbij de China-Europa Spoorwegexpres een belangrijke rol speelt in de uitvoering van deze inspanningen. Onderzoek van het team van professor Xu toont aan dat de spoorlijn de handelskosten tussen China en Europa aanzienlijk heeft verminderd, waarbij de transportkosten in sommige steden met meer dan 50% zijn gedaald. Empirische resultaten laten zien dat de spoorlijn de invoer van per spoor vervoerde goederen uit China naar Europa met 99,8% heeft verhoogd. Bovendien heeft de spoorlijn het aanbod van producten op de Europese markten aanzienlijk gediversifieerd, wat de verscheidenheid aan invoer uit China heeft vergroot.

Als belangrijk transportknooppunt in Europa heeft Nederland een cruciale rol gespeeld in het bevorderen van de handel en transportefficiëntie tussen China en Europa. De vestiging van regelmatige spoorroutes van Chengdu en Nanjing naar Tilburg, samen met verschillende aangepaste routes, en de ontwikkeling van zee-spoor intermodale diensten in de haven van Rotterdam, hebben aanzienlijk bijgedragen aan deze vooruitgang. Met de steun van de nieuwe maatregelen zal de connectiviteit tussen China en Nederland verder worden versterkt, waardoor er nog meer potentieel wordt ontsloten voor bilaterale handelscoöperatie.

Dr. Sun en Dr. Zheng belichtten de belangrijkste vooruitgangen op het gebied van transparantie en toegankelijkheid die de nieuwe maatregelen met zich meebrengen. China zal een transparanter en eerlijker zakelijk klimaat creëren, waarbij buitenlandse ondernemingen gelijke behandeling en nationale rechten genieten. Bovendien zal China eenvoudigere procedures bieden voor buitenlandse bedrijven. Deze verbeteringen in eerlijkheid en toegankelijkheid zullen naar verwachting de operationele kosten verlagen en de concurrentiekracht van Nederlandse bedrijven op de Chinese markt versterken.

Zij besprak ook het sterke potentieel voor samenwerking tussen China en Nederland op gebieden zoals hoogwaardige productie, milieutechnologie en landbouwexport. Met wereldleidende expertise in halfgeleiderapparatuur, geavanceerde milieutechnologieën en een bloeiende landbouwexportsector is Nederland uniek gepositioneerd om samen te werken met China. Zo is het Nederlandse bedrijf ASML, een wereldleider in lithografiemachines, van vitaal belang voor de groei van de Chinese halfgeleiderindustrie. Bovendien kan Nederland, als een van de grootste zuivelproducenten, voldoen aan de groeiende vraag op de enorme Chinese markt, wat aanzienlijke mogelijkheden biedt voor exportgroei. Daarnaast kan de geavanceerde ervaring van Nederland op het gebied van waterbehandeling, luchtzuivering en hernieuwbare energie, terwijl China zijn groene transformatie en doelstellingen voor koolstofneutraliteit nastreeft, bijdragen aan het behalen van China's milieudoelstellingen. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor de versterking van de samenwerking.