-Cultuur onder Vuur- Waarom wil links alcohol verbieden en drugs promoten?

Het Nationaal Preventie-akkoord, dat als doel om roken, overgewicht, en overmatig alcoholgebruik tegen te gaan, geeft richtlijnen om ze strenger aan te pakken. Er wordt overwogen om voor alcohol in de supermarkt een minimumprijs in te stellen, alcoholische dranken boven de 6 procent te weren uit supermarkten en de accijns flink te verhogen. Allemaal onder het mom van het vormen van een 'gezondere generatie.' Maar er is één ding wat compleet over het hoofd wordt gezien.

Alcohol is een intrinsiek onderdeel van de Westerse beschaving. Het belangrijkste moment van de Heilige Mis in de kerk is de consecratie van brood en wijn, die door de woorden van de priester het Lichaam en Bloed van Christus worden. Dit in navolging van Christus’ Laatste Avondmaal. Het eerste wonder van Onze Lieve Heer was nota bene het veranderen van water in wijn, tijdens de bruiloft te Kana. Hoewel de Heilige Schrift waarschuwt voor de gevaren van dronkenschap, spreekt het ook over het nut van alcohol: "Geef de drank maar aan hen die ontredderd zijn, schenk wijn aan bedroefden: al drinkend vergeten ze hun armoe, en denken niet meer aan hun zorgen." (Spreuken 31:6-7)

Het bedwelmen van het verstand en de wil door bijvoorbeeld drank of drugs is altijd zondig, God heeft de mens geschapen met een hiërarchie van intellect, wil en instinct. En het verstand en de wil moeten het instinct van de mens controleren, wat door bedwelming wordt bemoeilijkt of onmogelijk wordt gemaakt. Drugs leidt altijd tot dit soort verdoving van het verstand, sterker nog, dat is het doel ervan. Alcohol kan ook tot bedwelming leiden, maar alleen bij misbruik. Dat is het grote verschil tussen alcohol en drugs. Daarom is drugs(gebruik) in zichzelf kwaad, terwijl alcohol alleen zondig is bij misbruik ervan.

De Franse wijncultuur is bij uitstek het voorbeeld van verfijning en beschaving. Zovele duizenden smaaknuances, geuren en kleuren. Zo veel schakeringen en smaken in de combinatie met verschillende exclusieve gerechten. Al die wijnen hebben velen gebracht tot contemplatieve gedachten, gedichten en overpeinzingen. Al kan niets tippen aan de Franse gastronomie, toch kunnen we, wanneer we het hebben over westerse beschaving en alcohol, ook denken aan Schotse Whisky, Belgische bieren en Nederlandse jenevers. Misbruik van alcohol vindt ook bijna uitsluitend plaats bij minder verfijnde drank, zoals goedkope wodka of pils. (En wie verfijnde drank misbruikt, is een cultuurbarbaar.)

Het gebruik van drank als sociaal smeermiddel is dan ook welbekend. Misschien kent u wel de leus "geniet, en drink met mate(n)." Hoewel de uitspraak ook wel eens wordt misbruikt om buitensporig gebruik van alcohol goed te praten, is het een signaal van het cultureel gegronde gebruik van ‘spraakwater’. Hoe slecht het misbruik van alcohol ook kan zijn, gematigd gebruik verheft het samenzijn, tilt de maaltijd op, en brengt mensen bij elkaar.

Overmatig alcoholgebruik is gevaarlijk. Daarom zijn er al voldoende regels. Zo moet je 18 zijn om het te kopen, mag je met niet meer dan 2 promille alcohol achter het stuur, en mag er in de voetbalkantine geen drank geschonken worden als kinderen aanwezig zijn. Veel van deze regels spreken voor zich, maar waar houdt dit op? Geeft de overheid wel zoveel om de mensen, of slaat het door in een hekel aan alles wat hun gezondheid bedreigt?

Het is al heel opmerkelijk hoe betuttelend de overheid haar moraal aan de Nederlander probeert op te dringen. Wellicht is het de eerste keer in de Nederlandse geschiedenis dat erover wordt nagedacht om alcohol op deze manier aan banden te leggen. Iets wat hier wel op lijkt, maar waarvan de politieke en culturele gevolgen nog steeds naklinken, is de Drooglegging in de Verenigde Staten, die duurde van 1920 tot 1933.

Toen het verbod werd ingevoerd, had dit grote gevolgen. Illegale stokerij en kwamen in rap tempo op, een praktijk waar de maffia hun roem en rijkdom aan te danken hadden. En terwijl thuisbrouwers werden opgepakt door het illegaal stoken van alcohol, hadden politici al ver van tevoren hun eigen privévoorraden aangelegd. Het aantal illegale cafeetjes waar stiekem alcohol werd geschonken groeide, genaamde speakeasy, waar mannen en vrouwen zich voor het eerst konden mengen. Voordelen voor de gezondheid had dit ook niet. Naar schatting zijn er in de dertien jaar Drooglegging 100.000 mensen omgekomen door het innemen van verkeerd gestookte, giftige drank.

Nee, het is maar de vraag of dit ook zal gebeuren. Het gaat immers niet om een verbod op alcohol, maar het verder aan band leggen van verkoop en gebruik. Toch is er nauwelijks draagvlak voor dit voorstel. Mensen zien in dat matigend gebruik van alcohol de gezelligheid dient. Voor harddrugs bestaat deze nuance niet. Zo is al uit onderzoek gebleken dat als men tussen 21 en 30 jaar cannabis gebruikt, psychotische verschijnselen later in het leven 30 tot 50% toenemen. En dan hebben we het alleen nog over cannabis. Hoe hypocriet is het dan dat D66 harddrugs wil toestaan?

Als voorbeeld van ‘succesvolle’ drugslegalisering noemt de Rotterdamse D66-fractievoorzitster Agnes Maassen Portugal, dat sinds 2001 harddrugs heeft gelegaliseerd om haar drugstoerisme- en criminaliteit te verminderen. Het effect op de bevolking is schrijnend: het aantal Portugezen dat drugs gebruikt is toegenomen, net als het aantal drugsdoden en het aantal aanmeldingen in afkickklinieken. Zelfs de linkse Amerikaanse omroep NPR, dat normaal pro-drugs is, moet in een uitzending erkennen dat het Portugese beleid een mislukking is. Maar dat is voor Maasen niet overtuigend genoeg om haar plan te stoppen.

In beide gevallen proberen politici symptomen aan te pakken: ongezond leven, dronkenschap, criminaliteit… Het resultaat is de afbraak van gevestigde en gegronde sociale gewoontes. Maar zoals eerder gezegd, doet gematigd gebruik van alcohol geen kwaad. Wat wel kwaad doet, is vluchten van de werkelijkheid in een waas van genot. Alcohol geeft dat pas als je er teveel van drinkt en die straft je de volgende dag met een kater. Het effect van drugs is veel directer en intenser van aard.

Sinds de Kerk gemarginaliseerd is, is het grote plaatje zoek. Er schuilt geen betekenis meer in de kleine, alledaagse dingen. In plaats daarvan zoeken mensen naar genot, en vinden dat onder andere in bedwelmende middelen. Door te proberen boven het leven uit te stijgen, worden mensen blind voor wat er daadwerkelijk speelt om hen heen. Uiteindelijk zal iemand dan constant aan de drugs moeten zitten om hetzelfde gevoel te onderhouden, wat hem uiteindelijk maakt tot een verslaafde. Acceptatie van de werkelijkheid zal het eerste antigif zijn. We moeten erkennen dat het grote probleem bij misbruik van alcohol een moreel probleem is, en dat los je niet op door regeltjes en verboden, maar alleen door terug te keren tot de deugden van het christendom, zoals matigheid.