Historische blunder: Nationaal Archief zet onschuldigen in het beklaagdenbankje
Het Nationaal Archief in Den Haag heeft onlangs een lijst vrijgegeven met namen van 425.000 Nederlanders die na de Tweede Wereldoorlog verdacht werden van collaboratie met de Duitse bezetter. Een schokkende move, want wat blijkt? Deze lijst zit vol met fouten, en de daadwerkelijke documenten, die ons zouden vertellen wat deze mensen precies gedaan hebben, worden angstvallig offline gehouden.
Het archief heeft namelijk besloten dat alleen de namen, dossiernummers en een korte beschrijving online komen. Dit betekent dat als je de naam van een geliefde of familielid intypt, je mogelijk denkt dat ze veroordeeld zijn voor collaboratie. Maar niets is minder waar. Veel van deze namen blijken getuigen te zijn, of mensen die beschuldigd werden zonder dat er bewijs was - vaak een gevolg van burenruzies die na de oorlog werden uitgevochten.
Historica Karin van Coeverden kwam erachter dat haar vader, oom en tante per abuis op deze lijst stonden. Haar tante werd in 1943 vermoord in Sobibor, en haar vader zat in Westerbork maar overleefde de oorlog. Hoe kan het dat deze mensen nu als collaborateurs worden aangemerkt? Het is een grove fout die het archief nu pas toegeeft.
De beslissing om de namenlijst online te zetten zonder de bijbehorende dossiers is niet alleen een blunder, maar ook een aantasting van de privacy van deze mensen en hun nabestaanden. Het is een klassiek geval van speculatie en roddel waar Alport en Portman in hun studie 'The Psychology of Rumor' al voor waarschuwden: zonder volledige informatie gaan mensen verzinnen wat er misschien gebeurd zou kunnen zijn.
Deze actie van het Nationaal Archief, aangestuurd door een beslissing van de Autoriteit Persoonsgegevens, plaatst onterecht driehonderdduizend Nederlanders in een kwaad daglicht. Het is een schandelijke zaak dat de dossiers niet online beschikbaar zijn, waardoor mensen zelf maar moeten raden wat hun voorouders gedaan zouden kunnen hebben.
Lees ook
Minister Eppo Bruins kan hier een einde aan maken door de dossiers zo snel mogelijk online te zetten. Dit zou de enige juiste stap zijn om de eer van deze mensen te herstellen en de waarheid aan het licht te brengen. Want wie op deze lijst staat, verdient het niet om zonder context verdacht te worden, vooral niet als de verdenkingen ongegrond bleken.
(Artikel gaat verder onder deze oproep) Het is tijd om PAL te staan voor elkaar. Voor rechts. Voor Nederland. Voor Ongehoord Nederland. Ja, JUIST in deze tijd. Daarom roepen wij al onze lezers op om NU lid te worden van Omroep ON!, de enige NPO-omroep die jouw en onze waarden deelt. We zien de aanvallen op ON! in de media, en zelfs in de politiek. Maar juist DAAROM moeten we ON! meer dan ooit steunen. Word daarom lid van ON! Vandaag nog. Samen staan we sterk. Als we ON! laten vallen gaan we uiteindelijk allemaal ten onder, DDS incluis!
Natuurlijk is dat niet het enige probleem ermee. Toen dit archief online kwam dachten hele horden mensen ook dat mensen die dan wél schuldig zijn vreselijke dingen gedaan hebben. Joden vermoord. Joden verraden. Verzetshelden doodgeschoten. Maar dat is ook lang niet altijd het geval. Er wordt geen onderscheid gemaakt qua ernst van de gevallen… Omdat er wel namen online staan, maar verder niets. Geen uitleg over wat ze gedaan hebben of waar ze van beschuldigd werden, en ook niet of ze daadwerkelijk veroordeeld zijn (of een deal sloten met de aanklager).
Het is hoog tijd dat het Nationaal Archief verantwoordelijkheid neemt voor deze blunder en de waarheid boven tafel komt, voordat de geruchtenmolen nog meer onschuldige reputaties door de mangel haalt. Want wat er nu is gebeurd, is ronduit schandalig.
Poll
