Zihni Özdil lult uit zijn nek over Turkije

Buitenland15 mei 2023, 9:00

De zogenaamde Koerdische Turkije-expert Zihni Özdil mag vandaag langskomen bij de NPO om daar te vertellen waarom Recep Tayyip Erdogan na de tweede ronde van de Turkse verkiezingen over twee weken waarschijnlijk toch weer de winnaar is. Zijn uitleg komt er op neer dat de levensstandaard van Turken enorm verbeterd is onder Erdogans leiding. Daarom gaat hij winnen. Onzin.

Als je wilt weten wat er gebeurt als een man die één keer per jaar twee weken naar Turkije komt en dan vervolgens probeert te oreren over over de politiek, nou, dan hoef je alleen maar even naar dit fragment van WNL te kijken. Zihni Özdil beweert daarin met droge ogen dat de levensstandaard van Turken onder Erdogans leiding enorm is toegenomen, en dat hij daarom toch weer - in de tweede ronde - president wordt van zijn land. Dit terwijl er verder toch nogal wat op- en aan te merken is op zijn beleid:

Oke, dat is dus je reinste onzin. Ja, de eerste jaren onder Erdogan waren wat dat betreft een goede verbetering. Maar de laatste jaren en met name de twee/drie jaar zijn verschrikkelijk geweest voor Turken. De hele Turkse middenklasse staat op het punt van instorten. Mensen maken zich letterlijk dagelijks zorgen om hun financiën. Ze kunnen een normaal leven niet meer betalen. De inflatie is extreem hoog (officieel rond de 80%, in realiteit eerder 100% of meer) en wordt door het economische beleid van Erdogan alleen maar verder opgejaagd.

Turken kunnen niet meer voor hun gezin en zichzelf zorgen. Zelfs de manier van eten verandert, met mensen die er maar voor kiezen om vlees van het menu te halen omdat köfte en zelfs tavuk schier onbetaalbaar zijn geworden. Dat maakt Nederturken die in Nederland wonen en alleen een keertje op vakantie gaan naar Turkije niets uit - wat hun stemgedrag verklaart - maar in Turkije zelf is dat toch echt een enorm probleem.

De economische verbetering voor Turken wordt langzaam ongedaan gemaakt - en de laatste tijd zelfs razendsnel. Turken denken niet, 'goh, 25 jaar geleden had men het nog slechter,' maar: ik had iets opgebouwd en sta op het punt het te verliezen. Özdil begrijpt dit niet omdat hij jaarlijks een week in Turkije is. Het maakt hem blind voor die realiteit.

Erdogan wint niet omdat hij zogenaamd voor zo'n verbetering zorgt - die verbetering is hij heel snel ongedaan aan het maken. Nee, hij gaat de tweede ronde hoogstwaarschijnlijk winnen omdat...

1. Hij is een soenniet. Kilicdaroglu is een alevi. De CHP heeft een strategische vergissing begaan door een Alevi te nomineren. Als ze de burgemeester van Ankara, Yavas, hadden geselecteerd had die waarschijnlijk in de eerste ronde al gewonnen. Maar Kilicdaroglu heeft een ego van jewelste en vond dat hij er zelf voor moest gaan; niet omdat dit in het belang van het land en zijn partij was, maar omdat hij een egoïst is die macht voor zichzelf wil. Turkije is een religieus soennitisch land. In het westen van het land staat men daar anders in, maar het overgrote deel van de Turken is religieus en soennitisch.

2. Erdogan heeft charisma. Kilicdaroglu daarentegen heeft het charisma van een natte dweil. In elk land wint een man met charisma het bijna elke keer automatisch van een man zonder charisma, maar dat is in Turkije nog meer het geval. Turken willen sterke, mannelijke leiders. Een man tegen wie ze kunnen opkijken, niet de man die je in de plaatselijke bibliotheek een boek over poëzie ziet lezen.

3. Erdogan is een nationalist die keihard is op de PKK. Kilicdaroglu is een alliantie aangegaan met de Koerdische partij die door Erdogan en door veel gewone Turken gezien wordt als de politieke arm van de PKK. Dit geldt ook voor veel mensen die historisch op de CHP willen stemmen. Deze alliantie levert de CHP Koerdische stemmen op, maar kost veel nationalistische stemmen. 

4. De derde kandidaat, Sinan Ogan, is een afsplitser van de MHP. Hij vertrok daar vanwege de alliantie van de zwaar nationalistische partij met de AKP. Hij heeft al aangegeven dat hij Kilicdaroglu in de tweede ronde - hij is nu afgevallen voor de derde ronde omdat hij derde werd; alleen de beste twee kandidaten gaan naar de tweede ronde - alleen wil steunen als die zijn coalitie met de Koerdische partij opzegt. Doet Kilicdaroglu dat, dan kan hij flink wat Onan-stemmers aan zich binden, maar hij zal ook weer flink wat Koerdische stemmen verliezen. Opvallend is daarbij dat Özdil - een Koerd - dat over de Koerden/PKK zelf niet noemt. Juist hij zou dat moeten inzien. Maar misschien ziet hij dat liever niet - of heeft hij zo weinig contact met gewone, nationalistische Turken dat hij geen idee heeft hoe zeer dit onderwerp nog altijd speelt in Turkije.

5. Turkije is een rechts land. Dat is het altijd geweest, en dat zal lange tijd zo blijven. De CHP is links. Hartstikke leuk voor de CHP, maar Turken zijn rechts, conservatief, en nationalistisch. In het Westen van het land zijn ze dat niet - wel nationalistisch, trouwens - maar in de rest van het land zijn ze dat wél. Sinds Adnan Menderes in de jaren 50/60 van de vorige eeuw hebben rechtse, nationalistische en uitgesproken soennitische politici altijd de verkiezingen gewonnen. Sindsdien is de enige manier waarop zij de macht konden verliezen militaire coups geweest.

6. Er waren ook parlementaire verkiezingen. Bij die verkiezingen kreeg de CHP weer 25%. Een percentage dat op geen enkele manier dan ook toeneemt en al tientallen jaren hetzelfde is. De CHP groeit niet omdat Turken niet links zijn zoals de CHP, en omdat een significant deel van de bevolking helemaal niet streng-seculier is. Sterker nog, als je kijkt naar de nationalistische partijen - Ogan met zijn club, MHP en de IYI Parti die Kilicdaroglu weliswaar steunt naar hard nationalistisch is - dan zie je dat die (nieuwe) nationalisten meer stemmen vergaren dan de CHP. Als je daar de religieus-nationalisten aan toevoegt dan komen de echte nationalisten uit op 65% van de stem. De CHP kan daar niet eens bijna aan tippen. 

7. Kilicdaroglu wordt gesteund door Europa en Amerika. Maar Turken wantrouwen het Westen massaal. Ze vinden Woke gestoord en zien Europa en Amerika als vijanden van alles waar traditioneel Turks soennisme voor staat. Ze zijn er ook van overtuigd dat het Westen Turkije wil beschadigen, klein wil maken... net zoals het Westen dat met Rusland wil. Ze vertrouwen het Westen dus totaal niet. Erdogan speelt daar heel handig op in door het Westen hard aan te pakken (en met regelmaat over Woke/LHBTI te beginnen), terwijl de CHP juist de fout maakt door relatief positief over Amerika en Europa te zijn.

Steun DDS op BackMe: samen pakken we het mediakartel aan. Deze steun is heel nuttig in deze zware economische tijden. Steun ons dus! Dat kan met een groter of een kleiner bedrag... en help ons het partijkartel en het mediakartel te slopen.

Kortom, het verhaal van Özdil rammelt aan alle kanten en wordt duidelijk ingegeven door het feit dat de beste man zero contact heeft met normale Turken en de levensomstandigheden in Turkije anno 2023 totaal niet kan inschatten. Waarom zo'n nepkenner gevraagd wordt door de publieke omroepen om commentaar te geven is mij een raadsel. Misschien dat ze het Nederlandse publiek bewust verkeerd informeren - maar waarschijnlijker is dat zij nóg minder verstand van zaken hebben dan Özdil.

Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten