Analyse Armand Sag: herstel Turkse lira stelt Erdogan in staat zijn prestige bij te schaven

De Turkse munteenheid Lira is weer aan het herstellen na de dramatische val naar 0,05 euro in december 2021. Momenteel is het alweer gestegen naar 0,07 euro. Het gaf president Erdoğan ruimte om zich enerzijds af te reageren op binnenlandse onrusten, en anderzijds om de schade aan het imago van Turkije weer te verbeteren. Zo wil Erdoğan de officiële vertaling van de ‘Republiek Turkije’ in het Engels veranderen van ‘Republic of Turkey’ naar ‘Republic of Türkiye’. Het symboliseert tevens een nieuwe periode van een herschapen Turkije. Overigens gebeurt dit wel vaker, ook Nederland heeft recent zijn officiële Engelstalige landsnaam gewijzigd van ‘Holland’ naar ‘The Netherlands’.

Tegelijk zet Erdoğan zich in om ook buiten Turkije het prestige van het Anatolische land weer bij te schaven. Zo heeft hij Oekraine bezocht en daarbij Rusland aan (de onderhandelings)tafel gekregen. Bij terugkomst beloofde de Turkse president plechtig dat hij geen prijsverhogingen zal doorvoeren waarmee zijn burgers in financieel moeilijk vaarwater komen. In dit kader valt ook de nieuwe regeling wat nu in het parlement wordt besproken omtrent een loons-, pensioen-, en uitkeringslonen voor ambtenaren. Dit wetsvoorstel komt uit de koker van Erdoğan’s AKP. Tevens sprak Erdoğan alle berichten tegen dat Turkije afhankelijk is van het buitenland voor zijn aardgasvoorziening. Hiermee wordt verwezen dat Rusland eventueel de gaslevering aan Turkije kan stopzetten als Turkije nog doorgaat met zijn militaire steun aan Oekraïne. Turkije heeft recent namelijk militaire drones verkocht aan Oekraïne en beloofd om Oekraïne militaire te steunen bij een Russische inval. Dat Turkije vaker van zich laat horen in de regio, in het bijzonder op militair vlak, is ook gebleken bij de militaire operatie van Turkije in zijn buurlanden Irak en Syrië waar het Turkse leger verder druk zet op Koerdische en islamistische terreurgroepen aan de Iraaks-Syrisch-Turkse grens. Vooral de Koerdische terreurorganisatie PKK moet het ontgelden bij deze militaire strijd. Echter, deze strijd wordt ook tegen IS gewonnen nu binnen Turkije een belangrijke IS-functionaris is gepakt terwijl hij plannen had voor een aanslag op de burgemeester van İstanbul en andere doelwitten zoals LGBT-evenementen.

Hiermee lijkt Turkije zich weer te herpakken van de moeilijke fase in de laatste periode van 2021, alhoewel de prijzen van dagelijkse boodschappen nog steeds voelbaar zijn met een prijsverhoging van 20% bij melkproducten zoals kaas in de laatste maand om zo de inflatie tegemoet te kunnen komen. Omdat de lonen niet meestijgen, werd dit hevig gevoeld in de Turkse portemonnee. Toch blijkt de Turkse oppositie niet bij machte om dit te gebruiken tegen Erdoğan en zijn AKP; in tegendeel zelfs. Door interne fraudeschandalen en politieonderzoeken naar corruptie – waarbij zelfs drie CHP-politici zijn gearresteerd – heeft de grootste oppositiepartij van Turkije, CHP, het te druk om Erdoğan voor zijn voeten te lopen. Hiermee lijkt Erdoğan toch weer stevig in het zadel te zitten en zelfs weer bezig te zijn om in het buitenland het prestige van Turkije weer op te vijzelen. En dat lukt hem, zeker in het Russisch-Oekrainse conflict en de pacificatie van de onrusten in Syrië en Irak, nog ook.

Armand Sag (Utrecht, 1984) studeerde geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast studeerde hij Turkologie (minor) en Internationale Betrekkingen (master) aan de Universiteit Utrecht. Hij is momenteel bezig met zijn proefschrift “Historiography and nation-building in modern Turkey” ter verkrijging van de graad van doctor (Ph.D.) terwijl hij werkt als senior onderzoeker bij het Instituut voor Turkse Studies in Utrecht. In dat kader zijn al verscheidene publicaties van zijn hand verschenen: Historie en Meer: Overpeinzingen van een historicus (2011), Omwentelingen in het Midden-Oosten: Perceptie en Gevolgen (2012; als co-auteur), Leergrammatica van het Turkije-Turks: Antwoorden (2013), Nation-building and historiography in modern Turkey: Anatolia, the Balkan and geographical emphasis (2015), Erdoğan: Perceptie, Reflectie, Analyse (2017, als co-auteur) en nog vele andere publicaties.