Schokkend! Zorgverleners ronselen jongeren voor drugs en prostitutie: “Het gebeurt echt”

Een 15-jarige jongen belandt in een instelling in Almere — thuis is het zó uit de hand gelopen dat hij daar niet meer kan blijven. Een begeleider stelt voor om “wat geld te verdienen” via pinpasfraude. Eerst zoekt hij mensen die hun pasje inleveren in ruil voor drugs, maar al snel krijgt hij grotere klussen toegeschoven. “Uiteindelijk blaast hij zelfs eens een huis op,” schrijft De Telegraaf. “Wie daar op dat moment woonde, weet hij niet.”

Het gaat nog verder. “Ze worden onder meer geronseld voor prostitutie, het vervoeren van drugs of het plaatsen van een vuurwerkbom bij een voordeur,” zegt de directeur van een kleinschalige zorgorganisatie anoniem tegen De Telegraaf. Het begint vaak met een test: “Bijvoorbeeld door jongeren te vragen mee te werken aan pinpasfraude.” Pas daarna volgt het zwaardere werk.

Het draait om frauduleuze registraties via het SKJ, de Stichting Kwaliteitsregister Jeugdzorg. In dat register staan ruim 62.000 zorgprofessionals ingeschreven. Wie daarin voorkomt, mag risicovolle taken uitvoeren zoals gezinsvoogdij of het stellen van diagnoses. Maar tientallen mensen bleken hun papieren niet op orde te hebben — of erger: ze waren regelrecht vervalst.

Een steekproef onder 274 hulpverleners bracht aan het licht dat bijna één op de vijf beschikte over een frauduleus ervaringscertificaat (EVC). Dat zijn documenten waarmee iemand zonder diploma tóch aan de slag kan, zogenaamd op basis van ervaring. Het SKJ schrapte daarop 50 tot 60 mensen uit het register, maar benadrukt dat dit “hoogstwaarschijnlijk nog maar het topje van de ijsberg” is. Inmiddels worden 3.500 registraties doorgelicht, met hulp van een recherchebureau.

De problemen zijn al jaren bekend, maar er werd nauwelijks gecontroleerd. De eerder genoemde directeur zag zelfs dat je via malafide bureaus voor 6.000 euro een registratie kon kopen. Zijn meldingen hierover? Genegeerd. “Dus heeft hij het opgegeven om hierover nog alarm te slaan.”

De signalen zijn ronduit alarmerend. Politie, justitie en toezichthouders vermoeden inmiddels banden met georganiseerde misdaad. “We begrijpen dat er aanwijzingen zijn dat een aantal mensen letterlijk in de jeugdzorg is gestapt om jongeren tot criminele activiteiten te bewegen,” aldus SKJ-directeur Herman Geerdink.

Het zijn juist de meest kwetsbare jongeren die ten prooi vallen. “Vaak overzien ze door hun leeftijd of beperking de gevolgen van hun daden niet,” zegt een hulpverlener tegen De Telegraaf. “Omdat ze nauwelijks perspectief voor zichzelf zien, zwichten ze voor het grote geld.”